కాదేదీ కథకనర్హం-8 తలుపు గొళ్ళెం -డి.కామేశ్వరి ఆ రోజు శోభ శోభనం! రాత్రి పదిగంటలయింది. అమ్మలక్క లందరూ హస్యాలా డుతూ శోభని గదిలో వదిలి పైన తలుపు గొళ్ళెం పెట్టేశారు. తలుపు గొళ్ళెం పెట్టగానే సావిట్లో మంచమ్మీద పడుకున్న కావమ్మ గారి గుండెల్లో రాయి పడ్డట్టయింది. బితుకు బితుకుమంటూ తలుపు గొళ్ళెం వంక చూసింది. ‘అమ్మా శోభా- నాతల్లీ! నే నెంచేతూనే తల్లీ” అనుకుంది బాధగా, రాత్రి శోభ తెల్లచీర కట్టుకుని సన్నజాజులు తురుముకుని ముస్తాబవుతుంటే గదిలోకి […]
Continue Reading
పేషంట్ చెప్పే కథలు – 32 వస్తువు -ఆలూరి విజయలక్ష్మి పేషేంట్స్ వెయిటింగ్ హాల్ లో ఉన్న మ్యూజిక్ ఛానెల్ లో ఏం. ఎస్. సుబ్బలక్ష్మి కంఠం త్యాగరాయ కృతుల్ని వినిపిస్తూంది. అక్కడ డాక్టర్ శృతిచేత పరీక్ష చేయించు కోవడం కోసం వేచివున్న వారిలో కొంతమందికి ఆ సంగీతం ఏంతో ప్రశాంతతను కలిగి స్తూంటే, సినిమా పాటలంటే చెవికోసుకునే కొందరికి విసుగును కలిగిస్తూంది. విపరీత మైన టెన్షన్ తో శృతి రాక కోసం ఎదురుచూస్తున్న సీతారత్నం చెవుల్లోకి […]
Continue Reading
కథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-22 కల్యాణి -డా. సిహెచ్. సుశీల ఇంటి నీడలో గురి చూసి పాడే పాట (1990), నీలిమేఘాలు (1993), ముద్ర (2001), అపరాజిత ( 2022) వంటి స్త్రీవాద కవితా సంకలనాల్లో స్త్రీల వైయక్తిక, సామాజిక అసమానతలను, కౌటుంబిక వేధింపులను కవయిత్రులు రాసిన కవితలు వచ్చాయి, సంచలనాలు సృష్టించాయి. ఇంకా ఎందరో కవయిత్రులు రాసిన కవితా సంకలనాలు వెలువడ్డాయి. రచయిత్రులు స్త్రీల ఆవేదనలను వ్యక్తీకరిస్తూ కథలు, నవలలు రాస్తున్నారు. ఆలోచింపజేస్తున్నారు. అనేక సమస్యల్లో […]
Continue Readingకాదేదీ కథకనర్హం-7 హారతి పళ్ళెం -డి.కామేశ్వరి రెండు రోజుల ముసురు తరువాత ఊర్లో సూర్యడుదయించాడు. తెల్లారి సూర్యుడ్ని చూడగానే జనం సంతోషించారు. సంతోషించని దేవరన్నా వుంటే పూజారి మాధవయ్య ఒక్కడే. తెల్లారకుండా వుంటే ! సూర్యు డుదయించకుండా వుంటే! ఆ ముసురు ప్రళయంగా మారి యీ వూరు వాడ, యీ జగత్తుని ముంచేత్తేస్తే …..ఏ బాధ వుండదు. డబ్బు సంపాదించాలి – దినుసులు కొనాలి – వండాలి కడుపు నింపుకోవాలి , మానం కప్పుకోవాలి, పెళ్ళాడాలి, పిల్లల్ని […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 31 పొగచూరిన సంస్కృతి -ఆలూరి విజయలక్ష్మి నైటీ వేసుకుని సోఫాలో కూర్చుని రిమోట్ కంట్రోల్ మీటల్ని నొక్కుతూ కాసేపటి కోసారి టి.వి. ఛానెల్స్ ని మారుస్తూ దీక్షగా ప్రోగ్రామ్స్ ని చూస్తూంది స్నిగ్ధ. చివరకు జి.టి.వి. లో వస్తూన్న సినిమాను చూస్తూ అప్పటిదాకా అలంకార ప్రాయంగా చేతిలో వున్న పుస్తకాన్ని ప్రక్కన పడేసింది. వంట మనిషి టీపాయ్ మీద ఉంచిన గ్లాసులోని పాలు ఎప్పుడో చల్లారిపోయాయి. ఏ.సి. చల్లదనం శరీరాన్ని స్పర్శిస్తూంది. […]
Continue Readingకథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-21 శ్రీమతి అద్దంపూడి అన్నపూర్ణమ్మ -డా. సిహెచ్. సుశీల “A phobia is an overwhelming and debilitating fear of an object, place, situation, feeling or animal ” ఫోబియా అనేది ఒక నిర్దిష్ట వస్తువు, పరిస్థితి లేదా కార్యాచరణ పై ‘నియంత్రించ లేని అహేతుకమైన’ భయం. నిజానికి కొందరికి ఈ భయం చాలా ఎక్కువగా ఉంటుంది. దాని యొక్క మూలాన్ని నివారించటం ఒకటే మార్గం. లేకుంటే ఒక్కొక్కసారి […]
Continue Readingకాదేదీ కథకనర్హం-6 బల్ల చెక్క -డి.కామేశ్వరి కోటేశ్వరరావు కోటికి పడగలెత్తిన వాడు. ఆయనకి అందమైన భార్య వుంది. ఆరు ఫ్యాక్టరీలున్నాయి, ఆరు భవంతులున్నాయి . ఆరు కంపెనీలలో షేర్లున్నాయి. ఆరు బ్యాంకుల్లో ఎకౌంట్లున్నాయి, అరవై లక్షలున్నాయి, ఆరు కార్లు , అరవై మంది నౌకర్లు, ఆరువేల మంది పనివాళ్ళు అయన చేతి కింద వున్నారు. ఆయనింట్లో ఆరు ఎయిర్ కండిషన్లు బెడ్ రూములు , ఆరు రంగుల ఫోన్లు, ఆరు టెలివిజన్లు , ఆరు టేపు రికార్డులు….. […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 30 మెరుపు -ఆలూరి విజయలక్ష్మి మిట్టమధ్యాహ్నమయినా హేమంత శీతలచ్ఛాయా జగతిని ఆచ్చాదించేవుంది. “మేడం” శృతి చాంబర్ లోకి ఆదుర్దాగా ప్రవేసించాడో యువకుడు. అతని కళ్ళల్లో బెదురూ! ముఖం మీద చిరుచెమటలు! “యస్” అంటూ తలెత్తిన శృతి జీవన్ ని చూసి పలకరింపుగా చిరునవ్వు నవ్వింది. “మేడం! నేను ఆక్సిడెంట్ చేసాను. నా స్కూటర్ క్రింద ఒక కుర్రాడు పడ్డాడు.” ఏడుపు గొంతుకతో చెప్పాడు జీవన్. “ప్రమాదమైన దెబ్బలేం తగల్లేదు కదా!” అప్రయత్నంగా […]
Continue Readingకథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-20 శ్రీమతి వాశిరెడ్డి కాశీరత్నం -డా. సిహెచ్. సుశీల ” అనుమానాస్పదమైన జీవితం ఎప్పుడూ సుఖవంతం కాదు నిష్కలంకమైన హృదయాలు కలవటానికి అవకాశం ఉంటుంది కానీ పవిత్రత ఏమాత్రం లోపించిన హృదయాలు విడిపోతాయి దాంపత్య జీవితం సందేహాస్పదమైన దృష్టిలతో అనుమానం తో కూడిన అడుగులతో నడవలేదు” నిఖార్సైన ఒకలాంటి ‘స్టేట్ మెంట్’ తో ప్రారంభమైన “ఒడిదుడుకులు ” అనే ఈ కథ శ్రీమతి వాశిరెడ్డి కాశీరత్నం 1951, […]
Continue Readingకాదేదీ కథకనర్హం-5 అరటి తొక్క -డి.కామేశ్వరి నాలుగురోడ్ల జంక్షన్ దగ్గిర — బిజీ బజారు సెంటర్లో కోటమ్మ కిళ్ళీ కొట్టు ముందు కోటమ్మ — వీర్రాజు ఘోరాతి ఘోరంగా బూతులు తిట్టుకుంటూ జుత్తులు పట్టుకుని కొట్టు కుంటున్నారు. చుట్టూ చేరిన జనం ఏ గారడీనో, సర్కసో చూస్తున్నంత కుతూహలంగా , ఆనందంగా తిలకిస్తున్నారు ఆ పోట్లాట — “దొంగసచ్చినోడా– ఆడకూతుర్ని , దిక్కుదివాలం లేనిదాన్ని కిళ్ళీ బడ్డీ ఎట్టుకుని నాలుగు రాళ్ళు తెచ్చుకు గంజినీళ్ళు తాగుతంటే కల్లల్లో […]
Continue Readingకథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-19 శ్రీమతి పాకల చంద్రకాంతామణి -డా. సిహెచ్. సుశీల ఆ నాటి రచయిత్రులు కాలక్షేపం కోసం కథలు రాయలేదని గతంలో చెప్పు కున్నాం. తన చుట్టూ ఉన్న సమాజంలోని స్త్రీలలో చైతన్యం కలిగించడం వారి ప్రధాన ధ్యేయం. పురుషుల మనస్తత్వం, ప్రవర్తనలో మార్పును కూడా వారు ఆశించారు. అయితే ఉపన్యాసం లాగానో, ఉపదేశం లాగానో, కేవలం పత్రికలో పేరు చూసుకోవడానికో, పేరు ప్రఖ్యాతులు పొందాలన్న తపనతోనో రాయలేదని సూక్ష్మంగా పరిశీలిస్తే తెలుస్తుంది. అలాయైతే […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 29 నేనెవర్ని? -ఆలూరి విజయలక్ష్మి “నేనెవర్ని?” … ఇది ఒక తత్వవేత్త ఆత్మ జిజ్ఞాసతో వేసుకుంటున్న ప్రశ్న కాదు. ఒక ఋషి సత్తముడు జీవాత్మ, పరమాత్మల అన్వేషణలో వేసుకుంటున్న ప్రశ్న కూడా కాదు. ఒక సామాన్య యువతి తన జీవితాన్ని తరచి చూసుకుంటూ అంతులేని విషాదంతో వేసుకుంటున్న ప్రశ్న. ఒక స్త్రీ సమాజంలో, కుటుంబంలో తన ప్రతిపత్తి ఏమిటి? అని తర్కించుకుంటూ వేసుకుంటున్న ప్రశ్న. శాంతి మనసులో ఎనిమిదేళ్ళుగా అనుక్షణం ఈ […]
Continue Readingకాదేదీ కథకనర్హం-4 రొట్టె ముక్క -డి.కామేశ్వరి రైలు కీచుమంటూ ప్లాట్ ఫారం మీద ఆగింది. అంతవరకు నిద్ర పోతున్నట్టున్న ప్లాట్ ఫారం ఒక్కసారిగా మేల్కొంది. రైలు ఆగడం చూసి అంతవరకు చింతచెట్టు కింద గోటేబిళ్ళ ఆడుతున్న పెంటిగాడు, సిన్నిగాడు ఒక్క పరుగున వచ్చి గద్దల్లా వ్రాలారు రైలు దగ్గిర. అక్కడనించి వాళ్ళ ఆకలి పాట మొదలు “అమ్మా ఒక ముద్దపడేయి తల్లీ — బాబూ నిన్నకాడ నించి గంజి నీళ్ళు లేవు ఒక పైసయియ్యి బాబూ, సిన్న […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 28 దాహం -ఆలూరి విజయలక్ష్మి దాహం! వెఱ్ఱి దాహం! నోరు పిడచగట్టు పోతూంది. కళ్ళూ, కాళ్ళూ తేలిపోతున్నాయి. పళ్ళు బిగబట్టి, కళ్ళను బలవంతాన విప్పుతూ రిక్షా తొక్కుతున్నాడు వెంకటరమణ. వీధి కుళాయి కనపడగానే ప్రాణం లేచొచ్చింది. రిక్షా ఆపి కుళాయి తిప్పాడు. ఒక్క బొట్టు కూడా పడలేదు. ఉసూరుమంటూ దగ్గరకొచ్చాడు. “వెంకటరమణా!” అల్లంత దూరం నుంచి బిగ్గరగా పిలుస్తున్నారెవరో. కళ్ళనొకసారి తుడుచుకుని పరకాయించి చూసేలోగా ఆ మనిషి దగ్గరకొచ్చి సైకిలాపాడు. “ఒరేయ్! […]
Continue Readingకథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-18 “శ్యామల” – ఆచంట కొండమ్మ -డా. సిహెచ్. సుశీల 1935 గృహలక్ష్మి పత్రిక జూన్ నెలలో ప్రచురింపబడిన ఆచంట కొండమ్మ రచించిన ” శ్యామల” కథ ఒక ‘ట్రయాంగిల్ లవ్ స్టొరీ ‘. ఆ రోజుల్లో ట్రయాంగిల్ లవ్ స్టోరీ అంటే ఒక ఆశ్చర్యం. అదీ ఒక రచయిత్రి రాయడం అంటే సంచలనమే. ఆడపిల్లలు కాలేజీ చదువుల వరకు రావడం, పొరుగూరుకి వెళ్ళి చదవడం, అక్కడ ‘ప్రేమ’ చిగురించడం అనే కథాంశం […]
Continue Readingకాదేదీ కథకనర్హం-3 సబ్బుబిళ్ళ -డి.కామేశ్వరి పెద్దోళ్ళ ఆశలు, కోరికలు ఆకాశాన్నంటే వయినా ఇట్టే తీరుతాయి – తీర్చుకుంటారు! చిన్నోళ్ళవి చిరు కోరికలయినా – వాటిని పరిస్థితులు తారుమారు చేస్తాయి – దేవుడూ గారడీ చేసేస్తాడు! ఇదే సబ్బుబిళ్ళ గారడీ కధ! సబ్బుబిళ్ళ! ఘుమఘుమలాడ్తూ కోవాబిళ్ళ రంగులో , కోడిగుడ్డు ఆకారంలో వుండే సబ్బుబిళ్ళ అంటే పదమూడేళ్ళ రత్తికి ఎంతో ఇష్టం! అమ్మగారు స్నానం చేసి వచ్చాక, బట్టలు తీసుకొచ్చేనెపంతో వెంటనే బాత్ రూంలో దూరి ఆ వాసన […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 27 తెల్లారింది -ఆలూరి విజయలక్ష్మి ఆకాశం కదిలి కదిలి రోదిస్తూంది. వరాలు గుండెలో దుఃఖ సముద్రం ఎగసి ఎగసి పడుతూంది. వరాలు కూతురు జానకి ఫిట్స్ తో ఎగిరెగిరి పడుతూంది ఫిట్ వచ్చినప్పు డల్లా జానకి ముఖం వికృతంగా మారుతూంది. భయంతో బిగుసుకుపోతున్న వరాలు తన అశ్రద్ధను, అజ్ఞానాన్ని, అసహాయతను తలచుకుని తననుతాను వెయ్యి శాపనార్థాలు పెట్టుకుంటూంది. పిల్ల ఒళ్ళు నిగారింపుగా ఉంటే కడుపుతో వున్నప్పుడలాగే ఉంటుందనుకుంది. తలనొప్పి, వాంతులంటే తిన్నది […]
Continue Readingకథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-17 ” పరివర్తనము” -శ్రీమతి అలివేలు మంగతాయారు -డా. సిహెచ్. సుశీల సౌందర్యలహరిలో ఆదిశంకరాచార్యుల వారు పరదేవతను తన్మయత్వంతో కీర్తించారు. భక్తి తో అర్చించారు. ఆ “సౌందర్యం” కేవలం శారీరక సౌందర్యం కాదు. మాతృమూర్తి అన్న భావం. జ్ఞానప్రదాయిని అన్న భావం. ప్రబంధ కవులు కూడా ప్రబంధ నాయికను నఖశిఖ పర్యంతం వర్ణనలతో నింపివేశారు. ప్రబంధ లక్షణాల్లో ,’అష్టాదశ వర్ణనలు’ ఒకటి. ఇక్కడ ఈ వర్ణనలు కేవలం బాహ్య సౌందర్యమే. తర్వాతి కాలంలో […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 26 బలి -ఆలూరి విజయలక్ష్మి పాలరాతి శిల్పంలా నిశ్చలంగా కూర్చుంది శచి. సూన్య నయనాలతో ఎదురుగా వున్నా గోడవంక చూస్తూందామె. “ఏమ్మా! ఒంట్లో ఎలా వుంది?” ఆమె భుజం మీద చెయ్యేసి ఆప్యాయంగా అడిగింది శృతి. “ఏం బావుండడం, ఎత్తుబారం బావుండడం..” శచితల్లి వైదేహి పెద్దకంఠంతో అందుకుంది. “ఒక్క నిమిషం, మీరిలా రండి” వైదేహి చెయ్యి పుచ్చుకుని ప్రక్క రూమ్ లోకి తీసుకు వెళ్ళింది శృతి. “ఆ అమ్మాయి జడుసుకునేలా మీరంత […]
Continue Readingకథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-16 ” పిల్లికి చరలాటము – ఎలుకకు ప్రాణ సంకటము” -పులిపాక బాలాత్రిపురసుందరమ్మ -డా. సిహెచ్. సుశీల ad vertere అనే లాటిన్ పదం నుండి ఆంగ్లం లో advertisement అనే పదం వచ్చింది. “ఒక వైపుకి తిరగడం” అని తెలుగు లో అర్ధం. ప్రేక్షకులను తమ వైపుకి తిప్పుకోవడం “ప్రకటన” ప్రధాన లక్షణం, లక్ష్యం. ప్రభుత్వం, ప్రభుత్వేతర సంస్థలు ఏదైనా సమాచారాన్ని వివిధ మాధ్యమాల ద్వారా […]
Continue Readingకాదేదీ కథకనర్హం-2 అగ్గిపుల్ల -డి.కామేశ్వరి ‘అప్పా , అగ్గి రాజెట్టి నావా – కాస్త అగ్గెట్టు ” పిడక పట్టుకుని గుడిసెలోకి వచ్చింది రత్తాలు. అప్పాలేదు, అగ్గీ లేదు – కాని అగ్గిలాంటి సింహాద్రి – ఫాక్టరీ నుంచి వస్తూ సుక్కేసుకు వచ్చి సగం మత్తులో నులక మంచానికి అడ్డం పడి వున్నాడు. సింహాద్రిని చూస్తే నిప్పని చూసినట్టే రత్తాలుకి భయం – ఆడి సూపుసోకితే కాలి భస్మం అవుతుందని భయం – దగ్గిరకెడితే కాలుతుందని భయం […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 25 పెళ్ళికూతురు -ఆలూరి విజయలక్ష్మి మంగళవాయిద్యాలు పడుచుగుండెల్లో మరుమల్లెల జల్లుల్ని కురిపిస్తున్నాయి. పెళ్ళికూతురు వరలక్ష్మి ముస్తాబవుతూంది. కొంచెం దూరంలో కూర్చుని వరలక్ష్మిని చూస్తున్న శృతికి ఆమెతో తన మొదటి పరిచయం గుర్తుకొచ్చింది. “గుడ్ మార్నింగ్ డాక్టర్!” నవ్వే సెలయేరులా, తృళ్ళిపడే జలపాతంలా వున్నా ఆ అమ్మాయి వంక ఒక్క క్షణం ఆసక్తిగా చూస్తూ ఉండిపోయింది శృతి. […]
Continue Readingకథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-15 “గ్రుడ్డిగా నడిస్తే గోతిలో పడడమే” — ఆచంట సత్యవతమ్మ -డా. సిహెచ్. సుశీల ఆది శంకరాచార్యుల వారు యావద్భారత దేశం పర్యటించి హైందవం, సనాతన ధర్మం సంబంధిత గ్రంథాలను, భాష్యాలను, వ్యాఖ్యానాలు చేస్తూ అద్వైత సిద్ధాంతాన్ని బోధించారు. అనేకమంది శిష్యులు వారిననుసరించారు. శంకరాచార్య నాలుగు ప్రముఖ పీఠాలను ఏర్పాటు చేయడమే కాక సన్యాసుల కొరకు వివిధ ప్రాంతాలలో మఠాలను ఏర్పాటు చేసారు. శంకరుల వారి తదనంతరం వారి శిష్య ప్రశిష్య గణాలు […]
Continue Readingకాదేదీ కథకనర్హం-1 కుక్కపిల్ల -డి.కామేశ్వరి చలి ఎముకలు కొరికేస్తుంటే పాడుపడిన యింటి అరుగు మీద, ఇంటి మీదే కాక వంటి మీదా ఏ కప్పూ లేని సింహాద్రి – పొట్టలోకి కాళ్ళు తప్ప పెట్టుకోడానికో ఏమి లేని సింహాద్రి కాళ్ళు ముడుచుకుని మూడంకేసి , చలితో జ్వరంతో వణుకుతూ మూలుగు తున్నాడు. అడుక్కోడానికో మట్టి మూకుడు, దాహం తీర్చుకోడానికో పాత డాల్డా డబ్బా, మానం కప్పుకోడానికి ఏ ధర్మాతుడో దయతల్చి యిచ్చిన చిరుగుల కాకి నిక్కరు, ఏ […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 24 రాక్షసుడు -ఆలూరి విజయలక్ష్మి “అయ్యో! ఏమిటమ్మా యిది? ఈ దెబ్బలేమిటి?” ఆదుర్దాగా అడిగింది శృతి. “అటక ఎక్కబోయి జారి పడిపోయాను” బలవంతాన బాధను ఓర్చుకుంటూ జవాబిచ్చింది సావిత్రి. రక్తాన్ని దూదితో తుడుస్తూ, పరిశీలనగా గాయాల్ని చూస్తూ ఆలోచిస్తూంది శృతి. వారం క్రితం భర్తను వెంటబెట్టుకొచ్చిన సావిత్రి గుర్తుకొచ్చింది. రోజారంగు చెక్కిళ్ళు, చిరుసిగ్గుతో వాలిపోతున్న కళ్ళు, చూడగానే ఆకర్షిస్తున్న అలంకరణ, కాసేపు మాట్లాడుతూ కూర్చున్నారు. సావిత్రి భర్త సోమేశ్వరరావు పదేళ్ళ నుంచీ […]
Continue Reading
కథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-14 ప్రభావతి – రచయిత్రి “భాస్కరమ్మ” -డా. సిహెచ్. సుశీల ఆ. భాస్కరమ్మ రచించిన “ప్రభావతి” అనే కథ 1926 ఆగస్టు, భారతి పత్రికలో ప్రచురించబడింది. కాకినాడ పట్టణంలో శాస్త్రవిజ్ఞానంలోను, సంప్రదాయ, సంపదలలోను, దాతృత్వం లోను యోగ్యుడైన ఒక నియోగ బ్రాహ్మణుడు పెమ్మరాజు గోపాల్రావుగారి సంతానములో మొదటి పుత్రిక లక్ష్మీదేవమ్మ. ఆమెకు పదునారవ ఏట ఒక కుమారుడు పుట్టిన ఆరు నెలలకే భర్త మరణించగా పిల్లవాడిని అల్లారుముద్దుగా […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 23 మెరవని తారకలు -ఆలూరి విజయలక్ష్మి ప్రకృతి చెక్కిలి మీద చీకటి చారిక పడింది. రుక్మిణి గుండెల్లో దుఃఖకడలి పొంగింది. ఒడిలో పాపాయి విలక్షణమైన ఏడుపు, విచిత్రమైన భంగిమ, కాంతిలేని కళ్ళు, వయసుతోపాటు ఎదగని శరీరం, మెదడు… తన బ్రతుకులో పెద్ద అపశృతి వికృతంగా వినిపించి కంపించింది రుక్మిణి హృదయం. తన రక్తాన్ని పంచుకుని పుట్టిన బిడ్డను చూస్తున్న కొద్దీ తెలిసి తెలిసి తాను చేసిన పొరపాటు కళ్ళముందు కదిలింది. అందర్నీ […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 22 సాలెగూడు -ఆలూరి విజయలక్ష్మి “ఇలా తప్ప మరోలా బ్రతకలేనా?” మరోసారి ప్రశ్నించుకుంది కళావతి. కోమల త్వాన్ని కోల్పోని ఆమె ముఖం వాడిపోయి వుంది. కళ్ళు సిగ్గుతో వాలిపోయాయి. “ఇంత పాడుబ్రతుకు బ్రతక్కపోతేనేం!” అని పొడిచినట్లుండే లోకుల చూపులు తనమీద పడిన ప్రతిసారీ తనను తానే ప్రశ్న వేసుకుంటుంది కళావతి. యెంత ఆలోచించినా, ఎంత తరచి చూసినా ఎప్పుడూ జవాబొక్కటే మిగులుతుంది. “ఇలా తప్ప మరోలా బ్రతికే మార్గంలేదు నాకు. ఇంత […]
Continue Reading
కథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-13 కొమ్మూరి పద్మావతీదేవి -డా. సిహెచ్. సుశీల తెలుగు నాటకరంగంలో పూర్వం స్త్రీ పాత్రలను కూడా పురుషులే ధరించడానికి కారణం నాటకాల్లో నటించడం సంసారపక్షం స్త్రీలకు కూడదన్న బలమైన విశ్వాసం సమాజంలో ఉండడమే. ఈ నాటికీ నాటకాల్లో స్త్రీ పాత్రలు చాలా పరిమిత సంఖ్యలో ఉండడం గమనించవచ్చు. అలాంటి రోజుల్లో నాటక చరిత్రలో ప్రముఖుడు బళ్ళారి రాఘవ తను ప్రముఖ న్యాయవాది అయినా నాటకరంగం పట్ల ప్రత్యేకాభిమానంతో, నిజానికి అదే తన జీవిత […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 21 చివరి మజిలీ -ఆలూరి విజయలక్ష్మి ముడతలుపడ్డ నల్లటి ముఖం, రెండు కనుబొమ్మల మధ్య విభూది, ఊపిరి తీసు కుంటున్న గుర్తుగా కదులుతున్న ఛాతి, అగరొత్తులు వాసన. కబుర్లు చెప్పుకుంటూ సరస్వతమ్మ మంచం చుట్టూ కూర్చున్న ఆమె కూతుళ్ళు, కోడలు, మనవరాళ్ళు, మనుమలు… విశాలంగా వుండే గది ఎంతో ఇరుకుగా ఉన్నట్లుంది. ఎదురుగా నడవాలో కుర్చీలో పడుకున్నాడు సరస్వతమ్మ మామగారు రఘు రామయ్య. గాజు కళ్ళతో కోడలి వంక చూస్తున్న ఆ […]
Continue Reading
కథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-12 వేదుల మీనాక్షీదేవి -డా. సిహెచ్. సుశీల తెలుగులో తొలి కథ 1910 లో గురజాడ అప్పారావు రాసిన ‘దిద్దుబాటు’ అన్న ప్రచారం విస్తృతంగా ఉన్నా, స్త్రీవాదులు ప్రత్యేకంగా శ్రద్ధగా పట్టుదలగా చేసిన పరిశోధన వల్ల 1902లో భండారు అచ్చమాంబ గారి ” ధన త్రయోదశి” తొట్టతొలి కథ అని నిర్ధారణ అయింది. 1893 నుండే ఆమె చాలా కథలు రాసినట్టు తెలిసినా 10 మాత్రమే లభ్యమై నాయి. అలాగే అనేక కథలు, […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 20 భయం -ఆలూరి విజయలక్ష్మి “ఇంత సాహసమెందుకు చేశారమ్మా? మీరు లేకపోతే ఈ పసివాల్లంతా ఏమైపో తారు?” తల్లి గండం గడిచి బయటపడిందో, లేదో తెలియక బిక్క మొహాలేసుకుని నుంచున్న పిల్లల్ని చూపిస్తూ అడిగింది శృతి. “తనలాంటి వాళ్ళకు చావడం సాహసం కాదు. బ్రతకడమే సాహసం” అనుకుంది కామాక్షి. మసకబారిన కళ్ళముందు రెండు రోజుల క్రితం జరిగిన సంఘటనలు కదలసాగాయి. శృతి రాసిచ్చిన టానిక్ల లిస్టు వంక ప్రాణం లేనట్లు చూసింది […]
Continue Reading
కథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-11 ఆచంట శారదాదేవి -డా. సిహెచ్. సుశీల స్త్రీలు కలం పట్టిన నాటి నుండి కూడా ‘ స్త్రీ పురుష సంబంధాలలోని అసమాన తలు’ గురించి అవగాహనతో రాసినట్టే స్పష్టమవుతోంది. భర్త ఎలాంటి వాడైనా అతన్ని భరించడం, పూజించడమే ‘సతీ ధర్మం’ వంటి కథలు కొన్ని వచ్చినా, ‘ స్త్రీ కి మెదడు ఉంటుంది, హృదయం ఉంటుంది, ఆలోచనలు అభిరుచులు ఉంటాయి’ అన్న స్పృహ తో రాసిన కథలే ఎక్కువ. భావుకత, ప్రకృతి […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 19 రేపటి వెలుగు -ఆలూరి విజయలక్ష్మి “గుడ్ మార్నింగ్!” వేకువలో జారిన తొలి కిరణంలా లోపలికి వచ్చింది మిస్ రోజీ. “గుడ్ మార్నింగ్” చిరునవ్వుతో ఆహ్వానించింది శృతి. విద్యాసంస్థలు వ్యాపార సంఘా లుగా మారి హాస్టల్ జీవితం తమ జీవితంలో ఒక పీడకలగా పిల్లలు భావించే స్థాయిలో వున్న బోర్డింగ్ స్కూల్స్ వర్థిల్లుతున్న తరుణంలో పదిమంది పిల్లల్ని తన యింట్లో ఉంచుకుని వాళ్ళకు సమగ్రమైన ఆహారంతోబాటు కాస్తంత ప్రేమనూ, ఆప్యాయతనూ పంచె […]
Continue Reading
కథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-10 యల్లాప్రగడ సీతాకుమారి -డా. సిహెచ్. సుశీల విద్యా, వైజ్ఞానిక రంగాలలో ఎంత అభివృద్ధి చెందుతున్నా, ప్రగతి శీల దృక్పథం, దేశభక్తి భావన, విశ్వమానవ సౌభ్రాతృత్వం వెల్లివిరుస్తోందని వేదికల మీదా, అక్షరాల్లోనూ మాత్రమే కనిపిస్తోందని చెప్పక తప్పదు. కులమూ, మతమూ, ప్రాంతమూ, భాషావైషమ్యా లతో మనుషులు ముక్కలు ముక్కలుగా విడదీయబడడం జరుగుతూనే ఉంది. ఇది అన్యాయమే కాక అనైతికం. మతం కన్నా మానవత్వం మిన్న. నిజానికి మతం […]
Continue Reading
కథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-9 భండారు అచ్చమాంబ -డా. సిహెచ్. సుశీల “నేను పెండ్లాడిన భార్యను గాని దాసిని గాను. వివాహమాడుట వలనను భర్తకు దాసి నగుదునా యేమి ?” తెలుగు సాహిత్యంలో తొలి తెలుగు కథ 1910 లో గురజాడ అప్పారావు రాసిన “దిద్దుబాటు” (ఆంధ్ర భారతి పత్రికలో) అని అత్యధికులు భావించారు. చాలా ప్రక్రియ లకు కందుకూరి వీరేశలింగం, గురజాడ అప్పారావు ప్రారంభకులు అని తీర్మానం చేయడం వల్లనో, మరే కారణం వల్లనో కానీ […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 18 కొత్తగాలి -ఆలూరి విజయలక్ష్మి “మీరు తల్లి కాబోతున్నారు” గర్భనిర్దారణ చేసింది శృతి. మెల్లగా ఎక్సామినేషన్ టేబల్ దిగివచ్చి శృతికి ఎదురుగా కూర్చుంది అమరేశ్వరి. శృతి ఊహించినట్లు ఆమె ముఖం సంతోషంతో విప్పారలేదు. అంత మంచి వార్తను విన్న ఉద్వేగంతో ‘థాంక్ యూ’ అనలేదు. శృతికి తెలిసినంత వరకు అమరేశ్వరి కొంచెం లేట్ గానే వివాహం చేసుకుంది. ఇన్నాళ్ళకు వివాహమయి తల్లి కాబోతుంటే సంతోషంతో ఉక్కిరి బిక్కిరయ్యే ఆడవాళ్ళనే చూసింది కానీ, […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 17 పారిజాతాలు -ఆలూరి విజయలక్ష్మి గాలి అల వేగంగా వచ్చి తాకింది. మంచు బిందువులు జలజలా రాలాయి. పారిజాతాలు పానుపు మీద మరిన్ని పారిజాతాలు రాలిపడ్డాయి. తెల్లటి రేకలు, ఎర్రటి కాడలు. ఎరుపు తెలుపు కలనేత తివాచీని చెట్టుకింద పరిచినట్లుగా వుంది. టెర్రస్ మీద నుంచుని పక్కింట్లోని పారిజాతాలు వంక తదేకంగా చూస్తూంది శృతి. ఇంద్రధనుస్సు లాంటి తన బాల్యం కళ్ళముందు కదిలింది. చీకటి తెరలు విచ్చిపో కుండానే పోటీగా ఒకరికంటే […]
Continue Reading
కథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-8 -డా. సిహెచ్. సుశీల తెలుగు కథానిక ఉద్భవించి దాదాపు నూట పాతికేళ్ళు అవుతున్న కాలంలో, ఏ ప్రక్రియలోనూ రానంత విస్తృతంగా, విస్తారంగా “కథ” తన ప్రత్యేకతను ప్రతిభను సంతరించుకుంది. ఎందరో కథకులు వివిధ ఇతివృత్తాలలో, సమాజపు పోకడలను, జీవితాలను, జీవన విధానాలను, సమస్యలను బలంగా చిత్రించారు. కొన్ని వేల మంది కథకులు రకరకాల కథావస్తువులను స్వీకరించి వైవిధ్యభరితంగా చిత్రించారు. కానీ రచయిత్రుల సంఖ్య చాలా తక్కువ. […]
Continue Reading
కథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-7 -డా. సిహెచ్. సుశీల ఇల్లిందల సరస్వతీదేవి 15.8.1947 న భారతదేశం స్వాతంత్య్రాన్ని సాధించుకుంది. స్వాతంత్య్ర ఉద్యమంలో పాల్గొన్న స్త్రీ పురుషుల త్యాగఫలంగా దేశానికి స్వాతంత్య్రం లభించిన సందర్భంగా సంతోషంతో అనేక కవితలు, కథలు వెల్లువలా పొంగులెత్తాయి. స్వాతంత్య్రం సిద్ధించిన తర్వాత దేశ సంరక్షణా, దాని కొరకు వచ్చిన సాహిత్యం గురించీ ముఖ్యంగా చెప్పుకోవాలి. స్త్రీల వ్యక్తి స్వాతంత్య్రం, స్త్రీల సాధికారతకై […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 16 నీళ్ళు -ఆలూరి విజయలక్ష్మి నీళ్ళు! నీళ్ళు! నీళ్ళ కోసం పేట పేటంతా గగ్గోలెత్తిపోతుంది. అప్పుడే రెండు రోజులుగా మంచినీళ్ళ ట్యాంకర్ కోసం చూసిచూసి ప్రాణం కడగట్టిపోతూంది. ఏ హార్న్ వినిపించినా టాంకర్ వస్తూందని ఆశగా చూసి, కాదని నిర్ధారణ కాగానే నిరాశతో తమ దురదృష్టాన్ని తిట్టుకుంటున్నారు. గౌరీ మాటిమాటికి నాలుకతో పేదాన్ని తడుపుకుంటుంది. ఎండి పగిలిన పెదాలు తడి తగలగానే మండుతున్నాయి. రెండు రోజులుగా స్నానం లేక ఒళ్ళంతా చీదరగా […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 15 తపన -ఆలూరి విజయలక్ష్మి “చిన్నపిల్లవి. నీకు గుండె నొప్పేమిటమ్మా?! ఫిగర్ కాపాడుకోడానికని మరీ నాజూగ్గా తినక శుభ్రంగా తిను” మందులచీటీ యిస్తూ రాగిణితో చెప్పింది డాక్టర్ శృతి. “మీతో కొంచెం పర్సనల్ గా మాట్లాడాలి మేడం. మీ పనయ్యేదాకా కూర్చుంటాను” దిగాలుపడిన ముఖంతో శృతి పనయ్యేదాకా కాచుకూర్చుంది రాగిణి. “మీరు మా వారితో ఒక విషయం చెప్పి ఒప్పించాలి మేడం!” రాగిణి మాటలు విని గలగలా నవ్వింది శృతి. “లవ్ […]
Continue Readingకథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-6 -డా. సిహెచ్. సుశీల సమయమంత్రి రాజ్యలక్ష్మి భారతదేశ స్వాతంత్య్ర సాధనోద్యమంలో స్త్రీలు కూడా చైతన్యవంతంగా పాల్గొనా లని, రాచరికపు పరదాల కాలం తీరిపోయిందని, దేశ స్వాతంత్య్రంతో పాటు స్త్రీ ‘వ్యక్తి స్వాతంత్య్రం’ కూడా అత్యవసరమని గుర్తిస్తూ ఆనాడు విస్తృతంగా వ్యాసాలు, కవితలు, కథలు వచ్చాయి. సామాజికంగా కౌటుంబికంగా తమకున్న సంకెళ్ళను తెంచుకోవడానికి స్త్రీలు ప్రయత్నించారు. అయితే ‘మితవాద’ ధోరణిలోనే […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 14 రాజీ -ఆలూరి విజయలక్ష్మి “ ఈ యిల్లంటే నాకు అసహ్యం. ఇందులో బతుకుతున్న మనుషులంటే నాకు పరమ రోత. ఈ యింటికి, ఈ మనుషులకు దూరంగా పారిపోతాను. నా కంఠంలో ఊపిరుండగా మళ్ళీ ఈ గడపతొక్కను” చేతిలో ఉన్న టిఫిన్ బాక్స్ ని టేబిల్ మీదకు విసిరేసి, కళ్ళు తుడుచుకుని, వానిటీ బాగ్ తీసుకుని విస విసా గుమ్మందాటింది సుచరిత. పైన సెగలు పొగలు కక్కుతున్న సూరీడు కంటే ఎక్కువగా […]
Continue Readingకథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-5 -డా. సిహెచ్. సుశీల సి.హెచ్. వు. రమణమ్మ జాతీయోద్యమం, స్త్రీల హక్కులు, కులమత రహిత సమాజ నిర్మాణం వంటి విషయాల పట్ల అవగాహనతో, చైతన్యవంతమైన కథలు రచించిన నాటి రచయిత్రులు – ‘వర్గ పోరాటం ‘ శ్రమ జీవుల నుండి ధనిక వర్గం చేసే దోపిడీ వైపు కూడా దృష్టి సారించారు. ఎందరో కష్టజీవుల శ్రమను తమ బొక్కసంలో దాచుకొనే […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 13 పరుగు -ఆలూరి విజయలక్ష్మి “గుడ్ మార్నింగ్ యంగ్ లేడీ!” “గుడ్ మార్నింగ్! నేనింకా యంగ్ లేడీలా కనిపిస్తున్నానా మీకు?” స్నిగ్ధంగా నవ్వింది డాక్టర్ శృతి. “మీరెంత పెద్ద వాళ్ళయినా నువ్వూ, హరితా నాకు చిన్నపిల్లలానే కనిపిస్తారమ్మా!” పండిపోయిన జుట్టు, అలిసిపోయిన కళ్ళు, ఆర్ద్రంగా వున్నా కంఠం… శ్రీపతిరావును చూస్తుంటే ఆయన రూపురేఖల్ని పుణికి పుచ్చుకున్న తన స్నేహితురాలు హరిత కళ్ళ ముందు నిలిచింది శృతికి. “హరిత ఫోన్ చేసింది. రిజర్వేషన్ […]
Continue Reading
కథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-4 -డా. సిహెచ్. సుశీల “ప్రథమ దళితోద్యమ కథా రచయిత్రి*”పులవర్తి కమలావతీదేవి 1930 లలో స్త్రీలు స్వాతంత్రోద్యమంలో పురుషులతో ధీటుగా పాల్గొని, జైలు కెళ్ళడం తో పాటు, రాజకీయ వ్యవహారాలలో తీర్మానాలు చేయడం ద్వారా తమ భాగస్వామ్యాన్ని నిరూపించుకున్నారు. అఖిల భారత స్థాయిలో ఎన్నెన్నో మహిళా మహాసభలలో చురుగ్గా పాల్గొన్నారు. స్త్రీలు చదువుకుంటే ఏ […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 12 కారుమేఘాలు -ఆలూరి విజయలక్ష్మి శ్రావణ మేఘాలు హడావిడిగా పేరంటానికి వెళ్తున్నాయి. క్రొత్త చీరలు, మోజేతికి తోరణాలు, పసుపు పూసిన పాదాలు, నుదుట పెద్ద కుంకుమ బొట్టు, చేతులలో పచ్చి శనగల పొట్లాలు, సన్నటి తుంపర చల్లగా స్పృశిస్తూంటే తనువులు పులకరించి హృదయాలను అనుభూతి అంచుల్ని తాకుతూండగా కబుర్ల మువ్వలు మ్రోగించు కొంటూ అడుగు ముందుకు కదుపుతున్నారు పేరంటాళ్ళు. వసుధ ఎలుగెత్తి ఏడుస్తున్న కొడుకుని సముదాయించడానికి నానా తంటాలు పడుతూంది. ప్రక్కవాటాలోని […]
Continue Reading
ఓసారి ఆలోచిస్తే-6 పరిష్కారం -డి.వి.రమణి మొబైల్ మోగుతూ ఉంది కాసేపటి తర్వాత మళ్ళీ అలా తీసే వరకు, చేతిలో పని పక్కకి నెట్టి … “హలో “ అన్నాను “…..”అటునించి ఎవరో సన్నగా ఏడుస్తున్నట్టు ఉంది.. “ఎవరు” అన్నాను “నేనక్క హేమని” “ఏమైంది హేమా? ఇంటికి రా ముందు” గట్టిగా అన్నాను “అవటానికి ఏమి మిగల్లేదక్క నా తల రాత” వెక్కుతూ అంది “నువ్వు ఏమి కంగారు పడకు ముందు ఏడుపాపేయ్ …నువ్వు బయలుదేరు ఎలా ఉన్నదానివి […]
Continue Reading
కథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-3 -డా. సిహెచ్. సుశీల “ఆంధ్రా మదర్ థెరీసా”దుర్గాబాయమ్మ బహుముఖ ప్రజ్ఞాశాలి యైన ” మహిళా రత్నం”, మాతృదేశ విముక్తి ఉద్యమంలో బ్రిటిష్ వారిని ఎదిరించిన “వీర దుర్గ”, విద్యాధికురాలై, న్యాయవాద వృత్తిని స్వీకరించి, న్యాయం కోసం – ముఖ్యంగా మహిళల కోసం పోరాడిన “స్త్రీ మూర్తి”, నిరంతరం సామాజిక సేవా తత్పరురాలై మహిళాభ్యుదయం కొరకు “ఆంధ్ర మహిళా సభ” ను స్థాపించి, ఎందరో […]
Continue Readingఓసారి ఆలోచిస్తే-5 ధ్యేయం -డి.వి.రమణి “ఎం బిడ్డ ఇస్కూల్ నుండి లేట్ వచ్చినవ్ ?’ ప్రేమగా అడిగాడు వీర్రాజు “మాథ్స్ టీచర్ ఎక్స్ట్రా క్లాస్ తీసుకున్నారు …” కాళ్ళు కడుక్కుంటూ జవాబిచ్చింది సత్యవతి. “ఇదిగో …అమ్మయొచ్చింది … చూడు ఏమి కావాలో ..” చుట్ట ఒకసారి పీల్చి అన్నాడు. “అదే మరి నాకు పని , మహారాణిగారొచ్చారు ఇంకా సేవలు మొదలు , ఇంట్లో పని అంటుకోదు … కూలికెళ్ళొచ్చి నేనే చెయ్యాలా ? ఆ అక్క […]
Continue Reading
కథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-2 -డా. సిహెచ్. సుశీల పొణకా కనకమ్మ కథారచన ఊయల లూగించే కోమల కరాలేరాజ్యాలు శాసిస్తవితూలిక పట్టే మృదు హస్తాలేశతఘ్నులు విదిలిస్తవిజోలలు బుచ్చే సుకుమారపుచేతులే జయభేరులు మోగిస్తవి — పొణకా కనకమ్మ నెచ్చెలి గీత గారి సూచన మేరకు 1950 కి పూర్వం రచయిత్రుల కథలను విశ్లేషించటం ఈ వ్యాసాల ప్రధాన ఉద్దేశ్యం. ఆ […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 11 ప్రతిఫలం -ఆలూరి విజయలక్ష్మి సంధ్య అధరాలపై విరిసిన పూవులు నక్షత్రాలై ఆకాశం మీద పరుచు కుంటున్నాయి. తుంపర మెల్ల అల్లనల్లన జారుతున్న సన్నసన్నటి తుంపర మేల్ల మెల్లగా వీస్తున్న గాలితో కలిసి కదం కదుపుతూ సర్వజగత్తునూ పులకరింపజేస్తోంది. శ్రద్ధగా శబ్ధాన్నాలకించిన అశ్విని ఒక్క పరుగుతో వాకిట్లోకి వచ్చింది. “ఇంత ఆలస్యంగానా ఇంటికి రావడం?!” అశ్విని కంఠం మెత్తగా, మధురంగా ఉంది. స్కూటర్ ని ఆపిన రఘువీర్ ఆమెను గమనించనట్లు నటించాడు. […]
Continue Readingఓసారి ఆలోచిస్తే-4 వివేకం -డి.వి.రమణి “నిజమేనా నువ్వు చెప్తున్నది? అలా అమ్మ చెప్పారా??? నేను నమ్మలేక పోతున్నా ” ఆశ్చర్యం నించి తేరుకుని అడిగింది సుధ… అంతకన్నా అమ్మ గురించి చెప్పలేకపోయాను … అంత మంది పిల్లలు పుట్టి చనిపోతే, నన్నెంత గారంగా పెంచిందో నాకు తెలుసు! అందరిలో తప్పు చేసింది అనేలా… చెప్పటం కూడా ఇష్టం లేదు. అమ్మకి, దూరపు బంధువు, ఏ మాత్రం ఇష్టం లేకుండా దూరపు బంధువుకి వయసులో 12 ఏళ్ళు పెద్ద, […]
Continue Reading
కథా మధురం ఆ‘పాత’ కథామృతం-1 -డా. సిహెచ్. సుశీల 20 వ శతాబ్దపు మొదటి దశకం లోనే తమ తోటి స్త్రీలను చైతన్య పరచడానికి కవయిత్రులు, రచయిత్రులు సాహిత్య సృజన చేసారు. ఐదారు తరగతుల వరకు చదివి, వివాహం చేసుకొని, కుటుంబ బాధ్యతలలో తలమునకలైన ఇల్లాళ్ళుకూడ కుటుంబంలో, సమాజంలో స్త్రీ పురుష వివక్షతను గుర్తించారు – ఆలోచించారు – రచనలు చేసారు. స్త్రీ విద్య ఆవశ్యకత, స్త్రీ స్వేచ్చా స్వాతంత్య్రం […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 10 చిరుదీపం -ఆలూరి విజయలక్ష్మి వర్షపుధారల్లో చీకటి, కాటుకలా కరుగుతూంది. మేఘగర్జనలకు ప్రకృతి ఉలికులికి పడుతూంది. అప్పుడప్పుడు విద్యుల్లతలు తళుక్కుమంటున్నాయి. గదిలోని నిశ్శబ్దాన్ని చీలుస్తూ బజర్ మోగింది. ఫోన్ తీసి నర్స్ చెప్పింది విని గబగబ కిందకి దిగింది శృతి. రిక్షాలోంచి ఒకామెని చేతులమీద మోసుకొస్తున్నారు. ఆమెతోపాటు వెల్లుల్లి, పసుపు కలగలిసిన వాసన గుప్పున వచ్చింది. దూరం నుంచి చూస్తే అసలు ప్రాణముందా అని అనుమానమొచ్చేలా వేలాడిపోతోంది. అరికాళ్ళు, చేతులనిండా పసుపు. […]
Continue Reading
కథా మధురం కె.కె.భాగ్యశ్రీ ‘ఇంటి అల్లుడికీ వుంటుంది – అత్త మామల బాధ్యత’ అని చెప్పిన కథ..అనుసరణీయం ! -ఆర్.దమయంతి *** ‘వివాహానంతరం అమ్మాయికి అత్తమామల బాధ్యత వున్నట్టే అబ్బాయికి కూడా ఆ నైతిక బాధ్యత తప్పనిసరి, అని మరవకూడదు. ఇది చట్టంగా రూపు దిద్దుకోవాల్సిన అవసరం కూడా కనిపిస్తోంది.’ *** ఈ రోజుల్లో భార్య భర్తలిద్దరూ చదువుకుని, ఇద్దరూ సమానంగా సంపాదిస్తున్నవారే! […]
Continue Readingఓసారి ఆలోచిస్తే-3 అనురాగ స్పర్శ -డి.వి.రమణి బాల్కనీలో నిలబడి మార్నింగ్ వాక్ కి వోచ్చేవారిని గమనిస్తూ ఉండటం అలవాటు, కాఫీ తాగుతూ పేపర్ చూస్తూ వాళ్ళ మాటలు వింటూ ఉంటాను. రకరకాలుగా వాళ్ళ మాటలు ఉంటాయి. పనిమనుషులతో ఇబ్బందులు , పిల్లల మీద , భర్త మీద చెప్పుకుంటూ నడుస్తూ ఉంటారు… ఒక్కడినే ఉంటూ ఉంటాను, కాబట్టి నా మీద, అరిచే వాళ్ళు, నా కోసం చూసేవాళ్ళు, తినాలి అనుకునే వాళ్ళు ఉండరు. ఒక కుక్నిపెట్టుకున్నాను, కానీ, […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 9 విరిగిన కెరటం -ఆలూరి విజయలక్ష్మి తెల్లమబ్బులు, నీలిమబ్బులు కబాడీ ఆడుతున్నాయి. ఎంపైరింగ్ చేస్తున్న సంధ్య ఒంటరిగా, దీనంగా కూర్చున్న లేత రోజా రంగు మబ్బు వంక జాలిగా చూసింది. పిల్లల్లంతా అరుస్తూ, కొట్టుకుంటూ, నవ్వుతూ కేరింతలుకొడుతూ ఆడుకుంటున్నారు. ఒకవైపు కోకో, ఒకవైపు గోళీలు, మరో వైపు క్రికెట్, ఇంకోవైపు లాంగ్ జంప్, హైజంప్. ఉత్సాహం వెల్లువై ప్రవహిస్తూంది మైదానమంతా. ఈ ఉరవడిని ఉత్సుకంగా గమనిస్తున్నాయి రెండు కళ్ళు, నర్సింగ్ హోమ్ […]
Continue Readingఓసారి ఆలోచిస్తే-2 ఆలంబన -డి.వి.రమణి (“ఆలంబన “ అనగానే మనకి ఒక కొమ్మ పెరగటానికి ఆధారం గా నాటే కట్టెపుల్ల గుర్తొస్తుంది , నదిలో కొట్టుకు పోయేవాడికి ఒక చిన్న దుంగ దొరికితే ఒడ్డుకు రాగలుగుతాడు అలాగే కష్టం లో ఉన్న వాళ్లకి ఒక “ఆలోచన” ఒక “ఆలంబన” అవసరం అది ఇవ్వగలగటం కూడా ఒక వరం . డబ్బుతో కొనలేనివి ఇలాంటివి . మార్పు ఈ విధంగా ..రావాలి అనే నమ్మకం తో రాసిన కధ […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 8 మేధో హత్య -ఆలూరి విజయలక్ష్మి భయంతో, వేదనతో అస్థిమితంగా చలిస్తున్నాయి కుమార్ కళ్ళు. శరీరమంతా సన్నగా కంపిస్తూంది. గుండె చప్పుడు పైకే వినిపిస్తున్నట్లుగా వుంది. ఉన్నట్టుండి గుప్పిళ్ళు బిగిస్తున్నాడు. అంతలోనే నిస్సత్తువగా, నిర్జీవంగా చూస్తున్నాడు. మళ్ళీ అంతలోనే ఏదో పెను భూతం తనను కబళించడానికి వెన్నంటి వస్తున్నట్లుగా ఒణికి పోతున్నాడు. బట్టలు నలిగి, మాసిపోయాయి. జుట్టంతా రేగిపోయి, నుదుటి మీద పడుతూంది. అతని ప్రక్కన కూర్చున్న విమల ఉబికి వస్తున్న […]
Continue Reading
కథా మధురం నందు కుషినేర్ల ‘ఇది ఒక రచయిత్రి నిజ జీవిత కథాకావ్యం !’ -ఆర్.దమయంతి *** ఇంటి స్త్రీ విలువ గానీ , ఆమెలో దాగిన కళా తపన కానీ, విద్వత్తు కానీ చాలా మంది మగవాళ్ళకు తెలీదు. తెలిసినా గుర్తించరు. ఆమె – తల్లి కావొచ్చు. సోదరి కావొచ్చు. లేదా భార్య కావొచ్చు. వారిలో దాగిన కళని వెంటనే గుర్తించి, ప్రోత్స హించి , వెలుగులోకి తీసుకు […]
Continue Readingఓసారి ఆలోచిస్తే-1 ముందు మాట -డి.వి.రమణి పోరాటం అనేది ఈరోజు కొత్తది కాదు, మొదటిసారి వినటం లేదు … సృష్టి మొదలైనప్పటినించి అనాదిగా వస్తున్న ఈ పోరాటం అన్ని సమయాల్లో ఉన్నది. అన్ని విషయాల్లోనూ …దానికి జత చెయ్యవలసినది “ఆలోచన” ఎప్పుడైనా . ఒకప్పుడు ఎంతో మన్నించిన ఆచారాలు వ్యవహారాలు పలచపడి పోవటమే కాకుండా ,క్రమంగా కనుమరుగు అయిపోతుండటం ఆశ్చర్యమో? లేక సృష్టి నియమమో తెలీదు! “కుందేటి కొమ్ములాగా” అదృశ్యమైపోతున్నాయి. ఇంక, కుటుంబం అనేది మనిషికి మొదటి […]
Continue Reading
కథా మధురం బుద్ధవరపు కామేశ్వరరావు ‘మానసిక ఒత్తిళ్ళకు మందు లేదు. కానీ ఒక విలువైన జపమాల వుంది..’ అని చెప్పిన కథ! -ఆర్.దమయంతి *** ‘ఇవాళ నేను – అస్సలు పని ఒత్తిడికి గురి కాకూడదు.’ అని అనుకుంటూ నిద్ర లేవడం తోనే మొదలౌతుంది స్ట్రెస్..’ ఇది చదివితే నవ్వొస్తుంది కానీ, నిజమేమిటంటే – ఈ ఆధునిక యుగంలో ప్రతి మహిళా మానసిక ఒత్తిడికి గురికాక తప్పడంలేదనే చెప్పాలి. కారణం […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 7 జ్వాల -ఆలూరి విజయలక్ష్మి వేపపువ్వు, మామిడికాయలు, మల్లెమొగ్గలు, పరిమళాలు, సుందర స్వప్నాలు, సిగ్గు దొంతరలు… ఆకాశం జాలితలచి జారవిడిచిన వెన్నెల తునక రూపం దిద్దుకుని తన ముందుకు నడిచి వచ్చినట్లనిపించింది శృతికి హాసంతిని చూడగానే. హాసంతి చేతిలో హార్లిక్స్ సీసానిండా ఉగాది పచ్చడి. “ఆంటీ! అమ్మ యిచ్చి రమ్మంది.” “నాక్కావలసింది ఉగాది పచ్చడి కాదు” అర్ధవంతంగా చూసింది శృతి. “మరేమిటి ఆంటీ?” అమాయకంగా అడిగింది హాసంతి. “నీపెళ్ళి భోజనం”, హాసంతి […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 6 ఉషస్సు -ఆలూరి విజయలక్ష్మి పొగమంచు తెరల వెనుక మెరుస్తున్న ఆకాశపు వెండి చాందినీ, సుశిక్షితులైన సైనికుల్లా ఒక వరసలో ఎగురుతున్న పక్షుల గుంపు, యౌవన భారంతో వంగుతున్న కన్నెపిల్లల్లా కొబ్బరిచెట్ల సమూహం, గుండెల్లో ప్రతిధ్వనిస్తున్న గుడిగంటలు. సూర్యకిరణాల స్పర్శతో తూర్పు చెక్కిళ్ళు కందాయి. నిద్ర లేస్తున్న నగరపు రొద ప్రాతః కాల ప్రశాంతతను బగ్నం చేస్తూంది. కళ్ళు విప్పుతున్న చైతన్యం చీకటి చారికల్ని తుడిచేస్తూంది. బ్రతుకు యుద్ధం పునఃప్రారంభమవుతూంది. కెవ్వుమని […]
Continue Readingకథా మధురం శ్రీమతి డి.వి.రమణి ‘జగమంతా దగా చేసినా, చిగురంత ఆశ చూసిన ఓ స్త్రీ కథ!’ -ఆర్.దమయంతి *** కొంత మంది స్త్రీలు తమ ప్రమేయం లేకుండానే ఒంటరి అగాధపు లోయలోకి తోసేయబడతారు. కారణాలు అనేకం. ఎదిరించలేని పరిస్థితులు, చుట్టూ నెలకొన్న కుటుంబ వాతావరణం కావొచ్చు. ఆ పైన నిరాశ, నిస్పృహలకు లోను కావడం, పోరాడ లేక ఓటమిని అంగీకరిస్తూ విషాదంలో మిగిలి పోవడం జరుగుతూ వుంటుంది. తత్ఫలితంగా […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 5 శాపం -ఆలూరి విజయలక్ష్మి చెదిరిన జుట్టు, చెరిగిన కాటుక, కందిన చెక్కిళ్ళు, కోపంతో అదురుతున్న పెదాలు, దుఃఖంతో పూడుకుపోయిన కంఠం – ఇందిరా తనను తానూ సంబాళించుకుని శృతితో అసలు విషయం చెప్పటానికి ప్రయత్నిస్తూంది. ఆమె వెనుక ఉరిశిక్షకు సిద్ధమౌతున్న ముద్దాయిలా తలవంచుకుని నిలబడింది రంగ. “ఏమిటి దంపతులిద్దరూ చెరోసారి వచ్చారు? ఇంతకు ముందే మీ వారు ‘అర్చన’ను తీసుకొచ్చి చూపించి వెళ్ళారు. ఏమిటిలా చిక్కిపోయింది అర్చన?… నువ్వేమిటిలా వున్నావు? […]
Continue Reading
కథా మధురం సావిత్రి రమణారావు ‘భార్యని పురుగులా చూడటమూ హింసే! మానసిక హింసే..’ – అని చెప్పిన కథ! -ఆర్.దమయంతి *** వివాహిత స్త్రీలు నిరాశకి గురి అవడానికి గల ప్రధాన కారణాలలో ప్రధానమైనది – కుటుంబంలో వారి ఉనికి కి విలువ లేకపోవడం. భర్త చులకన గా చూడటం, హేళనతో గేలి చేయడం, పదిమందిలో పలచన చేసి మాటలతో అవమానించడం, మాటిమాటికి తూలనాడటం, హీనమైన తిట్లు తిట్టడం.. వంటి […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 4 ముళ్ళగులాబి -ఆలూరి విజయలక్ష్మి “హలో రేఖా!” చిరునవ్వు అధరాలపై అందంగా మెరుస్తూండగా లోపలికి అడుగు పెట్టింది శృతి. సోఫాలో పడుకున్న రేఖ కళ్ళ చుట్టూ నల్లని వలయాలు. పసిమిరంగు శరీరం వన్నె తరిగినట్లు వుంది. చురుగ్గా, ఉత్సాహంగా ఉండే చూపులు నిర్లిప్తంగా, స్తబ్దంగా ఉన్నాయి. “సారీ మేడం! మీ కసలే తీరికుండదని తెలిసీ అక్కడిదాకా రాలేక ఇంటికి రప్పించాను. పైకిలేస్తే కళ్ళు తిరుగుతున్నాయి.’ “ఫర్వాలేదు” రేఖ పల్స్ గమనిస్తూ అంది […]
Continue Reading
కథా మధురం ఎస్.శ్రీదేవి ‘ప్రేమ అనే పదానికి స్వచ్ఛమైన నిర్వచనంలా నిలిచిన ఓ స్త్రీ కథ’ – గుండెలోతు! -ఆర్.దమయంతి ‘Goodness in words creates trust, goodness in thinking creates depth, goodness in giving creates love.’ -Laozi. *** భార్య గత జీవితం లో ఒక ప్రేమ కథ వుందని, అందులో ఆమె పాత్ర ఏమీ లేదని తెలిసినా నమ్మలేని మగ బుద్ధి పోకడలు […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు – 3 సరైన మందు -ఆలూరి విజయలక్ష్మి దడ, ఆయాసం, కాళ్ళుచేతులూ పీకటం, నడుము నొప్పి, గుండెల్లో మంట, చచ్చే నీరసం. రాజేశ్వరి బాధలన్నిటిని ఓపిగ్గా వింటూంది శృతి. చెప్పిందే మళ్ళి చెప్తూందామె. ఒక్కొక్క బాధని చిలవలు పలవలు చేసి వర్ణించి చెప్తూంది. మధ్య మధ్యలో కన్నీళ్ళు పెట్టుకుని పయటచెంగుతో ముక్కు, కళ్ళు తుడుచుకుంటూంది. శృతి సహనం చచ్చిపోతూంది. ఐనా దిగమింగుకుని, చిరునవ్వును ముఖానికి పులుముకుని బ్రహ్మ ప్రయత్నం మీద […]
Continue Reading
కథా మధురం దర్భా లక్ష్మీ అన్నపూ ర్ణ ‘ప్రతి స్త్రీ తనని తాను గౌరవించుకోవడం నేర్వాలి..’ అని చెప్పిన రచయిత్రి – దర్భా లక్ష్మీ అన్నపూర్ణ గారి కథ – ‘మనోరథం ‘ ! -ఆర్.దమయంతి స్త్రీ తనని తాను గౌరవించుకోవడం అంటే తన విలువని వ్యక్తపరచుకోవడం! కానీ, కొంతమంది మగాళ్ళు అర్ధం చేసుకోరు. అర్ధమయ్యాక -మరి కొంతమంది సహించుకోలేరు. ‘ఆఫ్ట్రాల్..నువ్వేమిటీ, నీకు గౌరవమేమిటి? దాన్ని నేను లెక్క చేయడమేమిటీ? అని తేలిక చూపు చూస్తారు. అలా […]
Continue Reading
పేషంట్ చెప్పే కథలు – 2 యామిని -ఆలూరి విజయలక్ష్మి చల్లగాలి వెర్రెత్తినట్టు వీస్తూంది. “నమస్తే డాక్టర్!” చేతులు జోడిస్తూ లోపలికి వచ్చాడు మురళి. “హలో! రండి రండి, యామిని కూడా వచ్చిందా?” “వచ్చింది.” అతను చెప్పేంతలో యామిని కూడా లోపలికి వచ్చింది. “ఎమ్మా? ఎప్పుడొచ్చారు? పిల్లలు బావున్నారా?” చిరునవ్వుతో మౌనంగా తలూపింది యామిని. మాట్లాడని మల్లెమొగ్గ యామిని. వెన్నెల్లాంటి చిరునవ్వుతో పలకరిస్తుంది. కళలు కనే కళ్ళతో మాట్లాడుతుంది. అవి చూసి ముచ్చటపడే, పెద్దగా చదువు లేక […]
Continue Reading
కథా మధురం డా.లక్ష్మీ రాఘవ స్త్రీ శాంతమూర్తి మాత్రమే కాదు, ఉగ్రరూపిణి కూడా! అని నిరూపించిన కథ- ‘ఆమె ఒక శక్తి !’ -ఆర్.దమయంతి ‘స్త్రీలకు కుటుంబపరంగా దక్కే న్యాయం ఎంత గొప్పదంటే.. ఏ చట్టాలూ, న్యాయ స్థానాలూ చేయలేని మేలు కంటే కూడా మిన్నయినది.’ *** జీవితం లో ఆడది – మగాడి వల్లే మోసపోతుంది. అతని కారణంగానే కష్ట పడుతుంది. అన్నివిధాలా నష్టపోతుంది. అయితే అతను భర్తే కానవసరం లేదు. అతను అన్న […]
Continue Reading
పేషంట్ చెప్పే కథలు – 1 వీర నారి -ఆలూరి విజయలక్ష్మి “మా ఆవిడ కొట్టింది” సిగ్గు పడుతూ చెప్పాడు గోపాలం. ఎవరైనా భర్తతో తన్ను లు తిని వైద్యానికోస్తే వాళ్ళ దెబ్బలని చూసి కోపం వచ్చి “తిరగబడి మళ్లీ తన్నలేవా అతన్ని”?అని ప్రశ్నిస్తుంది తను. “ఈ పవిత్ర భారత దేశం లో పుట్టిన ఆడదానికి అన్ని దమ్ములున్నాయా?” “ఎంత వెర్రి దానివి?”అని తనను పరిహసిస్తున్నట్లు కన్నీళ్లతో నవ్వేవారు కొందరు. చాలా ప్రమాదకరమైన వ్యక్తిని చూసినట్లు భయంగా […]
Continue Reading
కథా మధురం కిరణ్ విభావరి తాను వెలుగుతూ..వెలిగిస్తూ.. దీపం లా బ్రతకమంటున్నకిరణ్ విభావరి ‘తప్పంటారా ?’ కథ! -ఆర్.దమయంతి ముందుకెళ్తున్న ఈ సమాజం – ఎంత వెనకబడి ఆలోచిస్తోందంటే.. స్త్రీ వస్త్రధారణ లోని లోటుపాట్లను ఇంకా లెక్కించడం లోనే మునిగిపోయుంది. ‘ స్త్రీ ఒంటి నిండా వస్త్రాన్ని ధరించడం ‘ అంటే, అది తప్పనిసరిగా చీరే అయి వుండాలన్న అపోహ నించి మనమింకా ఒక్క ఇంచ్ అయినా కదల్లేదేమో అని అనిపిస్తుంది. పైగా ధరించిన దుస్తులను బట్టి […]
Continue Readingపేషంట్ చెప్పే కథలు మరోసారి ఎందుకు (రచయిత్రి ముందుమాట) -ఆలూరి విజయలక్ష్మి సరిగ్గా ఇరవై సంవత్సరాల క్రితం “పేషెంట్ చెప్పే కథలు” ఆంధ్రజ్యోతి వార పత్రికలో వారం వారం ప్రచురింపబడ్డాయి. ఆంధ్రజ్యోతి వార పత్రిక అప్పటి సంపాదకులు శ్రీ పురాణం సుబ్రహ్మణ్య శర్మ గారి ప్రోత్సాహంతో వాటిని రాశాను. ‘పేషెంట్ చెప్పే కథలు’ అనే శీర్షికను శ్రీశర్మగారే పెట్టారు. అనేక రకాల శారీరక, మానసిక రుగ్మతలతో వచ్చే పేషెంట్స్ […]
Continue Reading
చిత్రలిపి జీవనయానం ! -మన్నెం శారద పడుతూనేవున్నాను… అప్పడు నడక రాక..ఇప్పుడు నడవలేక! పడుతూనే వున్నాను … పసివయసులోఎంతదూరం వస్తాడో చందమామ నాతో అని ….పరుగులెత్తి పరుగులెత్తి …బారెడు తోకతోఆకాశమే హద్దుగా రంగులహంగుతోఆటలాడే గాలిపటం కోసం ఆకాశంకేసి చూస్తూ….పడుతూనేవున్నాను …పళ్ళు రాలగొట్టుకుంటూఏ చెట్టునో, పుట్టని ఢీ కొని ! పడుతూనేవున్నాను …నేటికీ నాటికిఅయినవారు గుచ్చిన కంటకాలను తొలగించుకుని కన్నీరు పెడుతూ .. కరడుగట్టిన కఠిన పాషాణ హృదయాల పాచి హృదయాలమీదుగాజారుతూ …పోరుతూ …. పడుతున్నాను పడుతున్నానుపడుతూనే వున్నానుఅయినా నడుస్తూనే వున్నాను ఆనాడు పెద్దల […]
Continue Reading
కథా మధురం విడాకుల సమస్యకి కొత్త పరిష్కారం సూచించిన ఓ స్త్రీ కథ ‘జింబో’ (రాజేందర్) గారి ‘ఆమె కోరిక ‘ ! -ఆర్.దమయంతి ‘ If divorce is like death, then is not the perpetuation of divorce a kind of murder? ‘ ― Anthony Marais డైవోర్స్! వైవాహిక జీవితం లో సామాన్య స్త్రీల నుంచి సెలెబ్రెటీ వుమెన్ వరకు ఎదుర్కొంటున్న ప్రధానమైన సమస్యలలో ఇప్పుడు ‘విడాకులు..’ […]
Continue Readingకథా మధురం విడాకుల సమస్యకి కొత్త పరిష్కారం సూచించిన ఓ స్త్రీ కథ ‘జింబో’ (రాజేందర్) గారి ‘ఆమె కోరిక ‘ ! -ఆర్.దమయంతి ‘ If divorce is like death, then is not the perpetuation of divorce a kind of murder? ‘ ― Anthony Marais డైవోర్స్! వైవాహిక జీవితం లో సామాన్య స్త్రీల నుంచి సెలెబ్రెటీ వుమెన్ వరకు ఎదుర్కొంటున్న ప్రధానమైన సమస్యలలో ఇప్పుడు ‘విడాకులు..’ […]
Continue Reading
చిత్రలిపి ఒక ఉషస్సు కోసం….. -మన్నెం శారద నిద్రపట్టని ప్రతీ జామూ నేను నీకైపదే పదే నింగి వైపు చూపులు నిగిడిస్తూనే వుంటానుచీకటి ఎంత కఠినమైనది …..!కరుగక దట్టమై పరిహసిస్తుందిఎదురు చూసినంత మాత్రాన ఎలావస్తావు ….భూమికి ఆవల నీపనిలో నీవున్నావో ….లేక దట్టమైన మబ్బుల దుప్పటిలోదాగి కలలే కంటున్నావో ….ఎదురుచూపు లో క్షణాలు సాగి సాగికలవరపెట్టి కనులు మూతపడుతున్నసమయంలో నాకిటికీ పై పడివక్రీభవిస్తున్న ఓ వెలుగు రేఖ !పరవశించి పరుగెత్తుతానా …కొన్నే కొన్ని క్షణాలు మురిపించి దిక్కుమార్చుకుంటావుమరో […]
Continue Reading
కథా మధురం సయ్యద్ సలీం ‘ యంత్రం లాంటి ఓ ఇల్లాలి గుండె చప్పుడు వినిపించిన కథ.. ‘ -ఆర్.దమయంతి సూర్యుడు లేకపోయినా పగలు గడుస్తుంది కానీ, ఇల్లాలు పడుకుంటే ఒక్క క్షణం కూడా ఇల్లు నడవదు. ఇది జగమెరిగిన సత్యం. ప్రతి స్త్రీ అనుభవించి మరీ తెలుసుకునే జీవన సత్యం. వివాహమైన క్షణం నించి..చివరి శ్వాస దాక ఎడతెరిపిలేని కుటుంబ బరువు బాధ్యతల ను మోసేది ఇల్లలే. చాలా మంది మగాళ్ళు అంటుంటే వింటాను. ‘ […]
Continue Reading
చిత్రలిపి గుండెనీరయిన కథ ! -మన్నెం శారద అప్పుడసలు గుండె ఒకటుంటుంది తెలియనే తెలియదు బోసినవ్వుల అమాయకత్వం నుండి ఆటపాటల అల్లరిదాకా ‘చిన్నినా పొట్టకు శ్రీరామ రక్ష అనుకుంటూ తిండి గోలేతప్ప గుండె గో;ల తెలియదు గాక తెలియదు దశలుమారి ,దిశలు తిరిగి వయసు భుజాలపై రంగు రంగు రెక్కలు మొలిచి లోకమొక నందనవనంగా కనులకు భ్రాంతి గొలిపి ……..పిదప గుండెజాడ తెలిపింది ఎర్రని వర్ణపు మధువులు ఒడలంతా వంకరలు పోతూ గిరగిరా తిరిగి హృదయాన్ని మోహపరచి మైమరపిస్తున్న వేళ ఒక ధ్యేయం లేక పువ్వు పువ్వు చుట్టూ తిరుగుతూ జుంటితేనెలు గ్రోలి మత్తుగా గమ్మత్తుగా గాలిలో పల్టీలు కొడుతున్న నా రంగుల రెక్కల్ని ఎక్కడివో మాయదారి ముళ్ళు అతి రక్కసము గా చీల్చి నా రక్తాన్ని […]
Continue Reading
చిత్రలిపి ప్రేమా మరి ఈ మనిషికి లేదేం ???” అని ! -మన్నెం శారద ఒకానొక కాఠిన్యపు కిరణస్పర్శకు తాళలేక తల్లడిల్లి ..కరిగి నీరయి న మంచు శిఖరం ఒకటి ఏరయి సెలయేరయి వాగయి ,వంకయి శాపవిమోచనమొందిన గౌతమిలా తన ప్రియ సాగర సమాగం కోసం మహానదిగా మారి దక్షిణ దిశకు పరుగులు తీసింది ! పట్టలేని పరవశం అది ! ఎన్నో ఏళ్ల కల సఫలం కాబోతున్న సంతోషం అది ! ఆపుకోలేని ఆనందం తో గిరులని తరులని ఒరుసుకుంటూ వురుకుతున్న నదిని చూసి ఆ చెట్టు అడిగింది ‘ఎక్కడకి మిత్రమా …అంత వేగం ?దేనికోసం ఆ దుందుడుకు ?”అని పరిహాసంగా . నది ఒకింత […]
Continue Reading
చిత్రలిపి నా జ్ఞాపకాల పొత్తంలో నెమలీకవు నీవు! -మన్నెం శారద ఒకానొక ప్రయాణంలో మనం కలిసేవుంటాం మాటామాటా కలిపే వుంటాం ఆకుపచ్చని చేలని చూడాలని నేను ఆత్రపడినప్పుడు కిటికీ దగ్గర సీటుని నువ్వు నాకు ఇచ్ఛే వుంటావ్ నేను తెచ్చిన పూరీలు , నువ్వు తెచ్చిన పల్లీలు ఒకరికొకరం పంచుకుని తినే ఉంటాం అనుకోని వానజల్లు నా మొహాన విసిరి కొట్టినప్పడు కిటికీ మూస్తుండగా నలిగిననీ వెలికి నేను తడి రుమాలు చుట్టేవుంటాను . నీ టిక్కెట్ జారీ పడిపోయి టి. సి కి నేను ఫైన్ కట్టినప్పుడు నువ్వు నా వైపు కృతజ్ఞతగా చూసి కొద్దిగా మొగమాటపడేవుంటావ్ ఇప్పుడొక్కసారి నా గమ్యం […]
Continue Reading
చిత్రలిపి అమ్మా …ఆనాడే ఎందుకు చెప్పలేదు ??? -మన్నెం శారద అవునమ్మా …నువ్వు ఆనాడే ఎందుకు చెప్పలేదూ ….తాతయ్య వడిలో కూర్చుంటే తప్పని బాబాయి భుజాలమీద ఊరేగవద్దని ఆటో అంకులు ని ముట్టుకోనివ్వద్దని పక్కింటికి పోవద్దని దోస్తుల్ని నమ్మొద్దని వెన్నెల్లో ఆడొద్దని చుట్టమిచ్చిన చాకోలెట్ అయినా తినవద్దని …..ఇల్లు దాటొద్దని ! ఎన్నో ఎన్నెన్నో ప్రతి బంధాల మధ్య నా బాల్యం ఛిద్రమవుతుంటే దారిలేక కుమిలి కునారిల్లుతున్నాను ఇప్పుడిప్పుడే అర్ధమవుతున్నది …ప్రతిక్షణమూ నువ్వు నాకోసం పడుతున్న వేదన !అనుక్షణమూ అనుభవిస్తున్న నరకం !కంట్లో వత్తులేసుకుని నువ్వు కాసే కాపలా …….ఆఫీసునుండి ఇంటికి వచ్చాకా నీ కళ్ళలో ప్రతిఫలించే ఆనందం !అమ్మా ….ఎన్నాళ్లిలా …ఎన్నేళ్ళిలా … అవునమ్మా […]
Continue Reading
కథా మధురం జొన్నలగడ్డ రామలక్ష్మి ‘ మహిళకి తన చదువే తనకు రక్ష …’ అని చాటి చెప్పిన కథ – ‘నారీసంధానం! ‘ -ఆర్.దమయంతి ఆడపిల్లకి చదువు చెప్పించడం కంటెనూ, పెళ్ళి చేసి పంపేయడమే అన్ని విధాలా శ్రేయస్కరమని భావించే తల్లు లు ఆ కాలం లోనే కాదు, ఈ కాలం లోనూ వున్నారు. గ్రామాలలో అయితే ఇలా తలబోసే వారి సంఖ్య అధిక శాతంలో వుంటుందని చెప్పాలి. అయిన సంబంధం సిద్ధం గా వుంటే […]
Continue Reading
చిత్రలిపి ఆశల తీరమది -మన్నెం శారద గూడు చెదరి వీడి పోదామనను కున్నప్పుడాచెట్టు కనులు చెదిరే రంగులతో …మనసు పొంగే హంగులు వడలంతా నింపుకుని వయ్యారంగా ఆగమని ఆకుల కన్నులతో అలవోకగా సైగ చేస్తుంది ! చూరు మీద ఆకులు రాలి ఆకాశం కనిపిస్తున్నప్పుడు కదలిపోదామిక అని గాఢంగా నిట్టూర్చినప్పుడు తారలు కుట్టిన ఆకాశం కప్పుమీద దుప్పటిపరచి తళుకులీనుతూ మురిపిస్తుంది ! నిరాశనిండిన మనసుతో నాదిక ఈ స్థానం కాదనుకుని తెల్లారగానే వీడ్కోలు తీసుకుందామని గట్టిగా అనుకుని నిద్రలేచీ లేవగానే వెలుగుకిరణమొకటి నా గుడిసెలో దూరి ధైర్యానికి భాష్యం చెబుతుంది ! వరదనీటిని చూసి వలస పోదామంటే వద్దు వద్దంటూ అలలు ఆర్తిగా కాళ్ళని చుట్టేసుకుంటాయి ! ప్రకృతంతా సద్దుమణిగి పడక వేసినప్పుడు సవ్వడి లేకుండా సాగిపోదామంటే పేరు లేని పక్షి ఒకటి […]
Continue Reading
కథా మధురం రాధ మండువ ‘ప్రేమించడం స్త్రీ బలహీనత కాదు..’అని చాటి చెప్పిన కథ ‘అంతర్మధనం’ -ఆర్.దమయంతి స్త్రీ – మగాణ్ని ఎందుకు ప్రేమిస్తుంది? అనే ప్రశ్నకు జవాబు దొరకొచ్చేమో! కానీ, ప్రేమించి ఎందుకు మోసపోతుంది? అనే ప్రశ్నకు మాత్రం..ఊహు. జవాబు వుండదు. జీవితం లో తిరిగి కోలుకోలేని ఆ అగాథ వ్యధ ఏమిటో ఆమెకి మాత్రమే తెలుస్తుంది. ప్రేమ లో మోసపోవడం అనేది అన్నిరకాల బాధల్లాంటి బాధ కాదు. సన్నిహితుల ఓదార్పుతో ఊరడిల్లే నష్టం కాదిది. […]
Continue Reading
యదార్థ గాథలు శాంతంతో శాంత విజయం -దామరాజు నాగలక్ష్మి శాంత చిన్నప్పుడంతా చాలా చురుగ్గా ఎప్పుడూ నవ్వుతూ వుండేది. పిల్లలందరికీ శాంతతో ఆడాలంటే చాలా ఇష్టంగా ఉండేది. ఎంతో చురుగ్గా ఉన్న శాంత స్కూల్లో కూడా ప్రతి విషయంలోనూ ముందే వుండేది. అందరికీ చాలా ఆనందంగా వుండేది. పాటల పోటీల్లో జాతీయ స్థాయిలో బహుమతులు గెలుచుకుంది. పాటలంటే ప్రాణం. ఎవరు పాడమన్నా మొహమాటం లేకుండా పాడేది. శాంతకి డిగ్రీ పూర్తయ్యింది. స్టేట్ బ్యాంక్ లో ఉద్యోగం వచ్చింది. […]
Continue Reading
చిత్రలిపి అగమ్య గమ్యం ! -మన్నెం శారద ఆ అడవిదారిలో ఎందుకు అడుగులువేసానో నాకయితే తెలియదు కానీ ……ఇంత పత్రి తెచ్చాను వినాయక చవితని ! పాములూ తేళ్ళుంటాయి,,,వళ్లు తెలియదా అంటూనే తీసుకుని పూజ చేసింది అమ్మ ! మళ్ళీ అటెనడిచాను మరేదో కావాలని ….బయలంతా పసుపు పారబోసినట్లు విరబూసిన తంగేడు పూలని చూసి మనసు మురిసి వడినిండా కోసుకుని వచ్చి వరండా లో పోసాను పిచ్చిపూలన్నీ కోసుకొస్తావ్ ,పనిలేదు నీకంటూ పచ్చదనాన్నంతా ఊడ్చేసింది అక్క ! పెదనాన్నతో నర్సి పట్నం పోయి అడవిలోదూరి సెలయేటిలో చేపలు పడుతూనే ఇదేం పనని కోప్పడి ఎత్తుకు పోయాడు ఆర్దర్లీ ! సీలేరు .చింతపల్లి నన్ను మోహపెట్టి లోపలికంటా తీసుకుపోయాయి కానీ అందుకోవాల్సిందేదో అందనే లేదు . మళ్ళీ మళ్ళీ […]
Continue Reading
కథా మధురం అల్లూరి గౌరీ లక్ష్మి మూడు తరాల స్త్రీల మనోభావాల ముప్పేట కలనేత ఈ కత! -ఆర్.దమయంతి వొంట్లో నలతగా వున్నా, మనసు లో కలతగా వున్నా, కాపురంలో కుదురు లేకున్నా..విషయాన్ని ముందుగా అమ్మకి చెబుతాం. అమ్మ అయితే అన్నీ అర్ధం చేసుకుంటుంది. ‘అయ్యో తల్లీ ‘ అని జాలి పడుతుంది. ఓదారుస్తుంది. వెంటనే రెక్కలు కట్టుకుని వాలుతుంది. ‘ఇక నీకేం భయం లేదు. నిశ్చింతగా వుండు.’ అంటూ కొండంత అండగా నిలుస్తుంది. కష్ట సమయం […]
Continue Reading
చిత్రలిపి రేపటి ఆశాకిరణాలు -మన్నెం శారద ఎడతెరపి లేని వాన …..ఏడాపెడావాయిస్తూ … వరదలై ,వాగులై కొండలపైనుండి దూకుతూ ….కట్టల్ని తెంచుతూ వారధుల్ని కూల్చుతూ ……. ఇళ్లలో దూరుతూ …..కళ్ళముందే కట్టుగుడ్డల్ని .కూడా మిగల్చని కఠినమైన కరకురాతి చినుకుల్ని చూసి నిస్తేజమయిపోతుంది మనసు ! ఆహా వాన ! సుదీర్ఘ గ్రీష్మ తాపానికి వడలి ,హడలి ఏ చినుకు కోసం ఎదురుచూసామో …ఆ నీరే కన్నెరయి బీదసాదల బ్రతుకులు ముంచేస్తుంటే ….కలల పంటల్ని కాలరాస్తుంటే దయమాలిన ప్రకృతి వైపు కలతపడి చూస్తుంది మనసు ! నిర్వీర్యమైన నిరాశ నిలబడదు మరెంతో సేపు …….ఎక్కడినుండో ఒక ఆశాకిరణం నునువెచ్చగా నినుతాకుతుంది ! ఎవరిదో ఒక స్నేహ హస్తం నేనున్నానని చేతులు చాపుతుంది !వాలిన మొక్క నిరాశపడిన మనసుమరల సేదతీరి నిలబడతాయి!ప్రయాణం […]
Continue Reading
చిత్రలిపి నిరంతర అన్వేషిణిని నేను….. -మన్నెం శారద నడుస్తూనే ఉన్నాను నేను … యుగయుగాలుగా తరతరాలుగా ఏ అర్ధరాత్రో అపరాత్రో నేను తొడుగుకున్న భౌతిక కుబుసాన్ని విడిచి నీకోసం నడక ప్రారంభిస్తాను .. గమనమే గాని గమ్యమెరుగని నా అడుగులు సాగుతూనే ఉంటాయి ఆనీవు ఎవరివో అంతుపట్టని కలత ఆలోచనలలో .. తడబడుతూ తల్లడిల్లుతూ నా హృదయపు తాళం తెరచి నీకై నిరీక్షిస్తూ … క్షితి రేఖని చేరి నా మనో సుమాల పరిమళాన్ని ఆకాశమంతా వెదజల్లుతాను […]
Continue Reading
కథా మధురం బులుసు సరోజినీ దేవి పరకాంతలని వేటాడే మగాళ్ళ దుష్ట కన్నుకు సర్జరీ చేసిన కథ – కన్ను! -ఆర్.దమయంతి ఆరంభం : ఆమె భర్త – సంసార నావ నడుపుతున్నాడు. ఎలాటి ఒడిదుడుకులు లేకుండా, ప్రయాణం – ఎంతో సాఫీగా, హాపీ గా సాగిపోతోంది. ఆ సంతోషం లో ఆమె అలా ఆదమరచి ఓ కునుకు తీసిందో లేదో, పీడ కలకి మెలకువ వచ్చింది. కళ్ళ ముందు బీభత్సం..తుఫాను కి నావ కంపించిపోతోంది. ‘ఏమండీ’ […]
Continue Reading
కథా మధురం సయ్యద్ నజ్మా షమ్మీ అమ్మతనానికి అసలైన అర్ధం చెప్పిన కథ – ఆపా! -ఆర్.దమయంతి Being a mother is an attitude, not a biological relation – Robert A. heinlein దేవుని దృష్టిలో ఆడదెప్పుడూ గొప్పదే. ఆయన స్త్రీ మూర్తి కి ఇచ్చిన స్థానం ఎంత గొప్పదీ అంటే, తన పేరుకి ముందు భార్య పేరు పెట్టుకుని మరీ గౌరవించాడు ఆ తండ్రి. అందుకే, అమ్మ మనకు ప్రధమ పూజ్యురాలైంది. […]
Continue Reading
చిత్రలిపి దక్షిణవాకిలి -మన్నెం శారద సూరీడా ఒకసారి ఇటువైపు కూడా ఉదయించు …అవును నిజమే …నాది దక్షిణ ద్వారపు ఇల్లే ….పచ్చదనం కోసం నేను పెంచిన మొక్కలేవున్నకాస్త వెలుగుని హరించిచీకట్లని మరీ మరీ పెంచుతున్నాయిచేతిలోని హరికేన్ దీపపు కాంతి ఎర్రబారుతున్నదిచమురు నిండుకుంటున్నదో…వత్తి కొడిగడుతున్నదో…ఏమో ..ఏమో మరి …..!?అయినా నీకిదేమి పక్షపాతమూరెండు దిక్కులనే చక్కర్లు కొడుతూవెలుగులరేడువని వెలిగి పోతున్నావుఒక్క వెలుగు తాడుని ఇటు విసిరేవంటేకొస అందుకుని మరీ పైపైకి వస్తానునిరాశ నా వాదం కాదుఅందుకే ఒకసారి నా మాటవినిపక్షపాతం […]
Continue Readingయదార్థ గాథలు ఆదర్శవంతమైన లలిత జీవితం -దామరాజు నాగలక్ష్మి లలితకి సంవత్సరం తిరక్కుండానే తల్లి జానకికి దూరంమయింది. ఏమీ తెలియని వయసు. తండ్రికి కుదురైన ఉద్యోగం లేదు. రకరకాల ఉద్యోగాలు చేస్తూ కుటుంబాన్ని పోషించేవాడు. జానకి మరణం తర్వాత లలితమ్మని తమ్ముడు రాముడికి అప్పచెప్పి తను ఎక్కడికి వెడుతున్నానో కూడా చెప్పకుండా వెళ్ళిపోయాడు. లలితకి బాబాయి రాముడు, పిన్ని సరళ అమ్మానాన్నలయ్యారు. అప్పటికే వాళ్ళకి లీల, మాధవి, శ్రీదేవి అని ముగ్గురు ఆడపిల్లలు వుండేవారు. వాళ్ళతోపాటే లలిత […]
Continue Reading
చిత్రలిపి ఓ కోయిలా… ఒక పాట పాడు! -మన్నెం శారద పాటఒకటి పాడమని పదే పదే అడుగుతుంటాను నేను !నీ పాట వినడానికి మరిగిన ప్రాణం కదా మరి నాది ! “పాడాలని వుంది నాకూ …ఎక్కడకూర్చుని రాగం తియ్యమంటావు కొమ్మేది ….రెమ్మేది …..చిగురేది ….చేట్టేది ? “అంటూ ఎండు కొమ్మలమీద ఎగిరెగిరి గెంతి చిందులేస్తుంటే నువ్వు నిస్సహాయంగా నిలబడి పోతాను నేను ! ఏప్రిల్ వస్తుందంటేనే వెన్నులో పామొకటి జరాజరా పాకిన భ్రాంతి ! పుట్టనీకుండానే వసంతాన్ని కబళించే గ్రీష్మామొకటి మున్ముందుకు దూకి కర్చీఫు వేసి మరీ కబ్జా చేసేస్తున్నది పచ్చబడకుండానే ఎర్రని చివుళ్లు ..విచ్చకుండానే మల్లెమొగ్గలు ..వాడి నేలరాలుతున్నాయి వడగళ్లవానొకటి దుండగుడిలావచ్చి మామిడిపూతని .కాయని రాల్చేసి రైతు కన్నీరు చూసి పకపక లాడి పారిపోతుంది వాడి రాలిన […]
Continue Reading
