image_print

కొమర్రాజు అచ్చమాంబ

కొమర్రాజు అచ్చమాంబ -ఎన్.ఇన్నయ్య తెలుగు స్త్రీలలో పేరొందిన బండారు అచ్చమాంబ తొలుత వుండగా – ఉత్తరోత్తరా పదిమందికి తెలిసిన కొమర్రాజు అచ్చమాంబ పేరొందిన కొమర్రాజు లక్ష్మణరావు కుమార్తె. స్వాతంత్రోద్యమంలో పాల్గొని అనుభవం పొందిన అచ్చమాంబ క్రమేణా కమ్యూనిస్టుగా మారింది. తెలుగు ప్రాంతంలో మొదట హరీంద్రనాథ్ ఛటోపాధ్యాయ పార్లమెంట్ సభ్యుడుగా తెలుగు ప్రాంతం నుండి ఎన్నిక కాగా, ఆయన తరువాత అచ్చమాంబ ఆ స్థానానికి వచ్చింది. అచ్చమాంబ డాక్టరు వృత్తి చేసుకుంటూ, బెజవాడలో (విజయవాడగా మారకముందు) ప్రసూది వైద్యశాల […]

Continue Reading
Posted On :

శాంతిశ్రీ పండిట్

శాంతిశ్రీ పండిట్ -ఎన్.ఇన్నయ్య ధూళిపూడి ఆంజనేయులు – హేమలతల  ఏకైక సంతానం శాంతిశ్రీ. మాస్కోలో ఆలిండియా రేడియో శాఖలో పనిచేయడానికి హేమలత వెళ్ళారు.  అక్కడే శాంతిశ్రీ జన్మించింది. అప్పుడు శాంతిశ్రీ ని కన్న హేమలత అక్కడే చనిపోయింది. అప్పుడు హేమలత ఆంజనేయులు గారి కుమార్తె శాంతిశ్రీ ఎక్కడ పెరగాలనే సమస్య వచ్చింది. రష్యా ప్రభుత్వం ఆంజనేయులు గారిని కుమార్తె పెంపకం విషయమై సంప్రదించారు. మాస్కోలో పెంచమంటారా… మీరు తీసుకు వెడతారా అని అడిగారు. అయితే కొంతకాలం అక్కడే […]

Continue Reading
Posted On :

డా. రాచకొండ అన్నపూర్ణ

డా. రాచకొండ అన్నపూర్ణ -ఎన్.ఇన్నయ్య డా. రాచకొండ నరసింహ శర్మగారి శ్రీమతి డా. అన్నపూర్ణ గారు యం.బి.బి. యస్., డి. జి. ఓ .చదివి స్త్రీ వైద్య నిపుణురాలిగా పేరొందారు. కృష్ణా జిల్లా ఉయ్యూరు సమీపంలోని కొమ్మమూరు( కుమ్మమూరు) గ్రామానికి చెందిన కీ. శే. మైనేని వెంకట నర్సయ్య గారి కుమార్తె ఆమె. నేడు కులాంతర, వర్ణాంతర వివాహాలు చేసుకోవడం సామాన్యమైంది.  కానీ దేశానికి స్వాతంత్య్రం వస్తున్న రోజులలో కులాంతర పెళ్ళి పెద్ద సమస్యగా వుండేది. మైనేని […]

Continue Reading
Posted On :

నార్ల సులోచన

నార్ల సులోచన -ఎన్.ఇన్నయ్య ఆంధ్రప్రదేశ్ లో కృష్ణాజిల్లా గ్రామం పెడనగల్లు.  కూచిపూడి గ్రామం చెంతగల యీ వూరుకు చెందిన ఆమె సులోచన.  కీ.శే. జర్నలిస్టు నార్ల వెంకటేశ్వరరావు భార్య. బాల్యదశ దాటగానే, ఆమె తల్లిదండ్రులు సులోచనను నార్ల వెంకటేశ్వరరావుకిచ్చి పెళ్ళి జరిపించారు. అప్పుడే యవ్వనంలో అడుగుపెట్టిన సులోచనకు తొలికాన్పుకు పుట్టిన బాబు చనిపోయాడు.  ఆ తరువాత వరుసగా 8 మంది సంతానం కలిగిన వారు, మద్రాసులో పుట్టి పెరిగారు. అప్పట్లో సుప్రసిద్ధ తెలుగు దినపత్రిక ఆంధ్రప్రభకు నార్ల […]

Continue Reading
Posted On :

డొక్కా సీతమ్మ వితరణ

     డొక్కా సీతమ్మ వితరణ (1841-1909) -ఎన్.ఇన్నయ్య పేరులో ఆకర్షణ లేదు. అయినా ఇండియాను పాలించిన ఏడవ ఎడ్వర్డ్ చక్రవర్తిని ఆకట్టుకొన్నదంటే విశేషమే. ఒకనాడు రాజప్రతినిధిగ ఒక అధికారి తూర్పు గోదావరి జిల్లాలోని మండపేట గ్రామానికి వచ్చి, రాజు పంపిన ఆహ్వానాన్ని అందించాడు. ఇంగ్లండ్ వచ్చి పట్టాభిషేకం చూసి తాను ఇచ్చే బహుమానాన్ని స్వీకరించమని దాని సారాంశం. ఇది 2008లో జరిగిన విశేషం. డొక్కా సీతమ్మ అతి నమ్రతతో ఆహ్వానాన్ని అంగీకరించలేనని, ఇంగ్లండ్ రాలేనని జవాబు పంపింది. బ్రిటిష్ […]

Continue Reading
Posted On :

మానవవాదిగా డాక్టర్ గౌరి మాలిక్

     మానవవాదిగా డాక్టర్ గౌరి మాలిక్ -ఎన్.ఇన్నయ్య డాక్టర్ గౌరి మాలిక్ బజాజ్ మానవవాదిగా రాడికల్ హ్యూమనిస్ట్ పత్రికను నడిపింది. స్వతహాగా ఆమె ప్రాక్టీసు చేసిన డాక్టర్. ఢిల్లీలో చాలా పేరున్న డాక్టర్.  ఆమె ప్రేమనాథ్ బజాజ్ కుమార్తె. విటాస్టాస్ స్త్రీల గురించి బజాజ్ రాసిన పుస్తకాన్ని అంకితం అందుకున్న వారిలో ఆమె వున్నది. వైద్యవృత్తిలో పేరు తెచ్చుకున్న గౌరి, తండ్రిని, భర్తను కోల్పోయిన తరువాత, స్వయంగా రంగంలోకి దిగి, రాడికల్ హ్యూమనిట్ పత్రికను కొనసాగించింది. ఆ […]

Continue Reading
Posted On :

నాలుగో పిరమిడ్ – ఉమ్ కుల్తుం

     నాలుగో పిరమిడ్ -ఉమ్ కుల్తుం -ఎన్.ఇన్నయ్య ఒక దేశాన్ని మాత్రమే గాక అరబ్ ప్రపంచాన్ని సమ్మోహితం చేసిన గాయని ఉమ్ కుల్తుం.  1898 డిసెంబరు 31న జన్మించిన కుమ్, 1975 వరకూ ఈ జిప్టులో అరబ్ లోకంలో గాయనీ సామ్రాట్టుగా చలామణి అయింది. నేడు ఈజిప్టు రాజధాని కైరోలో కుంపేరిట ఒక థియేటర్ వున్నది. ఆమె పాటల్ని వినడానికి అక్కడకు సందర్శకులు వచ్చేస్తుంటారు. కుమ్ పాడిననంత కాలం సాయంత్రం 6 గంటలకు వ్యాపారాలతో సహా అన్నీ […]

Continue Reading
Posted On :

రావూరి మనోరమ

 రావూరి మనోరమ -ఎన్.ఇన్నయ్య 93 సంవత్సరాల మనోరమ గోరా కుమార్తె. ప్రస్తుతం విజయవాడలో నాస్తిక కేంద్రం దగ్గరే వారు వుంటున్నారు. మనోరమ పెళ్ళి చారిత్రాత్మకం. గాంధీ గారి దగ్గరకు వెళ్ళి ఆయన ఆశీస్సులతో ఆశ్రమంలో పెళ్ళి చేసుకుంటామన్నారు. గాంధీజీ అంగీకరించి 1948లో రమ్మని, పెళ్ళి నిరభ్యంతరంగా చేసుకోవచ్చని చెప్పారు. సంతోషంగా తిరిగి వచ్చి పెళ్ళికి సిద్ధమౌతున్న సమయానికి, హిందూ మత మూర్ఖుడు పిస్టల్ తో గాంధీజీని కాల్చి చంపారు. అయినా మనోరమ, అర్జునరావు ఆశ్రమానికి వెళ్ళి అనుకున్న […]

Continue Reading
Posted On :

భారత స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో పాల్గొన్న కొడాలి కమలమ్మ

భారత స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో పాల్గొన్న కొడాలి కమలమ్మ -ఎన్.ఇన్నయ్య గాంధీజీ, గోరా (గోపరాజు రామచంద్రరావు)లను ఆదర్శంగా కొడాలి కమలమ్మ తన జీవితాన్ని గడిపిన స్వాతంత్య్ర సమర సైనికురాలు.  కొడాలి కమలమ్మ త్యాగమయ జీవితాన్ని గడిపారు. 1916లో గోగినేని రామకోటయ్య, వెంకాయమ్మలకు జన్మించిన కమలమ్మ మోపర్రు గ్రామవాసి. తెనాలికి సమీపంలో ఉన్న ఆ గ్రామం. ఆనాడు స్వేచ్ఛా పిపాసతో పోరాటంలోకి దిగిన ప్రాంతం. చదువుకుంటుండగా గాంధీజీ స్వాతంత్ర్య పోరాటం పట్ల ఆకర్షితురాలై, పాల్గొన్నారు. విద్య ఆట్టే సాగలేదు. హైస్కూలు […]

Continue Reading
Posted On :

సరస్వతి గోరా

సరస్వతి గోరా -ఎన్.ఇన్నయ్య నేను ప్రపంచంలో ముఖ్యమైన నాస్తిక కేంద్రాలను చూశాను. అమెరికా ఇంగ్లండ్ లో నాస్తి కేంద్రాల దగ్గిరకి వెళ్లాను. కాని ప్రపంచంలో ఎక్కడా కూడా విజయవాడలో ఉన్న నాస్తిక కేంద్రం వంటిది లేదు.  గోరా (గోపరాజు రామచంద్రరావు) స్థాపించిన నాస్తిక కేంద్రం విజయవాడలో ఉన్నది. ఈ కేంద్రం విశిష్ట స్థానాన్ని సంపాదించుకుని గౌరవం పొందింది. దీనికి చేయూతనిచ్చిన, అండగా నిలిచిన ప్రధాన వ్యక్తి సరస్వతి. ఈమె గోరా భార్య.  సరస్వతి 1912లో సెప్టెంబరు 28న […]

Continue Reading
Posted On :

రోసలిండ్ ఎల్సీ ఫ్రాంక్లిన్

ప్రపంచ యువతకు ప్రోత్సాహం జెన్నిఫర్ డౌడ్నా, ఎమ్మాన్యుఎల్ -ఎన్.ఇన్నయ్య జన్యు శాస్త్రంలో ఇద్దరు సైంటిస్టులు మరొక మలుపు తిప్పారు. ఒకామె ఫ్రాన్స్ నుండి వచ్చిన ఎమ్మాన్యుఎల్, అమెరికా నుంచి జెన్నిఫర్ డౌడ్నా ఇద్దరూ కలిసి పరిశోధన చేసిన విప్లవాత్మకమైన అంశం మాలిక్యులర్ సిజర్స్ ను కనుగొన్నారు. దీని ద్వారా జీన్స్ ను ఎడిట్ చేసి చూడవచ్చు.  జెన్యు విభాగంలో D.N.A. క్రమాన్ని ఎక్కడైనా కత్తిరించి అనుకూలంగా మార్చి పెట్టవచ్చు. ఇది విప్లవాత్మకమైనటువంటి కొత్త చర్య. ఈ జీనోమ్ […]

Continue Reading
Posted On :

జెన్నిఫర్ డౌడ్నా, ఎమ్మాన్యుఎల్

ప్రపంచ యువతకు ప్రోత్సాహం జెన్నిఫర్ డౌడ్నా, ఎమ్మాన్యుఎల్ -ఎన్.ఇన్నయ్య జన్యు శాస్త్రంలో ఇద్దరు సైంటిస్టులు మరొక మలుపు తిప్పారు. ఒకామె ఫ్రాన్స్ నుండి వచ్చిన ఎమ్మాన్యుఎల్, అమెరికా నుంచి జెన్నిఫర్ డౌడ్నా ఇద్దరూ కలిసి పరిశోధన చేసిన విప్లవాత్మకమైన అంశం మాలిక్యులర్ సిజర్స్ ను కనుగొన్నారు. దీని ద్వారా జీన్స్ ను ఎడిట్ చేసి చూడవచ్చు.  జెన్యు విభాగంలో D.N.A. క్రమాన్ని ఎక్కడైనా కత్తిరించి అనుకూలంగా మార్చి పెట్టవచ్చు. ఇది విప్లవాత్మకమైనటువంటి కొత్త చర్య. ఈ జీనోమ్ […]

Continue Reading
Posted On :

మదర్ తెరీసా అసాధారణ వ్యక్తిత్వం

మదర్ తెరీసా అసాధారణ వ్యక్తిత్వం -ఎన్.ఇన్నయ్య భారతదేశంలో అత్యవసర పరిస్థితి ప్రకటించి, నాయకులను నిర్బంధించిన సంవత్సరంలో, 1975 మదర్ తెరీసా హైదరాబాద్ పర్యటించారు. పబ్లిక్ గార్డెన్స్లో పిల్లల కార్యక్రమానికి వచ్చిన ఆమెను, ఆంధ్రజ్యోతి ఛీఫ్ రిపోర్టర్ గా కలసి ఇంటర్వ్యూ చేశాను. ఏది అడిగినా అంతా దైవేచ్ఛ అని సమాధానం యిచ్చిన ఆమె నుండి, ఎలాంటి ఉపయోగకర విషయం సేకరించలేక, నిరుత్సాహపడ్డాను. కనీసం ఫోటో తీసుకోలేదని తరువాత అనుకున్నాను. మెసిడోనియా దేశానికి చెందిన తెరీసా, అల్బేనియా దంపతుల […]

Continue Reading
Posted On :

హేమలతా లవణం

హేమలత (1932-2008) అనన్య సామాన్యకృషి -ఎన్.ఇన్నయ్య  ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో తెంగాణాలో చిరకాలంగా ఆచరణలో వున్న దేవదాసి, జోగిని పద్ధతులను తొలగించడంలో హేమలత ఎదురీది సాధించారు. దేవుడి పేరిట అట్టడుగు వర్గాల స్త్రీలను వ్యభిచారంలోకి నెట్టిన దురాచారమే జోగిని పద్ధతి. తెలంగాణాలో నిజామాబాద్‌ జిల్లాలో నాటుకుపోయిన ఈ దురాచారం చిరకాంగా, ఎవరూ ఏమీ చేయలేక చేతులెత్తేశారు. అటువంటి దశలో హేమలత రంగప్రవేశం చేసి, ఎదురీది చాలా వరకు జోగిని దురాచారాన్ని ఆపించగలిగింది. హేమలత సుప్రసిద్ధ కవి గుర్రం జాషువా కుమార్తె. […]

Continue Reading
Posted On :

మణిబెన్ కారా

మణిబెన్ కారా (1905-1999) -ఎన్.ఇన్నయ్య   1905లో బొంబాయిలో ఒక మధ్యతరగతి కుటుంబంలో పుట్టిన మణిబెన్, సెయింట్ కొలంబియా హైస్కూలులో చదివి, బర్మింగ్ హాంలో సోషల్ సైన్స్ డిప్లొమా పొందారు. దేశ స్వాతంత్ర్యోద్యమంలో చురుకుగా పాల్గొన్నారు. బొంబాయిలో సేవామందిర్ స్థాపించి, ప్రింటింగ్ ప్రెస్ పెట్టారు.  బొంబాయి రేవు కార్మికోద్యమంలో చురుకుగా పాల్గొన్నారు. నేత కార్మికులకు సేవ చేశారు.  బొంబాయిలో లేబర్ యూనియన్ కార్యకలాపాలలో పాల్గొని, సమ్మెలు నిర్వహించారు.  స్వాతంత్ర్యోద్యమంలో పాల్గొంటూ విదేశీయుల సహాయం స్వీకరించే పనుల్లో పర్యటనలు […]

Continue Reading
Posted On :

నార్ల సులోచన

లిలియన్ హెల్ మన్ -ఎన్.ఇన్నయ్య అమెరికాలో బ్రాడ్ వే థియేటర్స్ లో లిలియన్ హెల్ మన్ రచనల ప్రదర్శన కొన్నేళ్ళు అత్యంత ఆకర్షణీయంగా సాగాయి. ముఖ్యంగా పిల్లలపై ఆమె రచనలు స్టేజి మీద రావడం ఒక విశిష్టతగా చరిత్రకెక్కింది. లిలియన్ ఫ్లారెన్స్ హెల్ మన్ ప్రదర్శనలు కొన్ని తరాల వారిని ఆకట్టుకున్న అంశం అపురూపం. ఆమె ప్రదర్శనలో స్వార్థం పై దాడి, అన్యాయం పై ధ్వజం, దోపిడీ పై పోరాటం అనితర సాధ్యం. హెల్మన్ రచనలలో చిల్డ్రన్స్ […]

Continue Reading
Posted On :

లిలియన్ హెల్ మన్

లిలియన్ హెల్ మన్ -ఎన్.ఇన్నయ్య అమెరికాలో బ్రాడ్ వే థియేటర్స్ లో లిలియన్ హెల్ మన్ రచనల ప్రదర్శన కొన్నేళ్ళు అత్యంత ఆకర్షణీయంగా సాగాయి. ముఖ్యంగా పిల్లలపై ఆమె రచనలు స్టేజి మీద రావడం ఒక విశిష్టతగా చరిత్రకెక్కింది. లిలియన్ ఫ్లారెన్స్ హెల్ మన్ ప్రదర్శనలు కొన్ని తరాల వారిని ఆకట్టుకున్న అంశం అపురూపం. ఆమె ప్రదర్శనలో స్వార్థం పై దాడి, అన్యాయం పై ధ్వజం, దోపిడీ పై పోరాటం అనితర సాధ్యం. హెల్మన్ రచనలలో చిల్డ్రన్స్ […]

Continue Reading
Posted On :

గిన్నిస్ రికార్డు సాధించిన సరోజిని వీరమాచినేని

గిన్నిస్ రికార్డు సాధించిన సరోజిని వీరమాచినేని -ఎన్.ఇన్నయ్య ఆమె హైస్కూలు విద్యకు మించి చదవలేదు. పట్టుదలతో అందరు స్త్రీలతో “చిన్నారి పాపలు” సినిమా తీసింది. మినహాయింపు లేకుండా కళాకారులు, నేపథ్యంలో పనిచేసినవారు, అంతా స్త్రీలే. ప్రొడ్యూసర్ గా తాను నడిపిస్తూ, సావిత్రి డైరెక్టర్ గా చిత్రించిన సినిమా తొలిసారి తెలుగు రంగంలో గిన్నిస్ రికార్డు సాధించింది!  ఆమె భర్త వీరమాచినేని మధుసూదనరావు విక్టరీ డైరెక్టర్ గా పేరొంది నూరు సినిమాలు తీసి అన్నీ విజయవంతం చేశాడు.   సరోజిని […]

Continue Reading
Posted On :

ఆశ్చర్యపరిచే మల్లాది సుబ్బమ్మ జీవితం

ఆశ్చర్యపరిచే మల్లాది సుబ్బమ్మ జీవితం -ఎన్.ఇన్నయ్య పురాణాలన్నీ పులిహోర వలె ఆరగించిన కొండూరు వారి వంశంలో సుబ్బమ్మ పుట్టారు. ప్రాథమిక విద్య పూర్తి కాకుండానే పెళ్ళి చేసి పంపారు. తల్లిదండ్రులు 11వ ఏట వివాహం కాగా 13వ ఏట కాపురానికి వచ్చింది. బాల్య వివాహం తప్పుగా భావించలేదు. భర్త మల్లాది రామమూర్తికి 17 ఏళ్ళు. వరుసగా ఐదుగురు సంతానాన్ని కన్నారు. భార్యాభర్తలు తమ తప్పు గ్రహించి దిద్దుకోడానికి ఉపక్రమించారు. అంతటితో జీవితంలో గొప్ప మలుపు తిరిగింది. రామమూర్తి […]

Continue Reading
Posted On :

అమెరికాను ఉర్రూతలూగించిన మాడలిన్

అమెరికాను ఉర్రూతలూగించిన మాడలిన్ -ఎన్.ఇన్నయ్య ఒకే ఒకసారి భారతదేశం సందర్శించిన మాడలిన్, హైదరాబాద్ లో మల్లాది సుబ్బమ్మ – రామమూర్తి మానవవాద దంపతులకు అతిథిగా వున్నది. ఆ తరువాత విజయవాడలో గోరా కుమారుడు లవణం, తదితరులతో కార్యక్రమాలు నిర్వహించింది. ఆమె ఫోటోను ముఖచిత్రంగా ప్రచురించిన ఆమెరికా సుప్రసిద్ధ పత్రిక టైం, “అమెరికా ద్వేషించే స్త్రీ” అని వర్ణించింది. ఎందుకని ఆమె వీర నాస్తికురాలు గనుక! హైదరాబాద్ లో మల్లాది వారితో వున్నప్పుడు నేను కలసి మాట్లాడాను. తరువాత […]

Continue Reading
Posted On :

సిలికాన్ వాలీలో శాంతిదేవి!

సిలికాన్ వాలీలో శాంతిదేవి! -ఎన్.ఇన్నయ్య అంతర్జాతీయంగా శాంతిదేవి చారిత్రక పాత్ర వహించింది. ఆమె అమెరికాలో ప్రతిభావంతురాలుగా పేరొంది, ధనగోపాల్ ముఖర్జీ వద్ద చదివి, రవీంద్రనాథ్ ఠాగోర్ కవిత్వాలను ఆనందించిన మేథావి. ఇదంతా మొదటి ప్రపంచ యుద్ధ కాలంనాటి ముచ్చట. శాంతిదేవి అసలు పేరు ఎవిలిన్. 1915 నాటికి ఆమె గ్రాడ్యుయేట్ గా జీవితంలో ప్రవేశించడానికి సిద్ధంగా వుంది. అనుకోకుండా ఆమెకు మానవేంద్రనాథ్   రాయ్ తటస్థించాడు. వారిరువురినీ పరిచయం చేసిన ధనగోపాల్ వారి పెళ్ళికి దారితీశాడు. బ్రిటిష్ […]

Continue Reading
Posted On :