ఊరి గేపకం (పాట) –డా||కె.గీత రేతిరంతా కునుకుసాటున నక్కినక్కి మనసు దాపున ఊరి గేపకమేదో ఉలికి ఉలికి కుదుపుతాది సెరువు బురద సెమ్మ దారుల కలవ తూడు సప్పదనము గట్టు ఎంట కొబ్బరాకు గాలిరాలిన పూల రుసి ఊరి గేపకమేదో ఉలికి ఉలికి కుదుపుతాది ||ఊరి|| కందిసేల పచ్చకణుపుల పాలుగారె గింజలేవో మొక్కజొన్న పొత్తుగిల్లి దొంగసాటున బుక్కినట్టు ఊరి గేపకమేదో ఉలికి ఉలికి కుదుపుతాది ||ఊరి|| కన్ను తెరవని పసిరి కాయ పుల్లసిప్పల నారింజ జివ్వ సాటున […]
Continue Reading
America Through my eyes –Monterey Telugu Original : Dr K.Geeta English translation: Swathi Sripada Monterey At a distance of forty miles to the south of Santa Cruz, nearly 120 miles away from San Francisco lies Monterey. With small islands, and with the natural beauty of Cyprus trees surrounding the glistening stones banks, Montero is an […]
Continue Reading
తెలుగు సాహిత్యంలో మహిళలు -వసుధారాణి అంతర్జాతీయ మహిళా దినోత్సవం సందర్భంగా తెలుగు పాఠకులను ప్రభావితం చేసిన మహిళా కవయిత్రులు, రచయిత్రుల గురించి పాఠకులకు తెలిపే ప్రయత్నమే ఈ వ్యాసం. ప్రాచీన సాహిత్యంతొలి తెలుగు కవయిత్రి తాళ్ళపాక తిమ్మక్క 1423-1503 మధ్యకాలంలో జీవించిన తాళ్ళపాక అన్నమాచార్యుని పెద్ద భార్య ఈవిడ పేరు తిరుమలాంబ.తిమ్మక్క ‘సుభద్రా కల్యాణం’అనే కావ్యాన్ని మంజరీ ద్విపదలో రచించింది.ప్రాస నియమం మాత్రమే ఉండి యతి నియమం లేని దేశీయమైన ఛందస్సు మంజరీ ద్విపద.ఇందులో1170 మంజరీ ద్విపదలున్నాయి.ఈమె కుమారుడు తాళ్ళపాక […]
Continue Reading
కథా కాహళి (స్త్రీ కంఠస్వరం) – ప్రొ|| కె. శ్రీదేవి అబ్బూరి ఛాయాదేవి కథలు అబ్బూరి ఛాయదేవి 1933 సంవత్సరంలో రాజమండ్రిలో జన్మించారు. ఉస్మానియావర్సిటీ నుండి ఎం.ఎ.,(పొలిటికల్ సైన్స్) పట్టాపొందారు. ఆంధ్రాయూనివర్సిటీ నుండి లైబ్రరీసైన్స్ లో డిప్లొమా తీసుకున్నారు. న్యూడిల్లీలో 1959 నుంచి 1961 వరకూ యునైటెడ్ సర్వీస్ ఇనిస్టిట్యూషన్ ఆఫ్ ఇండియాలో లైబ్రేరియన్ గా పని చేశారు. తరువాత జవహర్ లాల్ నెహ్రూ యునివర్సిటీలో డిప్యూటీ లైబ్రేరియన్ గా వున్నారు. 1976-77 లో డాక్యుమెంటేషన్ స్టడీ నిమిత్తం […]
Continue Reading
నా జీవన యానంలో- రెండవభాగం- 9 -కె.వరలక్ష్మి మేం ఆ ఇంట్లోకెళ్లిన కొత్తల్లో ఒకరోజు కుప్పయాచార్యులుగారి కొడుకు, సింగ్ అట ఆయనపేరు; వాళ్ల బంధువు ఒకతన్ని వెంటబెట్టుకొచ్చాడు. సింగ్ గారు మానాన్నకి క్లాస్ మేటట. మా నాన్న కాలం చేసారని తెలుసుకుని విచారించాడు. ‘‘రమణ జీవితంలో పైకి రావడానికి చాలా కష్టపడ్డాడమ్మా, మేమంతా హాయిగా ఆడుకొనేవేళల్లో తను సైకిల్ రిపేర్ షాపుల్లో పనిచేసేవాడు. ఊళ్లో కాలినడకన, పొరుగూళ్లకి ఎంతదూరమైనా సైకిల్ మీదా తిరిగేవాడు’’ అంటూ మానాన్న బాల్యం […]
Continue Reading
మా కథ రచన: దొమితిలా చుంగారా అనువాదం: ఎన్. వేణుగోపాల్ దొమితిలా జీవితం పులకాయోలో నా బాల్యం-2 నా ఇన్నాళ్ళ అనుభవంతోనూ, జ్ఞానంతోనూ మా నాన్న నిజంగా కోరుకున్నది ఎం.ఎన్.ఆర్. కాదని అర్థం చేసుకోగలుగుతున్నాను. ఉదాహరణకు గనులు జాతీయం అయినాయనే వార్త విన్నప్పుడు ఆయనెంత సంతోషపడ్డాడో నాకింకా గుర్తుంది. కాని ఆయన అప్పుడే “తగరపు దొరల’’కు నష్టపరిహారం చెల్లించొద్దని అన్నాడు. ఆ మాట మీద ఆయన చాలా గట్టిగా నిలబడ్డాడు. నష్టపరిహారం చెల్లించడాన్ని తీవ్రంగా నిరసించాడు. “మనం […]
Continue Reading
Cineflections-7 Maa Bhoomi (Our Land), Telugu 1979 -Manjula Jonnalagadda “For each new class which puts itself in the place of one ruling before it, is compelled, merely in order to carry through its aim, to represent its interest as the common interest of all the members of society, that is, expressed in ideal form: it […]
Continue Reading
జగదానందతరంగాలు-2 ఎంత స్వేచ్ఛ! -జగదీశ్ కొచ్చెర్లకోట నులివెచ్చనైన నీళ్ళల్లో సుతిమెత్తని గోడలమధ్య నాయిష్టానికి నేను యథేచ్ఛగా ఈదులాడేంత…. పైగదిలోంచి లయబద్ధంగా వినబడుతున్న జతిస్వరాన్ని నేనొక్కతెనే వినేటంత.. ఒకటారెండా? నలభైవారాలపాటు నిరాటంకమైన ప్రయాణంలో నాఅంతట నేనే ఎదిగేటంత…. ఎక్కడినుంచో జలపాతాల గలగలల్లా ధ్వనులు. నాకోసం తనుతాగే ఫలరసాలన్నీ గొంతులోంచి జారి, నాచుట్టూ కాసారాల్లా అలుముకుంటాయి బద్ధకంతో కాళ్ళుచాపి నేను తన్నిన ప్రతిసారీ పులకింతకు లోనయ్యే ఆనందం నేనెలా చూడాలి? నన్నుతలచి మైమరిచే ఆ కన్నుల వెన్నెలల్ని లోపలుండి చూసేదెలా? అప్పుడప్పుడు ఒకానొక మృదువైన స్పర్శ నా గది […]
Continue Reading
వసంతవల్లరి “వెనక్కి నడుస్తున్నామా?” (కథ) రచన: కె.వరలక్ష్మి పఠనం: వసంతలక్ష్మి అయ్యగారి https://youtu.be/r–tZiexdtU అయ్యగారి వసంతలక్ష్మిఅయ్యగారి వసంతలక్ష్మి 24.6.1961 నాడు ఆలమూరి సీతాదేవి, ప్రకాశరావు దంపతులకు జన్మించాను. హైదరాబాదులో స్థిరనివాసం. పదవయేటనుండి రేడియో దూరదర్శన్ లకు బాలనటిగా పరిచయమైన నేను తరువాత స్టేట్ బేంకులో పనిచేస్తూ గళకళాకారిణిగా లెక్కకు మిక్కిలిగా రేడియోనాటకాలు టీవీ లకు యింటర్వ్యూవర్ గా డాక్యుమెంటరీలకు గళాన్నిస్తూ వేలాదిగా వాణిజ్యప్రకటనలు ప్రోమోలు బిల్బోర్డులూ చదివిన అనుభవం సొంతం చేసుకున్నాను. పుట్టుకతో వచ్చిన గళానుకరణ. ఉద్యోగవిరమణ […]
Continue Reading
వెనుతిరగని వెన్నెల(భాగం-9) -డా|| కె.గీత (ఆడియో ఇక్కడ వినండి) https://youtu.be/NDduRrRnqjs వెనుతిరగని వెన్నెల(భాగం-9) –డా||కె.గీత (*“కౌముది” లో ధారావాహికగా గత అయిదేళ్లుగా ప్రచురించబడుతూ ఉన్న “వెనుతిరగని వెన్నెల” ఇప్పటివరకు చదవని వారి కోసం కౌముది సౌజన్యంతో నెల నెలా ఆడియోతో బాటూ ఇక్కడ ఇస్తున్నాం.) ——- జరిగిన కథ: అమెరికాలో తన తల్లికి స్నేహితురాలు, స్త్రీలకు సహాయం చేసే సంస్థ “సహాయ”ను నడిపే ఉదయినిని కలవడానికి వస్తుంది సమీర. ఉదయిని పట్ల చాలా మంచి అభిప్రాయం కలుగుతుంది […]
Continue Reading
‘రామి ‘ -పద్మజ కుందుర్తి పొద్దువాలబోతోంది. వాకిట్లో ఆటో హారన్ విని గబబా సర్దిన సామాన్లన్నీ బైటకు చేర్చారు, రామీ కుటుంబం. రెండిళ్ళ అవతల ఉన్న రామీ అన్నా వొదినా కూడా ఆటో చప్పుడుకి బైటికివచ్చి తొంగిచూసి తమ సామాన్లు కూడా బైటకి చేర్చటం మొదలు పెట్టారు. మూడునాలుగు బస్తాలలో మూటలు కట్టిన సామానూ ,కర్రల సంచీల్లో కుక్కున బట్టలూ ,ఒక తాళమున్న ట్రంకు పెట్టే ఒక బేగూ ఇవీ సామాను. దాదాపు రామి అన్నాఒదినెల సామాను […]
Continue Reading
ఎర్రకాలువ -తోట సుభాషిణి నా గదంతా రక్తంతో నిండిపోతుంది ఆ నాలుగు రాత్రుల యుద్ద సమయంలో అమావస్యనాడు వెన్నెల చూసావా నేను చూసాను చాలాసార్లు లోదుస్తులపై ఎర్రటి మరకలు మెరుస్తుంటే మా ఇంటిముందు మోరీ యుద్ధంలో సైనికుల మరణానికి ఆనవాలు చరిత్ర నల్లరక్తం …. ఎరుపు విరిగి సన్నని తీగరాగం అందుకుంటుంది అదే విప్లవగీతం స్నానాల గదిలో ఆ గేయం వర్ణనాతీతం నేను కమ్యూనిస్టుగా ముద్రవేయించుకుంటుంటా అడవికి ప్రేమికురాలునై ఋతు చక్రాన్ని మొలిపించుకునేందుకు అవునూ నాకు కొన్ని […]
Continue Reading
యదార్థ గాథలు గమ్యం చేరిన జీవితం -దామరాజు నాగలక్ష్మి విమల ఓ మధ్యతరగతి కుటుంబంలో మూడవ పిల్లగా అపురూపంగా పెరిగింది. తండ్రి గోవిందయ్య ఓ చిన్న మిల్లులో గుమాస్తా. విమలని అన్న కృష్ణ, అక్క సీత చాలా ప్రేమగా చూసుకునేవారు. ఉండేది పల్లెటూరు కాబట్టి చాలీ చాలని జీతంతో ఎలాగో నెట్టుకొస్తూనే పిల్లలని డిగ్రీలు చేయించాడు. పిల్లలు పెద్దవాళ్ళయ్యాక ఉద్యోగాలకోసం హైదరాబాదు వస్తూ తల్లితండ్రులిద్దరినీ తీసుకుని వచ్చేశారు. విమల కంపెనీలో ఉద్యోగానికి చేరింది. […]
Continue Reading
గజల్ -జ్యోతిర్మయి మళ్ళ నీకోసమె జన్మ అంత గడపలేద ఆడదీ నీతోడిదె లోకమంటు నడవలేద ఆడదీ నవ్వుపువ్వులు కురిపించగ నందనమే నీ ఇల్లు బాధలున్న బయటపడక వెలగలేద ఆడదీ ఇద్దరొక్కటైనక్షణం ధన్యతగా భావించి తనువు మనసు అణువణువూ నీకివ్వలేద ఆడదీ ముల్లు గుచ్చుకుంటె నువ్వు విలవిలలాడుదులే కడుపు చీల్చు యాతనంతా ఓర్చలేద ఆడదీ సుఖము దుఃఖము ఏదైనా ఒడిదుడుకులు ఎన్నున్నా ఆశ నింపు జ్యోతిగా వెలగలేద ఆడదీ అమ్మగా అక్కగా […]
Continue Reading
జానకి జలధితరంగం-5 -జానకి చామర్తి దమయంతి చిన్నప్పుడు రవివర్మ చిత్రం చూసాను, అందమైన మనోహరమైన మహిళ , వయ్యారంగా నిలుచుని , ఓ పక్కగా వాలి, చేతిని ఒక స్తంభానికి ఆన్చి, అందుమీద కిటికీ పక్కగా వాలిన ఒక హంస తో సల్లాపము ఆడుతున్న చిత్రమది. వేసుకున్న ఆభరణాలు రాజసమూ చూస్తే , రాజకుమారి లాగనో, రాణీ లాగానో తోచుతుంది. ముఖములో కోమలత్వం కంటే గట్టిదనమూ, తేలివితేటలు , పరిణితి కనిపించింది, చిక్కని ఆమె గుబురు కనుబొమలు […]
Continue Reading
పునాది రాళ్లు-9 -డా|| గోగు శ్యామల కుదురుపాక రాజవ్వ కథ కుదురుపాక ఊరు వాడ ఇంకా పూర్తిగా నిద్ర లేవలేదు . ఇంకా తెల్లవారలేదు. దొర పంపిన గుండాలు మాదిగ వాడలోని రాజవ్వమల్లయ్య దంపతుల ఇంటివైపు వేగంగా వెళ్లి వారి గుడిసెలోకి దూసుపోయిండ్రు. అరక కోసం తాళ్లను సర్దుతున్నమల్లయ్యను బైటకు గుంజిపడేసిండ్రు. తలపై నడములపై మోకాళ్లపై లాఠీలతో గొడ్డలి కామాతో ఎట్లా వడితే అట్ల రక్తాలు కారేటట్లు కొట్టి పడేసిండ్రు. అతని తాళ్ల తోనే అతన్ని […]
Continue Reading
రమణీయం విపశ్యన -1 -సి.రమణ ఈ సంచికలో, నెచ్చెలి పాఠకులకు, “విపశ్యన” గురించి పరిచయం చెయ్యాలనుకుంటున్నాను. విపశ్యన గురించి కొన్ని సంవత్సరల క్రితమే తెలుసు. అప్పుడు విపాసన అని అన్నట్లుగా విన్నాను. ఉపాసన అనే పదం విని వున్నాను కాబట్టి ఇది కూడ అటువంటిదే అని అనుకున్నాను. కాని దానిగురించి కొంచం తెలుసుకున్నాక, వింతగా, ఆశ్చర్యంగా అనిపించింది. పది రోజులు ఎవరితోను మాట్లాడకూడదు, అడవులలోకి వెళ్ళాలి, అన్నిటికీ దూరంగా, అందరికీ దూరంగా. మన వద్ద విలువైన వస్తువులు, […]
Continue Reading
అనుసృజన నిర్మల (భాగం-2) –ఆర్. శాంతసుందరి (హిందీ లో దాదాపు మొట్టమొదటి స్త్రీవాద నవల ప్రేమ్ చంద్ రాసిన “నిర్మల”. ఈ నవలకు ఆర్. శాంతసుందరి గారు అందజేస్తున్న సంక్షిప్త అనుసృజన నెచ్చెలి పాఠకుల కోసం నెలనెలా -) పెళ్ళింట్లో శోకాలూ, ఏడుపులూ గురించి వివరంగా చెప్పి చదివేవాళ్ళ మనసులని బాధపెట్టటం నాకిష్టం లేదు.మనసులు గాయపడ్డవాళ్ళు ఏడుస్తారు,విలపిస్తారు,గుండెలు బాదుకుంటూ మూర్ఛ పోతారు.ఇది కొత్త విషయమేమీ కాదు.కల్యాణి మానసిక స్థితి ఎంత ఘోరంగా ఉండి ఉంటుందో మీరే ఊహించుకోగలరు.ప్రాణంతో […]
Continue Reading
కొత్త అడుగులు – 7 కిరణ్ బాల స్వాప్నిక దర్శనం -శిలాలోలిత కిరణ్ బాల కలంపేరది. అసలు పేరు ఇందిర. నిజామబాద్ లో అర్గుల్ లో టీచర్ గా పనిచేస్తున్నారు. నా కలల ప్రపంచంలో అనే కవితా సంపుటిని వెలువరించింది. 2011 లో ఒక కథా సంపుటి, నాటికల సంపుటి కూడా వేసింది. ‘కిరణ్ బాల’ స్వాప్నిక దర్శనం నిజామాబాద్ లో చాన్నాళ్ళక్రితం అమృత లత గారి పిలుపు మేరకు మీటింగ్ కి వెళ్ళాను. అక్కడ కవిత్వం […]
Continue Reading
ఉనికి పాట ఇంద్రధనుస్సుకు ఆవలగా! జ్యూడీ గార్లాండ్ – చంద్రలత “వద్దు! వద్దే వద్దు! వద్దంటే వద్దు! ” ముచ్చటగా మూడుసార్లు సినిమారికార్డుల్లోంచి ఆ పాట తొలగించబడింది. ‘గడ్డివాముల్లో దోబూచులాడుకొనే చిన్నపిల్ల గొంతులో ఇమడని ముది నాపసాని ఏడుపుగొట్టురాగంలా ఉంది,’ ‘ఆ మందగొండి పాట సినిమాని సాగదీస్తోంది’ అంటూ. వద్దన్నకొద్దీ కావాలని మొండిపిల్లల్లా పట్టుబట్టిన పెద్దల దార్షనికత వలన,మూడు తొలగింపుల తరువాత కూడా, ఆ పాట సినిమాలో చోటుచేసుకొంది.ఆ పాట స్వరంతోనే ఆ సినిమా మొదలవుతుంది. మాటల్లో […]
Continue Reading
Travels and Experiences -Satyavani Kakarla Who knew, we would have our lunch at the house of Sri. RamandSagar’s house (he is not the current owner, but once he was) famous for Ramayana TV series! We were on a tour recently, a short pilgrimage one can say to make our travels distinct, visiting India. Places we […]
Continue Reading
“నెచ్చెలి”మాట “అందానికి నిర్వచనం” -డా|| కె.గీత అందానికి మగవారి నిర్వచనం “స్త్రీ” (ఠక్కున చెప్తారు!) నిజమా! అందం చూసే వారి కళ్ళని బట్టి ఉంటుంది మరి మగవారి సంగతి ఏవిటి అంటారా?! అన్నట్టు పాపం ఈ మధ్య ఓ హీరోయిన్ మగవాడి అందమ్మీద ఒక్క పాటా లేదేవిటి అని ఒక పాటలో వాపోతుంది! సర్లేవమ్మా ! అది ఆ పాట రచయితకి, దర్శకుడికి ఉన్న బాధన్నమాట అంటారా?! ముఖారవింద సొగసుదనమే అందమైతే- అసలు అందంగా ఉండడానికి ఏం […]
Continue Reading
Mother’s Day Indraganti Janaki Bala Translation: Swatee Sripada When the phone went on ringing before it turned morning, Shakunthala took the phone lying beside her pillow, without even opening her eyes. Guessing who it might be kept the phone near the ear and said “hello” “Shaku! Good news for you! To tell you that I […]
Continue Reading
సాహిత్య అకాడెమీ అవార్డు గ్రహీత పి.సత్యవతి గారితో ఇంటర్వ్యూ- -డా|| కె.గీత తెలుగు స్త్రీవాద సాహిత్యంలో పరిచయం అవసరం లేని పేరు పి.సత్యవతి. నానాటికీ మారుతున్న సమాజంలో, పురుషస్వామ్య ప్రపంచంలో కొన్నిసార్లు బహిరంగంగా, మరి కొన్నిసార్లు అంతర్లీనంగా స్త్రీ అడుగడుగునా అనుభవించే మోసాలు, నియంత్రణలు, బాధలు, కుటుంబపరంగా, సమాజపరంగా ఎదుర్కొంటున్న సమస్యలు, వేదనలు, సంవేదనల సమాహారం సత్యవతి గారి రచనలు. గత యాభైఏళ్ల నుండి యాభై కథలు, ఆరు నవలలే రాసినా రాశి కంటే వాసి గొప్పదని […]
Continue Reading
నారిసారించిన నవల -కాత్యాయనీ విద్మహే 8 స్త్రీల నవలా సాహిత్య చరిత్రలో పందొమ్మిదివందల యాభైయ్యవ దశకం చాలా కీలకమైనది. దేశానికి స్వాతంత్య్రం రావటం, పార్లమెంటరీ ప్రజాస్వామ్య సమాజ నిర్మాణం లో భాగంగా నూతన రాజ్యాంగ రచన, రాజకీయ సమానత్వంతో పాటు సామాజిక సమానత్వం గురించిన ఆకాంక్షలు, ముఖ్యంగా స్త్రీల అభ్యుదయం కోసం వచ్చిన కొత్తచట్టాలు ఇచ్చిన నైతిక బలం, స్త్రీవిద్య ఉద్యోగ అవకాశాలు, నగరీకరణ సామాజిక సాంస్కృతిక జీవన విధానాలలో తెస్తున్న మార్పులు మొదలైన […]
Continue Reading
ఉత్తరాలు-ఉపన్యాసాలు-1 ఉత్తరం-1: మా అమ్మ కోసం (జే.ఎన్.సాల్టర్స్) రచయిత: జే.ఎన్.సాల్టర్స్ స్వేచ్ఛానువాదం: చింతకుంట్ల సంపత్ రెడ్డి మూలం: ఇంగ్లీష్ నేపథ్యం: అమెరికాలో….. ఈస్ట్ కోస్ట్ లో పుట్టి, వెస్ట్ కోస్ట్ లో జీవిస్తున్న జే.ఎన్.సాల్టర్స్ స్త్రీవాద రచయిత, యూనివర్సిటీ ఆఫ్ పెన్సిల్వేనియాలో పీ.హెచ్.డీ విద్యార్థిని. జాతి, లింగ, లైంగికత, మీడియా, రాజకీయాల పైన రచనలు చేస్తున్నారు. మదర్స్ డే ను పురస్కరించుకొని వ్రాసిన ఈ ఉత్తరం “A Love Note to Black Mothers on Mother’s […]
Continue Reading
Childhood -Sahithi Sometimes I wander around seeing children, how lucky they are with no worries to worry about.when i was a kid i still remember playing with my friends, doing my daily school homework,little gossip,cycling,going to school trips all was fun and happy days. Now this generation in a city where i live are of […]
Continue Reading
