బహుళ-2 – జ్వలిత నందగిరి ఇందిరాదేవి “వాయిద్యం సరదా” కథ ఏమి చెప్తుంది ? జీవిత అనుభవాన్ని చెప్తుంది. కథాకాలం నాటి సామాజిక సంబంధాలకు సంఘటనలకు అద్దం పడుతుంది. కాలానుగుణంగా పరిణామ క్రమంలో వచ్చిన మార్పులను తెలిపి కరదీపమై మార్గదర్శనం చేస్తుంది. అటువంటి కథే “వాయిద్యం సరదా” అనే కథ. దీనిని నందగిరి ఇందిరాదేవి రాశారు. 1941 మే నెల “గృహలక్ష్మి మాసపత్రిక”లో ప్రచురింపబడింది. కథాంశాన్ని బట్టి నాటి సామాజిక పరిస్థితులను రచయిత్రి మనకు కళ్ళకు కట్టిస్తారు. […]
Continue Reading
కథా కాహళి (స్త్రీ కంఠస్వరం) – ప్రొ|| కె. శ్రీదేవి పుష్పాంజలి కథలు పుష్పాంజలి 20 ఏళ్ళుగా చిత్తూరులో ఉద్యోగ బాధ్యతలు నిర్వర్తించి మదనపల్లెలో వుండేవారు. తెలుగు కథా, నవలా సాహిత్యంలోనూ పుష్పాంజలికి అభినివేశం ఉంది. ఇంగ్లీషు, తెలుగు రెండు భాషా సాహిత్యాల్లోనూ మంచి చదువరి. పరిచయమైన వ్యక్తుల మనస్తత్వాలనూ, ప్రవర్తననూ క్షుణ్ణంగా పరిశీలించడం, వాటిని కథలుగా మలచడం వల్ల కథలలో జీవకళ ఉట్టి పడుతూంటుంది. పాతవ్యవస్థ త్వరితంగా మారుతున్న సంధర్భంగా భద్రమహిళలు గుర్తించ నిరాకరించే ’అనైతిక ఉద్వేగాలను […]
Continue Reading
నారిసారించిన నవల-13 వట్టికొండ విశాలాక్షి -కాత్యాయనీ విద్మహే 7 స్త్రీలది ఇంటి సమాజం, పురుషులది బయటి సమాజం అయిన వ్యవస్థలో సామాజిక సాహిత్య రంగాలు , ఉద్యమాలు అన్నీ పురుషులవిగానే ఉంటాయి. ఆయా రంగాలలో స్త్రీలను వెతికి వెతికి పట్టుకోవాల్సి వస్తుంటుంది. స్త్రీలకు ఇంటి గడపదాటి సామాజిక జీవితం ఏర్పరచుకొనటం సాధారణమైన విషయం కాదు. ఆమెను గడప దాటించటానికే సంస్కరణోద్యమాలు వచ్చాయి. విద్య స్త్రీలకు అవశ్యం అని ప్రచారం అవుతున్నా ఊళ్ళో బడిలో నాలుగైదు […]
Continue Reading
ట్రావెల్ డైరీస్ -5 కావేరి -నందకిషోర్ కావేరి పిలిచి నాలుగురోజులైంది. ఆషాడ వర్షంలో గగన చుక్కి, బారా చుక్కి పోవాలని కోరిక. అక్కడికింకా నీళ్లు రాలేదు. వాన బాగా కురిసి KRS dam(Mandya District) నిండి నీళ్ళొదిలితే తప్ప ఆ జలపాతాలు సొగసుదీరవు. చాలారోజులకి సుప్పమ్మని కదిలించి కావేరి విషయం చెప్పాను. ఆమెని చూడాలనిపిస్తుందే సుప్పమ్మా అంటే ఎవర్రా అది అని నవ్వింది. మడికేరి వెళ్ళమంది. నాతో ఎవరన్నా మనుషులుంటే తనూ వొచ్చేదే పాపం. అంతదూరం ఒక్కతీ […]
Continue Reading
యాత్రాగీతం నా కళ్లతో అమెరికా అలాస్కా -డా||కె.గీత భాగం-2 అర్థరాత్రి సూర్యోదయం మా ప్రయాణం మొదలయ్యే రోజు వారం రోజుల్లోకి రానే వచ్చింది. మిగతా అన్ని విషయాలూ ఆన్ లైనులో, అక్కడా ఇక్కడా తెలిసినా మేం వెళ్లిన జూలై చివరి వారంలో వాతావరణం ఎలా ఉంటుందనేది సరిగా అంచనా వెయ్యడం కష్టమైంది. అందుకు కారణం మేమున్న కాలిఫోర్నియా బే ఏరియాలో వేసవిలోనూ గట్టిగా ఎండ కాసే రోజులు అతితక్కువగా ఉంటాయి. ఒక రోజున్నట్టు మరొక రోజుండదు. ఒకోసారి […]
Continue Reading
జీవితమే నవీనం అనుభవాలు -జ్ఞాపకాలు-2 -వెనిగళ్ళ కోమల పెద్ద మామయ్య అంటే నాన్నకు యిష్టం. మాకందరికీ చనువు ఉండేది. మామయ్యలు అమ్మ ఒకరినొకరు ప్రాణప్రదంగా చూసుకునేవారు. పెదమామయ్య సౌమ్యుడు. ఏ పని చేసినా నీటుగా, అందంగా చేసేవాడు. తాటిజీబుర్లతో ఎంతో ఉపయోగంగా ఉండే చీపుర్లు కట్టేవారు. నులక, నవారు, మంచాలు నేయటంలో నేర్పరి. దీపావళికి ఉమ్మెత్తకాయలు తొలిచి ప్రమిదలుగా చేసి, నూనెపోసి వెలిగించి ద్వారాలకు అందంగా వేలాడదీసేవాడు. ఉండ్రాళ్ళతద్దెకూ, అట్ల తద్దెకూ మా రెండో యింట్లో మోకులతో […]
Continue Reading
“అరికాళ్ళ కింది మంటలు” (శ్రీపాద సుబ్రమణ్య శాస్త్రి గారి కథ పై సమీక్ష) -జానకి చామర్తి ఆ అమ్మాయి తీరి కూచుని తన కష్టాలు ఏమీ చెప్పుకోలేదు ఆ కథలో. అసలు కూచోడానికి తీరికేది? ఇక ఎవరికైనా చెప్పుకోవడం కూడానూ.. పెద్దక్క పిల్లాడికి జుబ్బా , చిన్నక్క కి రవిక , అప్పటి కప్పుడు కుట్టి పెట్టాలి . పైగా వారి ఎకసెక్కపుమాటలూ పరోక్ష బెదిరింపులూ భరించాలి. మీ అమ్మనాన్నా పూసుకుంటారు ,పునిస్త్రీ సేవ […]
Continue Reading
మరల సేద్యానికి – శివరాం కారంత్ (1902-1997) -అనురాధ నాదెళ్ల ‘మరల సేద్యానికి’ నవల కన్నడంలో శ్రీ శివరాం కారంత్ 1941 లో ‘మరళి మణ్ణిగె’ పేరుతో రాసారు. శివరాం కారంత్ భారతదేశపు అగ్రశ్రేణి రచయితల్లో ఒకరు. ఆయన సాహిత్యంతో పాటు యక్షగానకళ ఉధ్ధరణకు, వితంతు పునర్వివాహాలకు, పర్యావరణ సంరక్షణకు ఉద్యమాలను నడిపారు. నవలలు, నాటికలు, పిల్లల సాహిత్యం విస్తృతంగా రాసారు. వీరికి సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు, […]
Continue Reading
అర్థనారీశ్వరులకే అవమానమా…? ( ‘అస్మిత ‘కథల సంకలనం పై సమీక్ష ) -వురిమళ్ల సునంద అస్మిత అనగానే. మనకు వెంటనే స్ఫురణకు వచ్చేది ఓ అహంభావి.. అహంకారంతో ముట ముట లాడే ఓ రూపం.. ఆవేశంగా విరుచుకుపడే ఓ కెరటం.. కానీ ఇక్కడ అస్మిత ముఖ చిత్రం చూడగానే కనిపించే చిత్రం స్త్రీపురుష ఏక సంఘర్షణ రూపం.. అదే పుటపై రాసిన ట్రాన్స్ జెండర్ల కథా సంకలనమని.. కానీ ఆ పేరుతో వెలువరించిన కథలు లోపలికి వెళితే.. […]
Continue Reading
పౌలస్త్యహృదయం దాశరథి విజయం -వసుధారాణి హిందీ మూలం: ఆచార్య చతుర్ సేన్ శాస్త్రి,’వయం రక్షామః’ తెలుగు అనుసృజన: శోభిరాల బాలా త్రిపురసుందరి ఈ పుస్తకాన్ని చదవటం గొప్ప అనుభవం.సమీక్ష చేయపూనటం గొప్ప సాహసం.బాపు అందించిన బొమ్మ అద్భుతం. హిందీ మూల రచయిత ఆచార్య చతుర్ సేన్ శాస్త్రి గారి పరిశోధన గురించి ఎంత చెప్పినా సరిపోని విధంగా వంశాలు,భౌగోళిక అంశాలు,ఆనాటి సాంఘిక,రాజకీయ జీవిత వర్ణనలు ఈ పుస్తకాన్ని గొప్ప పుస్తకంగా మలిచాయి. శాస్త్రి గారి పరిశోధన సారాంశం,ఆయన […]
Continue Reading
జలపాతం (పాటలు) -2 మసకపల్లి -నందకిషోర్ మసకపల్లి ఇసుకరేవు కొర్రమీను మీసగాడా గాలమేసే నా కొంగు పట్టుకోవేరా సిగ్గులేదు నీకు నాకు బొగ్గు మొకపు అందగాడా నీలాటి రేవుసాటు కూడుకోవేరా ||ఓ బావ నాబావా చుట్టుకోవా ముట్టుకోవా|| అత్త పోరు సవితిపోరు నోరునాది పెచ్చినాది మామ కోరే మరిదికోరె మనసునాది విరిగినాది అగ్గిపుట్టి పాముకుట్టి ఒళ్ళునాది మండినాది ఏరు పొంగి నీరుపొంగి చీరనాది తడిసినాది దిబ్బ మీదీ దుబ్బ తోడు పోటు మీదీ గంగతోడు గంగలో నన్ను […]
Continue Reading
సంతకం (కవిత్వ పరామర్శ)-2 ఎండ్లూరి సుధాకర్ -నల్లద్రాక్ష పందిరి -వినోదిని ***** వినోదిని -వినోదిని స్త్రీవాద సాహిత్యం మీద ఎంఫిల్ , పీహెచ్డీ చేశారు. గత 12 సంవత్సరాలుగా యోగి వేమన విశ్వవిద్యాలయం తెలుగు శాఖలో పని చేస్తున్నారు. అంతకుముందు ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వంలో సోషల్ డిస్క్రిమినేషన్ ప్రాజెక్ట్, మహబూబ్ నగర్ జిల్లా ప్రాజెక్టు అధికారిగా పనిచేశారు. అంటరానితనం జోగిని వ్యవస్థ పై గ్రామీణ అభివృద్ధి శాఖ లో పని చేశారు స్వచ్ఛంద సంస్థలతో కలిసి రైతు […]
Continue Reading
వెనుతిరగని వెన్నెల(భాగం-14) -డా|| కె.గీత (ఆడియో ఇక్కడ వినండి) https://youtu.be/-Jkk1f3FuJY వెనుతిరగని వెన్నెల(భాగం-14) –డా||కె.గీత (*“కౌముది” లో ధారావాహికగా గత అయిదేళ్లుగా ప్రచురించబడుతూ ఉన్న “వెనుతిరగని వెన్నెల” ఇప్పటివరకు చదవని వారి కోసం కౌముది సౌజన్యంతో నెల నెలా ఆడియోతో బాటూ ఇక్కడ ఇస్తున్నాం.) *** జరిగిన కథ: అమెరికాలో తన తల్లికి స్నేహితురాలు, స్త్రీలకు సహాయం చేసే సంస్థ “సహాయ”ను నడిపే ఉదయినిని కలవడానికి వస్తుంది సమీర. ఉదయిని పట్ల చాలా మంచి అభిప్రాయం కలుగుతుంది సమీరకి. నాలుగు […]
Continue Reading
అనుసృజన నిర్మల (భాగం-7) అనుసృజన:ఆర్. శాంతసుందరి హిందీ మూలం: ప్రేమ్ చంద్ మన్సారామ్ మంచం మీద పడుకుని దుప్పటి కప్పుకున్నాడు.అయినా చలికి గుండెల్లోంచి వణుకు పుడుతోంది.జ్వర తీవ్రత వల్ల స్పృహ కోల్పోయినట్టు గాఢ నిద్రలోకి జారుకున్నాడు.ఆ నిద్రలో అతనికి రకరకాల కలలు రాసాగాయి.మధ్య మధ్యలో ఉలిక్కిపడి లేచి కళ్ళు తెరవటం, మళ్ళీ మూర్ఛ లాంటి నిద్రలో కూరుకుపోవటం. అలాటి మగతలో అతనికి తండ్రి గొంతు వినిపించి పూర్తి మెలకువ వచ్చేసింది. తడబడే కాళ్ళతో లేచి నిలబడ్డాడు.దుప్పటి జారిపోయింది.అప్పటికప్పుడు […]
Continue Reading
చిత్రలిపి పట్టాభిషేకం -మన్నెం శారద ఎగిరిపో …ఎగిరిపో … దిగంతాలకు….అనంతమై … ఎగసిపో …ఎగసిపో …. నేలతల్లి పిలుపులకి దూరంగా …అతివేగంగా …. నీసౌకుమార్యమైన రెక్కలపై యుగయుగాలుగా నిలిపివుంచిన బరువుని విదిలించి నీ హృదయం లో అనాదిగా పేరుకున్న భయ భ్రాంతులని అదిలించి అందమైన బిరుదుల మాయాజాలం తో నిన్ను అలరించి తరతరాల, దాస్యంలో ఇరికించి కానరాని సంకెల బంధించి నిన్నుదాసీగా చేసిన ఈ సమాజపు కుట్రలనుండి విడివడి సాగిపో ….సాగిపో … ఇకనైనా నిన్ను నీవు […]
Continue Reading
గజల్ -జ్యోతిర్మయి మళ్ళ నేను కాదు నిను తలచీ తుళ్ళినదీ నా మనసు మేను కాదు నిను వెతికీ వెళ్ళినదీ నా మనసు చంద్రుడేమొ అలుక బూనె రాత్రి కూడ బరువాయే తనువు కాదు గుబులురేగీ ఒరిగినదీ నా మనసు కనులేమో నిదురతోడు లేదంటూ ఆరోపణ రెప్ప కాదు మూతపడక నిలిచినదీ నా మనసు సింగారము హద్దుమీరె సొగసుకూడ తోడాయే సిగ్గు కాదు నునుబుగ్గల విరిసినదీ నా మనసు చుక్కలలో చంద్రుడివీ సాటిలేని ఒక్కడివీ కల్ల కాదు […]
Continue Reading
జ్ఞాపకాల సందడి-13 -డి.కామేశ్వరి కరోనా …హహ …కరోనా తాత వచ్చినా భారత జనాభాని ఏమి చెయ్యలేక తోకముడిచి పారిపోతుంది. కుళ్ళు కాళ్లతో కుళ్ళునేలమీద పానీపూరి పిండి తొక్కి తొక్కి మర్దించే పానీపూరీలు లొట్టలేసుకుతింటం, బండిమీద ఆకుకూరలమ్మేవాడు డ్రైనేజీ వాటర్ లో ఆకుకూరలు కడిగేసినా చూస్తూ కూడా కొనేసి వండేసుకుంటాం, రోడ్డుసైడ్ బండిమీద టిఫిన్ లు సప్లై చేసేవాడు ఎంగిలి ప్లేట్లు రోడ్డుమీద కుళ్ళుగుంటలో కడిగేసినా ఎగబడి తింటాం, చెత్తకుప్పలమధ్య ఆవాసముండే కోట్ల జనాభా పందులమధ్య హాయిగా బతికేస్తారు, […]
Continue Reading
చిత్రం-14 -గణేశ్వరరావు లాండ్స్కేప్ పెయింటర్స్ ఉన్నప్పుడు సీస్కేప్ పెయింటర్స్ కూడా ఉండటంలో ఆశ్చర్యం ఏముంది? అసలు ప్రకృతి దృశ్యాలలో కనిపించేవే మూడు ప్రధాన దృశ్యాలు : నేల , నీళ్లు, కొండలు! ఈ మూడిటినీ కలిపి గీసిన బొమ్మలు ఎన్నో ఉంటాయి. కేవలం కడలిని చిత్రించే చిత్రకారిణులు ఉన్నారు. వారిలో చెప్పుకోదగ్గ ఆర్టిస్ట్ – ఫీబీ సొండెర్స్ . ఆమె చిత్రాల్లో కనిపించే అలల వయ్యారం మనల్ని సమ్మోహితుల్ని చేస్తుంది. సముద్రం ఒడ్డున నిల్చున్న […]
Continue Reading
షర్మిలాం “తరంగం” -షర్మిల కోనేరు వెంటాడే అపరిచితులు జీవనయానం లో మనకు తారసపడే అసంఖ్యాక జనప్రవాహంలో కొందరుజీవితాంతం గుర్తుండి పోతారు. ఒకపోర్టర్, డ్రైవర్ , రిక్షావాలా ఎవరైనా కావచ్చు.వాళ్ళు చేసిన ఉడతసాయం జీవిత కాలం తలపుల్లో మిగిలిపోతుంది. సహ ప్రయాణీకులు గమ్యంవచ్చినాక దిగిపోతారు. కానీకొందరు మాత్రం మన మనసులో తిష్ట వేసుకుంటారు .ఇలాంటి అనుభవాలు అందరికీవుంటాయనుకుంటాను. మా నాయనమ్మ ఏడేళ్ళ చిన్నపిల్లగా వున్న నన్ను వెంటబెట్టుకుని వెస్ట్ బెంగాల్ దగ్గర అస్సాం అనుకోండి ఒంటరిగా బయల్దేరింది. మాకు […]
Continue Reading
మల్లు స్వరాజ్యం గారి ఆత్మ కథ – నా గొంతే తుపాకి తూట -పి.జ్యోతి “నా గొంతే తుపాకి తూట” మల్లు స్వరాజ్యం గారి ఆత్మకథ. తాము నమ్ముకున్న దారిలో సమాజం పట్ల తమ కర్తవ్యాన్ని నిర్వర్తించే ఇటువంటి వ్యక్తుల జీవితాలను నిజంగా చదవాలి. ఏ చిన్న పని తలపెట్టాలన్నా నాకిందులో లాభం ఏంటీ? అని ఆలోచించే చాలా మంది తమ ఆలోచనా సరళిని లౌక్యం అని తెలివి అని చెప్పుకుంటూ గర్వపడడం చూస్తూ ఉంటాను. అలాంటప్పుడు […]
Continue Reading
పార్వతీ తనయ -మనోజ నంబూరి పతి ఏ సమయాన్నైనా రావచ్చును. హిమపర్వత శ్రేణీ శీతల పవనాలకు చెదురుతున్న ముంగురులను ముడివేసుకుంటూ పార్వతి స్నానానికి అన్నీ సిద్ధపర్చుకుంది. ద్వారపాలకులూ , పరిచారకులంతా కలిసి యూనియన్ ఆదేశాలతో తమ కోర్కెల సాధనకై “మాస్. సి.యల్” […]
Continue Reading
రమణీయం బుద్ధుని జీవితం-ధర్మం-2 -సి.రమణ బుద్ధ గయలో, నెరంజరా నది ఒడ్డున, ఒక రావి చెట్టు క్రింద జ్ఞానోదయం కలిగింది సిద్ధార్థు డికి. ప్రజల వేదనలకు, బాధలకు హేతువు కనుగొన్నాడు. వాటికి మూల కారణం తెలుసుకున్నాడు. దాని నివారణ మార్గం ఆవిష్కృతమైన తరువాత, తాను తెలుసుకున్న సత్యాలను, ప్రజలకు బోధించి, వారి బాధలను తొలగించి, వారికి ముక్తిమార్గం చూపించాలని అనుకున్నాడు. కానీ అవి సామాన్య ప్రజలకు అర్థం అవుతాయా, అని సందేహం కలిగింది. ఈ సత్యాలు ముక్తికి […]
Continue Reading
విత్తనం -అనసూయ కన్నెగంటి బదిలీ మీద పొరుగు ఊరు నుండి ఆ ఊరు బడికి వచ్చిన సాంఘికశాస్త్రం బోధించే ఉపాధ్యాయుడు రామేశంకి పిల్లలన్నా, మొక్కలన్నా ఎంతో ఇష్టం. బడికి వచ్చిన మొదటి రోజే ఆ బడిలో బోలెడంత ఖాళీ స్ధలం ఉండేసరికి చూసి ఆనంద పడ్డాడు. కానీ ఆ స్ధలంలో పిచ్చి మొక్కలు ఏపుగా పెరిగిపోయి ఉండటం చూసి చాల బాధపడ్డాడు. అతను ఎలాగైనా పిచ్చి మొక్కలు పీకేసి..అక్కడ మంచి మంచి మొక్కలు నాటి పెంచి […]
Continue Reading
కథాతమస్విని-2 గొడవ రచన & గళం:తమస్విని ***** https://youtu.be/29AcWlvpnsE తమస్విని -నా పేరు పద్మజ . తమస్విని అనే కలం పేరుతో కవితలు , కథలు రాస్తుంటాను. 2013 నించి కౌముది డాట్ నెట్ లో సంసారంలో సరిగమలు శీర్షికతో కథలు రాస్తున్నాను . మాది గుంటూరు జిల్లా లోని చింతలపూడి అనే గ్రామం . MA Political science చదివాను. హైద్రాబాద్ లో నివాసం. మా వారు ప్రముఖ రచయిత శ్రీ మల్లాది వెంకటకృష్ణ మూర్తి. […]
Continue Reading
https://youtu.be/rZEyDgFqpiM జగదానందతరంగాలు-6 హెల్మెట్ లేని ప్రయాణం -జగదీశ్ కొచ్చెర్లకోట ‘అయిపోయింది సార్, మీరిక బయల్దేరండి! స్కిన్ ఒకటేగా? వేసేస్తాను. మీకు మళ్లీ లేటవుతుంది!’ డాక్టరమ్మ ఉదారవాదానికి ఉప్పొంగిపోతూ డ్రెస్ మార్చుకోడానికి గదిలోకొచ్చాను. తెల్లారే వచ్చేశా హాస్పిటల్‌కి. ఎమర్జన్సీ అన్నాక తప్పదుగా! ఆపరేషన్ చివర్లో ఓ రెండు మూడు కుట్లుండగా పేషెంట్ పరిస్థితి బానేవుందని రూఢీ చేసుకుని ఇంటికి బయల్దేరడం మాకు మామూలే! బట్టలు మార్చుకుని అద్దం ముందు నిలబడి చూసుకున్నాను. ‘పొట్టైపోయావు కాబట్టి సరిపోయింది. ఇంకొక్క రెండంగుళాలు […]
Continue Reading
ఏనుగు నరసింహారెడ్డిడిప్యూటీ కలెక్టర్, ప్రముఖ కవియైన డా. ఏనుగు నరసింహారెడ్డి తెలంగాణ సాహిత్య అకాడమీ ప్రధాన కార్యదర్శి. సాహిత్యానికి సంబంధించి అన్ని సాహిత్య ప్రక్రియలను అర్థవంతంగా సృజించిన కవి, రచయిత ఏనుగు నరసింహారెడ్డి. కవిత్వంతో మొదలై పద్యం, నాటకం, వ్యాసం, నవల, ఇలా ప్రతీ సాహిత్య ప్రక్రియతో ఆయన కరచాలనం కొనసాగింది.
Continue Reading
కృషితో ఋషి -ఆదూరి హైమావతి నాగవరం ఒక మారుమూల గ్రామం. ఆగ్రామంలోని శివాలయం చాలా ప్రసిధ్ధిచెందినది . దూర ప్రాంతాల నుంచీ భక్తులు ఆ ఆలయంలోని శివుడు దర్శించి వెళ్లను వస్తుంటారు. పూజారి అర్చనచేసి హారతిస్తూ భక్తులకు ” భక్తులారా! ఈ శివాలయం చాలా ప్రసిధ్ధిచెందినది. పూర్వం దేవతలు. సైతం వచ్చి,ఈ భవనాశి పుష్కరిణి లో స్నానం చేసి ఈ స్వామి వారిని దర్శించేవారని చెప్తారు.మా తాతముత్తాతలనుండీ మేము ఈ శివాలయ అర్చకులం , ఏదో ఒక […]
Continue Reading
నూజిళ్ల గీతాలు-5(ఆడియో) మనసున్న తల్లి మా తూర్పు గోదావరి! రచన &గానం:నూజిళ్ల శ్రీనివాస్ పల్లవి: మనసున్న తల్లి మా తూర్పు గోదావరి! మమతలను కురిపించు మా కల్పవల్లి! అణువణువు పులకించు అందాల లోగిలి! అనురాగమొలికించు ఆనంద రవళి! చరణం-1: వేదనాదము చేయు కోనసీమను చూడు..! వేల వనరులందించు.. మన్యసీమను చూడు..! ప్రగతిలో పయనించు…మెట్టసీమను చూడు..! మూడు సీమల కూడి, మురిపించు సీమ…! చరణం-2: విఘ్నేశ్వరుని కొలువు – ‘అయినవిల్లి’ని చూడు..! సత్యదేవుని నెలవు – ‘అన్నవరము’ను చూడు..! […]
Continue Reading
పునాది రాళ్లు-13 -డా|| గోగు శ్యామల కుదురుపాక రాజవ్వ కథ అదో కల్లోల దశాబ్దం . గడిచి యాబై నాలుగు సంవత్సరాలు ఆ తరువాత ఆ భూమంతా నీటి పారుదల ప్రాజెక్టు కింద మధ్య మానేరు నది లో మునిగిపోయింది. భూమి కథ అలా ముగిసింది. ఈ భూమి కథలో కుదురుపాక గ్రామ ప్రజల జీవితాలతో సహా రాజవ్వ జీవితం కలసిపోయి ఉన్నది. ప్రత్యేకంగా చెప్పాలంటే రాజవ్వ కథలో భూమి కథ, భూమి కథలో […]
Continue Reading
https://youtu.be/iHBOYjBPuC4 ఆడియో కథలు మంత్రసాని (కథ) రచన: కె.వరలక్ష్మి పఠనం: వసంతలక్ష్మి అయ్యగారి తెల్లగా తెల్లారిపోయింది. ఉలిక్కి పడి లేచి కూర్చుంది లోవ. పిల్లలు నలుగురూ ఒకళ్ళమీదొకళ్లు పడి నిద్దరోతున్నారు. ఆ చుట్టు గుడిసెలో అందరూ కాళ్లుచాపుకొని విశాలంగా పడుకోడానికి జాగాలేదు. “లెగండి లెగండి” అని పిల్లల్ని ఒకో చరుపు చరిచి విడిపోయిన జుట్టుని ముడేసుకుంటూ వాకిట్లోకొచ్చింది. లోవని చూడగానే దడిలోపలి పందులు రెండూ గీపెట్టడం మొదలెట్టాయి. తడిక లాగి వాటిని వదిలేసి వచ్చింది. చూరుకింద కుక్కి […]
Continue Reading
నారీ “మణులు” టంగుటూరి సూర్యకుమారి- 2 -కిరణ్ ప్రభ టంగుటూరి సూర్యకుమారి (నవంబర్ 13, 1925 – ఏప్రిల్ 25, 2005) అలనాటి తెలుగు సినిమా నటి, ప్రసిద్ధ గాయకురాలు. ఈమె నవంబర్ 13,1925లో రాజమండ్రిలో జన్మించారు. ఈమె ఆంధ్ర రాష్ట్ర తొలి ముఖ్యమంత్రి టంగుటూరి ప్రకాశం పంతులుగారి తమ్ముడు టంగుటూరి శ్రీరాములు గారి సుపుత్రిక. 1937లో సినీరంగ ప్రవేశం చేసారు. సూర్యకుమారి తెలుగు, తమిళ, కన్నడ, హిందీ నాలుగు భాషల్లోనూ మొత్తం ఇరవై ఆరు సినిమాల్లో […]
Continue Reading
దేవులపల్లి కృష్ణశాస్త్రి లలితగీతాలు (ఉత్తర టెక్సాస్ తెలుగు సంఘం “నెల నెలా తెలుగు వెన్నెల” 13 వ వార్షికోత్సవపు సాహితీ సదస్సు ప్రత్యేక ప్రసంగం -జూలై 25, 2020) –డా||కె.గీత కృష్ణశాస్త్రిగారి పాటంటే ఒక తియ్యదనం, ఒక గొప్ప మధురానుభూతి, ఒక విహ్వల బాధ! ఆయన కవిత్వంలో కన్నీటి చెలమలు గుండె చాటు చెమ్మని అడుగడుగునా గుర్తుచేస్తాయి. అందుకు ప్రత్యక్ష ఉదాహరణగా, ముందుగా నేను చిన్నతనంలో నేర్చుకున్న కృష్ణశాస్త్రిగారి పాటల్లో నాకిష్టమైన లలిత గీతంతో ప్రారంభిస్తాను. ఇది […]
Continue Reading
నూజిళ్ల గీతాలు-4(ఆడియో) నెచ్చెలి (పాట) రచన: నూజిళ్ల శ్రీనివాస్ గానం: ఈశా వరకూరు ఎల్లరు మెచ్చే నెచ్చెలి ఏ ఎల్లలు లేని నెచ్చెలి తెలుగు వనితల సాహిత్యం వెలుగు చరితల ఔన్నత్యం లోకమంతటికి వెల్లడి చేసే ముచ్చటలాడే నెచ్చెలి స్త్రీ ప్రగతికి నిచ్చెన నెచ్చెలి! చరణం -1: ఏ రంగంలోనైనా స్త్రీ మూర్తుల కృషి ఘనమైనదని ఏ పనీ చేపడుతున్నా స్త్రీ విజయాలకు కొదవుండదని ఎరుక పరచు అంతర్జాతీయ వనితా మాస పత్రిక వెలుగులను పంచు అంతర్జాల […]
Continue Reading
https://www.youtube.com/watch?v=dePB2s_L618 కొన్ని నిర్మోహక్షణాలమధ్య.. (విలియం డాల్ రింపుల్-నైన్ లైవ్స్ నుంచి) -లక్ష్మణశాస్త్రి ‘‘కపాలంతో తీర్థం తాగాలంటే పెట్టి పుట్టాలి’’, మాతా మనీషా భైరవి చీకట్లోకి చూస్తూ చెబుతోంది. ‘‘అలాంటి కపాలం దొరకాలంటే, దానికి ముందుగా అన్ని యోగ్యతలూ ఉన్న శవం దొరకాలి’’. మేమిద్దరమూ రెల్లుగడ్డతో కప్పబడిన చిన్న గుడిసె ఆవరణలో కూర్చుని ఉన్నాం. చుట్టూ అడవిలో చిక్కగా అలముకున్న చెట్లు . మహాస్మశానం అది. బెంగాల్ లోని శక్తిపీఠం అయిన తారాపీఠ్ లోని మహాస్మశానంలో కూర్చుని ఉన్నాం […]
Continue Reading
కథా కాహళి (స్త్రీ కంఠస్వరం) – ప్రొ|| కె. శ్రీదేవి కె.సుభాషిణి కథలు సుభాషిణి పుల్లారెడ్డి ఇంజనీరింగ్ కళాశాల, కర్నూలులో ఉద్యోగబాధ్యతలు నిర్వ హిస్తున్నారు. ఈమె రాసిన దాదాపు నలబైఐదు కథలు రెండు సంకలనాలుగా వచ్చాయి. సుభాషిణి కథలలో ప్రధానంగా వస్తువైవిధ్యం మూడు ధోరణులలో కనబడుతుంది. మొదటి సంపుటి “మర్మమెల్లా గ్రహించితిని తల్లీ” లోని కథలు కార్పొరేట్ విద్యావ్యవస్థలో చోటుచేసుకొన్న సంసృతిని, దానివలన పర్యావసానాలు, ప్రతిఫలనాల గురించి చర్చించిన కథలు. ముఖ్యంగా కార్పొరేట్ పెట్టుబడి విద్యవ్యవస్థను ఎలా ప్రభావితం చేయగలిగిందో, తన ఉద్యోగ జీవితంలో ఎదురైన అనుభవ చైతన్యం నుంచి రచయిత్రి పట్టుకోగలిగింది. అర్థిక సరళీకృత సంస్కరణల ప్రభావాలను, స్త్రీలపై పడుతున్న అదనపు భారాలను, ఆక్రమంలో […]
Continue Reading
ట్రావెల్ డైరీస్ -4 దండకారణ్యం -నందకిషోర్ సుక్మాలో రాత్రి పదింటికి జనసంచారం దాదాపు శూన్యం. ఆ నిశ్శబ్ధంలో బాగానే నిద్రపట్టింది. పొద్దున లేసి మొదట తీరథ్‌గడ్, చిత్రకూట్ ఆపైన సమయం ఉంటే కోటంసర్ గుహలు చూడాలని ఆలోచన. దండకారణ్యంలో మా ప్రయాణం. దండకారణ్యం వింధ్య పర్వతాలకి, నీల పర్వతాలకి మధ్య ఉన్న అరణ్యమనీ, దండుడి రాజ్యమనీ పురాణ గాథ. రాక్షస లంకలో భాగమని, Land of Punishments అని కథలున్నాయి. తూర్పు కనుమలు, కొండలు దాని దిక్కులు. […]
Continue Reading
యాత్రాగీతం నా కళ్లతో అమెరికా అలాస్కా -డా||కె.గీత భాగం-1 అమెరికాలో “అలాస్కా” చూసి రావడం అనేది ప్రతీ ఒక్కరికీ “బక్కెట్ లిస్టు” లో భాగం. అంటే ఈ లోకంలో ఉన్నప్పుడు తీరాలనుకున్న కోరికల పద్దులో ముఖ్యమైనదన్నమాట. ఇక మేం ఎన్నాళ్లుగానో చూడాలనుకున్న ముఖ్య ప్రదేశాల్లో ఇదీ ఒకటి. కానీ ఎప్పటి నుంచో వాయిదా పడుతూ వస్తూంది. ఇందుకు ఒక ప్రధాన కారణం ఏవిటంటే అలాస్కా అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలలో ఒకటైనప్పటికీ భౌగోళికంగా ఇది ప్రత్యేకంగా కెనడా దేశాన్ని […]
Continue Reading
నా జీవన యానంలో- రెండవభాగం- 13 ‘పిండిబొమ్మలు’ కథ గురించి -కె.వరలక్ష్మి నేను స్కూల్ ఫైనల్ చదివేటప్పుడు మా ఊరు జగ్గంపేటలో పబ్లిక్ పరీక్షలకి సెంటర్ లేదు. చుట్టుపక్కల చాలా ఊళ్ళవాళ్ళు అప్పటి తాలూకా కేంద్రమైన పెద్దాపురం వెళ్ళి పరీక్షలు రాయాల్సి వచ్చేది. పెద్దాపురం మా ఊరికి పదిమైళ్ళు. ప్రైవేటు బస్సులు జనం నిండితేనే కదిలేవి, టైంతో పనిలేదు. ఇంట్లో పెద్దవాళ్ళకీ, మాకూ కూడా రోజూ అలా ప్రయాణం చెయ్యడం అప్పట్లో చాలా పెద్ద విషయం, క్లాసులో […]
Continue Reading
మా బతుకులు – బేబీ కాంబ్లే -పి.జ్యోతి సమాజంలోని ఆణిచివేతను దానివెనుక ఉన్న మానవ స్వార్ధాన్ని అర్ధం చేసుకోకపోతే వ్యక్తులుగా, మనుషులుగా మనం ఎదగలేం. ఎటువంటి అణిచివేత అయినా బలవంతులు బలహీనులను లోబరుచుకోవడానికి ఉపయోగించిన ఆయుధమే. ఆశ్చర్యంగా అణిచివేత పై పోరాటం జరిపే చాలా సందర్భాలలో అది వ్యక్తిగత ద్వేషంగా మారడం, అదే అధికార వ్యామోహంతో పోరాటాలు జరగడం కనిపిస్తుంది. అధికారం, అహంకారం ఎటువైపున్నా అది అణిచివేతకే సూచన. మానవ సమాజంలో సమానత్వం కోసం తపించే వ్యక్తులందరూ […]
Continue Reading
సాహిల్ వస్తాడు, మరికొన్ని కథలు -అనురాధ నాదెళ్ల సాహిల్ వస్తాడా? ఏమో… నమ్మకాన్ని కలిగించే పరిస్థితులేవీ?! వర్తమానంలో బతకమంటూ ఇప్పుడు చాలామందే చెబుతున్నారు. ఇదివరకెప్పుడూ వర్తమానానికి ఇంత ప్రాధాన్యం లేదా అంటే ఉంది. వర్తమానాన్ని present అని పిలుచుకోవటంలో ఉన్న అర్థాన్ని ఇప్పుడు మరింత వివరంగా చెబుతున్నారు. వర్తమానం మనకు ఒక బహుమతిలాటిదట. జరిగిపోయినది ఎటూ జరిగేపోయింది కనుక ఆలోచించి చేసేదేం ఉండదని కాబోలు. రాబోయేకాలం గురించి కలలు గనేంత సమయం, భరోసా లేవన్నది నేటి నిజం. […]
Continue Reading
స(ప్త)మస్త ఋతువుల సంవేదన ఆమె కవిత్వం (ఏడో ఋతువు కవితా సంపుటి పై సమీక్షా వ్యాసం) -వురిమళ్ల సునంద వైష్ణవి శ్రీ గారి పేరు వినగానే కవి సంగమం లో విరివిగా కవితలు రాస్తున్న కవయిత్రి గా స్ఫురణకొస్తారు. దారి దీపమై ఎందరో కవులకు దిశానిర్దేశం చేస్తున్న శ్రీయుతులు కవి యాకూబ్ గారు ప్రారంభించిన కవి సంగమం చెట్టు పై మొట్టమొదటగా 2015లో తానూ ఓ చిన్న పిట్టలా వాలానని అంటారు కవయిత్రి.ఆలస్యంగా కవితా సృజనకు పూనుకున్నా వీరు తన కవితలతో కవి సంగమం లోని […]
Continue Reading
సమకాలీన కొంకణీ కథానికలు -వసుధారాణి సంపాదకులు:పుండలీక్ నారాయణ్ నాయక్. తెలుగు అనువాదం: శిష్టా జగన్నాథరావు. పుస్తకం పట్టుకున్నది మొదలు చివరివరకు సంభ్రమాశ్చర్యాలకు గురిచేసిన పుస్తకం.మొదటి కారణం భాష,రెండవ కారణం భాష పట్ల వారికి గల ప్రేమ ,చిత్తశుద్ధి,మూడవ ముఖ్యమైన కారణం 12వ శతాబ్దం మొదటినుంచి 18 శతాబ్దం చివరి వరకూ వివిధ కారణాల వల్ల కకావికలైన కొంకణీ భాష తిరిగి వికాసం కోసం చేసిన ప్రయత్నం.ఇక ముఖ్యమైన నాలుగవ కారణం కథానికలలోని వైవిధ్యం .తక్కువ ప్రాంతం ,తక్కువ […]
Continue Reading
జలపాతం (పాటలు) -1 ఓ కన్నమ్మా -నందకిషోర్ ||నా స్వాస తీసుకోవే ఓ కన్నమ్మా నా లాలి అందుకోవే|| కోనేటి దారుల్లో కలువా పందిరినీడ చేపా కన్నూపిల్లా చెంగూన దూకింది ఉమ్మనీరు ఉబికినాదే నా కన్నమ్మా నిదురాపో నిదురాపోవే సంపెంగవాగుల్లో సిలకలాగుట్టకాడా నెమిలి కన్నూపిల్లా నెమ్మదిగా ఆడింది అడవంతా తిరిగినాదే నా దేవమ్మా నిదురాపో నిదురాపోవే చిట్టి చిట్టి ఓనగాయా చింతకిందికి రమ్మంది పచ్చ పచ్చ కందిచేను పసుపు రాయామంది కళ్ళు రెండు […]
Continue Reading
అసలైన విశ్వ సుందరి -శ్రీనివాస భరద్వాజ కిశోర్ సృష్ఠికంతటికి మన భూమాతే — అసలైన విశ్వసుందరి — అసలైన విశ్వమంతటికీ — భూమాతయే విశ్వసుందరి భూమాతే నిజమైన సుందరి – భూమాతయే విశ్వసుందరి నీలి సముద్రము చీరగా – పచ్చని అడవులు రవికెగా మంచుకిరీటముతో తిరిగే మన – భూమాతయే విశ్వసుందరి నల్లని ఆకాశపు తివాసిపై – తెల్లని పూలుగ తారలు మారగ రాజహంసలా నడిచే- మన – భూమాతయే విశ్వసుందరి లావణ్యానికి ముగ్ధుడై – కన్నార్పకుండ అన్నివేళలా సూర్యుడు ఎవరిని చూసేడో ఆ – భూమాతయే విశ్వసుందరి చల్లని చూపూ చిరునవ్వు కోరి – వన్నెల వెనెల చంద్రుడు పాపం ఎవరి చుట్టు తిరిగేడో ఆ – భూమాతయే విశ్వసుందరి ఎన్నో యుగాల వయస్సువున్నా – రోజూ పెరిగే వర్ఛస్సుతో నిత్య యవ్వనముతో వెలిగే ఆ – భూమాతయే విశ్వసుందరి నాగలితో తన తనువు చీరినా – విషములతో కలుషితము చేసినా కడుపులు నింపే పంటలనిచ్చే – భూమాతయే విశ్వసుందరి అస్త్రాలు వాడి పెళ్ళగించినా – యంత్రాలతోటి కడుపు చించినా రత్నాలే రాసులుగా ఇచ్చే – భూమాతయే విశ్వసుందరి ***** శ్రీనివాస భరద్వాజ కిశోర్ -పేరు: శ్రీనివాస భరద్వాజ కిశోర్ కలం పేరు: కిభశ్రీ (డా।।సినారె గారి ఆశీస్సులతో) వృత్తి: 17 సం।।లు భారత దేశంలో వైజ్ఞానికునిగానూ, గత 23 సం।।లుగా అమెరికాలో […]
Continue Readingకథాతమస్విని-1 త్వమేవాహం రచన & గళం:తమస్విని ***** https://youtu.be/QUA1Cut7Syg తమస్విని -నా పేరు పద్మజ . తమస్విని అనే కలం పేరుతో కవితలు , కథలు రాస్తుంటాను. 2013 నించి కౌముది డాట్ నెట్ లో సంసారంలో సరిగమలు శీర్షికతో కథలు రాస్తున్నాను . మాది గుంటూరు జిల్లా లోని చింతలపూడి అనే గ్రామం . MA Political science చదివాను. హైద్రాబాద్ లో నివాసం. మా వారు ప్రముఖ రచయిత శ్రీ మల్లాది వెంకటకృష్ణ మూర్తి. […]
Continue Reading
లక్ష్మణశాస్త్రీయం ఖాళీ సంచులు (కథ) రచన: కె.వరలక్ష్మి గళం: లక్ష్మణశాస్త్రి ***** https://youtu.be/StL1fZOU7z0 లక్ష్మణశాస్త్రి -పేరు లక్ష్మణశాస్త్రి, పుట్టింది పెరిగింది కాకినాడ. చదివింది గురుకుల పాఠశాల తాడికొండ, తరువాత కొన్ని యూజీలు, పీజీలు, ఇంకా వేలకొద్దీ పేజీలూ. వృత్తి LIC of india లో అధికారిగా. చక్కటి సంగీతమూ, సాహిత్యమూ బలమూ, బలహీనతానూ. –
Continue Reading
ఆడెపు లక్ష్మీపతి -ఆడెపు లక్ష్మీపతి రచయిత, విమర్శకులు, అనువాదకులు. కరీంనగర్ జిల్లాలో జన్మించారు. హైదరాబాదు లో నివాసం. ప్రగతి సచిత్ర వార పత్రిక నుండి 1972, జూన్ 26న వెలువడిన సంచికలో ఈయన రాసి మొదటి కథ ‘ఆదర్శం’ అచ్చయింది. ఇప్పటివరకు దాదాపుగా 25కు పైగా కథలు రచించాడు. వీటిల్లో కొన్ని కథలు ఇంగ్లీష్ లోకి అనువాదమయ్యాయి. విమర్శవ్యాసాలు, నూతన ధోరణులపై విశ్లేషణలు కూడా రాశారు. –
Continue Reading
జగదానందతరంగాలు-5 ఇష్టపది -జగదీశ్ కొచ్చెర్లకోట ప్రతి మనిషికీ ఇష్టాలనేవి చాలా ఉంటాయి. అయితే వాటిలో అత్యంత ప్రాముఖ్యతను సంతరించుకునేవి కొన్నే ఉంటాయి. ఇవీ నా ఇష్టపది…. మనం చిన్నప్పట్నుంచీ మంచి ఆర్టిస్టు. పలకాబలపాలు, పుస్తకం పెనసళ్లు, గోడా బొగ్గులు, బోర్డు సుద్దముక్కలు.. ఇలా అనేక స్థాయిల్లో మన చిత్రకళ వివిధరూపాల్లో దర్శనమిచ్చింది. అయిదుగురిలో నాలుగోవాణ్ణి. ఇంట్లో అందరికీ ఆహారం, ఆహార్యం చూసేటప్పటికి నాన్నగారి జీతం జయమాలిని డ్రెస్సులా చాలీచాలకుండా సరిపోయేది. అంచేత మధ్యతరగతి వాళ్లకి కళలు, కలలు వుండకూడదని, ఒకవేళ వున్నా […]
Continue Readingఆడియో కథలు పాప (కథ) రచన: కె.వరలక్ష్మి పఠనం: వసంతలక్ష్మి అయ్యగారి సూర్యబింబం పశ్చిమాద్రి వెనక దిగడానికి సన్నద్ధమౌతోంది. ఆకాశం సింధూరపు రంగు పైట చెంగును ఆరబెట్టుకుంటోంది. తూర్పున అప్పుడే మొదటి చుక్క మెరవబోతోంది. మోకాలి మీద ముందుకి వంగి చితుకులు పొయ్యిలోకి ఎగదోసాడు బాలిగాడు. వెదురు గొట్టంతో బుగ్గలనిండా గాలి పూరించి పొయ్యిలోకి ఊదుతున్నాడు. తడిసిన చితుకులు రాజుకోడానికి ఎదురు తిరుగుతున్నాయి. తెల్లని పొగమాత్రం బాలిగాడి కళ్ళల్లో నిండిపోయి నీళ్ళు తెప్పిస్తోంది. ఊది ఊది అలిసిపోయి […]
Continue Readingవెనుతిరగని వెన్నెల(భాగం-13) -డా|| కె.గీత (ఆడియో ఇక్కడ వినండి) https://youtu.be/HZEqe6bIlRg వెనుతిరగని వెన్నెల(భాగం-13) –డా||కె.గీత (*“కౌముది” లో ధారావాహికగా గత అయిదేళ్లుగా ప్రచురించబడుతూ ఉన్న “వెనుతిరగని వెన్నెల” ఇప్పటివరకు చదవని వారి కోసం కౌముది సౌజన్యంతో నెల నెలా ఆడియోతో బాటూ ఇక్కడ ఇస్తున్నాం.) *** జరిగిన కథ: అమెరికాలో తన తల్లికి స్నేహితురాలు, స్త్రీలకు సహాయం చేసే సంస్థ “సహాయ”ను నడిపే ఉదయినిని కలవడానికి వస్తుంది సమీర. ఉదయిని పట్ల చాలా మంచి అభిప్రాయం కలుగుతుంది సమీరకి. నాలుగు […]
Continue Readingనారీ”మణులు” టంగుటూరి సూర్యకుమారి- 1 -కిరణ్ ప్రభ టంగుటూరి సూర్యకుమారి (నవంబర్ 13, 1925 – ఏప్రిల్ 25, 2005) అలనాటి తెలుగు సినిమా నటి, ప్రసిద్ధ గాయకురాలు. ఈమె నవంబర్ 13,1925లో రాజమండ్రిలో జన్మించారు. ఈమె ఆంధ్ర రాష్ట్ర తొలి ముఖ్యమంత్రి టంగుటూరి ప్రకాశం పంతులుగారి తమ్ముడు టంగుటూరి శ్రీరాములు గారి సుపుత్రిక. 1937లో సినీరంగ ప్రవేశం చేసారు. సూర్యకుమారి తెలుగు, తమిళ, కన్నడ, హిందీ నాలుగు భాషల్లోనూ మొత్తం ఇరవై ఆరు సినిమాల్లో నటించారు. […]
Continue Reading
దుర్గ –డా.తంగిరాల మీరాసుబ్రహ్మణ్యం అర్థరాత్రి దాటింది. అలసిన దేహాలను మత్తు నిద్ర ఆవహించే వేళ. నడిచి, నడిచి పుళ్ళు పడిన పాదాలు కదలలేమని మొరాయిస్తుంటే , ఆకలి పేగులను ఎండిపోయిన సద్ద రొట్టెతో బుజ్జగించి, రైలు పట్టాల వెంట […]
Continue Reading
మల్లమ్మ – గంటి భానుమతి “ అమ్మా నేనెవరిని? “ నేనెవరిని అంటూ ప్రశ్నిస్తూ, తన ఉనికి తెలుసుకోడానికి ప్రశ్నించడానికి ఆమె ఓ మహర్షీ, ఓ యోగిని ఆత్మ జ్ఞాని కూడా కాదు. ఓ మామూలు పదమూడేళ్ల పిల్ల. తన లోపల జరుగుతున్న మార్పులు గమనిస్తున్న ఆమెని అలా అడిగించింది. కూతురు ఈ ప్రశ్న వేస్తుందని తెలుసు, కానీ ఇంత తొందరగా అనుకో లేదు. అందుకే జవాబులు సిద్దంగా పెట్టుకోలేదు. “ చెప్పు, నేను మల్లమ్మనా, మల్లయ్యనా, […]
Continue Reading
నిజానిజాలు – తమిరిశ జానకి నీకొడుకు అలా చేసిఉండకూడదు సింహాచలం కిళ్ళీ నముల్తూ వీరభద్రయ్య అన్నమాటకి ఖంగుతిని నీళ్ళునముల్తూ తల దించుకున్నాడు సింహాచలం. ఒకళ్ళు కిళ్ళీ మరొకళ్ళు నీళ్ళు నమిలేస్తుంటే కొడుకు మీది కోపంతో వాడిప్పుడు ఇక్కడుంటే వాడినే నమిలేసేదేమో అన్నట్టుగా పళ్ళు కొరుకుతూ చూసింది సింహాచలం భార్య తిరపతమ్మ. ఇద్దరూ యజమాని వీరభద్రయ్యకి ఎదురుగా చేతులుకట్టుకుని నిలబడిఉన్నారు. మా ఇంటి కాంపౌండ్ లోనే ఔట్ హౌస్ లో మిమ్మల్ని ఉండనిస్తూ మీ మంచీచెడ్డా మీ […]
Continue Reading
ఈ పిలుపు నీకోసమే! – వసుంధర నేను, నా ఫ్రెండు సుస్మిత కె ఎల్ ఎం షాపింగ్ మాల్ లో దూరాం. నేను జీన్సు పాంటుమీదకి టాప్సు చూస్తుంటే, సుస్మిత డ్రెస్ మెటీరియల్ చూడ్డానికి మరో పక్కకు వెళ్లింది. ఎవరో నా భుజం తట్టినట్లయి ఉలిక్కిపడి వెనక్కి చూస్తే సుమారు పాతికేళ్ల యువకుడు. సన్నగా, పొడుగ్గా, హుందాగా ఉన్నాడు. అపరిచితురాలైన ఓ కన్నెపిల్లని అలా భుజం తట్టడం అమర్యాద అని తెలియనట్లు మామూలుగా నవ్వుతున్నాడు. నేను కాస్త […]
Continue Reading
క్రిమి సమ్మారం -డా||కె.గీత క్రిమి సమ్మారవంటన్నారు ఏటి బాబయ్యా! ఈగలకి ఇసనకర్రలు దోవలకి కిరసనాయిలు ఎలకలకి ఎలకలమందు పందికొక్కుకి ఎండిసేప ఎరా సీవలకి సీనా సెదలకి పొగ వాపుకి సున్నం పుండుకి కారం తేలు కుట్టినా, పాం కుట్టినా సెరువు కాపరి మంత్రం జొరవొచ్చినా, జబ్బు సేసినా పీరుసాయెబు తాయెత్తూనండి పూనకానికి యేపమండా దెయ్యానికి దెబ్బలూనండి పొద్దల్లా సేలో కాళ్లని ఏళ్లాడే జెలగలకి పొగాకు ఉమ్ము మేకల్ని తరివే తోడేలుకి ఉండేలు దెబ్బ పిట్టలకి వొడిసి రాళ్లు […]
Continue Readingఅనుసృజన నిర్మల (భాగం-6) అనుసృజన:ఆర్. శాంతసుందరి హిందీ మూలం: ప్రేమ్ చంద్ ఎవరికీ చెప్పకుండా ఇంట్లోంచి వెళ్ళిపోయిన మన్సారామ్ మర్నాడే వెనక్కి వచ్చాడు.అతనికి హాస్టల్ లో గది దొరకలేదు. తోతారామ్ చాలామందిని అడిగి చూశాడు.బైటి ఊళ్ళనుంచి వచ్చే పిల్లలకోసం గదులు ఖాళీగా ఉంచామనీ,ఊళ్ళోనే ఉన్న పిల్లలకి ఇవ్వలేమనీ స్కూలు యాజమాన్యం జవాబు చెప్పేసరికి తోతారామ్ ఏమీ చెయ్యలేకపోయాడు.రెండు వారాలు కాళ్లరిగేలా ఊళ్ళోని స్కూళ్ళన్నిట్కీ తిరిగినా లాభం లేకపోయింది. ఆరోజునుంచీ మన్సారామ్ ఇంట్లోంచి బైటికెళ్ళటం ఆయన చూడలేదు.చివరికి ఆడుకునేందుకు […]
Continue Reading
గజల్ -జ్యోతిర్మయి మళ్ళ ఒక్కపాట పాడి తేలికవ్వగలద ఈ హృదయం లెక్కలేని విషాదాల మరువగలద ఈ హృదయం భరతమాత బిడ్డలంత తోబుట్టువులే! అందు రెక్కలేని పక్షులెన్నొ నిలువగలద ఈ హృదయం కడుపునిండి కునుకు ఉండి కుదురు లేదు! ఎందరో ఒక్కపూట కల్లాడె సహించగలద ఈ హృదయం ఇల్లు కదల కుండ నేను పదిలమె గానీ! అక్కడ డొక్కలెండి పోతుంటె భరించగలద ఈ హృదయం ఈ కరోన విలయానికి దేశమంత వొణుకుతుంటె అక్కరేమి లేక మిన్నకుండగలద ఈ హృదయం […]
Continue Readingజ్ఞాపకాల సందడి-12 -డి.కామేశ్వరి మనం నాలుగు ఐదు వారాలకే lockdown భరించలేక , ఆపసోపాలు పడిపోతూ బందిఖానాలో ఉన్నట్టు గిల గిలాడిపోతున్నాం , స్వేచ్ఛ కోల్పోయిన ఖ్యదీల్లాగా ఫీల్ అవుతూఎప్పటికి విముక్తి అన్నట్టు ఎదురు చూస్తున్నాం . అలాటిది రెండేళ్లు బయటి ప్రపంచం మొహం చూడకుండా, ఒక పెద్ద అటక (annex ) మీద ప్రాణభయంతో రెండు కుటుంబాలు ఎనిమిదిమంది సభ్యులు దాక్కుని ఎవరికంటా బడకుండా , అనుక్షణం భయంతో , గట్టిగ మాట్లాడకూడదు , శబ్దాలు […]
Continue Reading
బహుళ-1 – జ్వలిత జీవితాలను , అనుభవాలను ప్రతిబింబిస్తూ అనాదిగా మనిషికి ఊరటను కలిగించేది కథ. కథకు నిర్వచనం చాలామంది చాలా రకాలుగా చెప్పినా, స్థూలంగా గ్రహించే అంశం “ఒక సన్నివేశం, ఒక పాత్ర, ఒక మనోస్థితి, వీటిలో కొన్నింటిని లేదా అన్నింటినీ ఆధారంగా చేసుకుని సాగే ఇతివృత్త వివరణ కథ”. కథలో చెప్పిన అంశానికి ఎంత ప్రాధాన్యత ఉన్నదో, చెప్పకుండా ఒదిలి ఆలోచన రేకెత్తించే వాటికి అంతే ప్రాధాన్యత ఉండడం కథ ప్రత్యేకత. ఈ ప్రత్యేకతే […]
Continue Reading
సంతకం (కవిత్వ పరామర్శ)-1 నీలిమేఘాలు -వినోదిని ***** వినోదిని -వినోదిని స్త్రీవాద సాహిత్యం మీద ఎంఫిల్ , పీహెచ్డీ చేశారు. గత 12 సంవత్సరాలుగా యోగి వేమన విశ్వవిద్యాలయం తెలుగు శాఖలో పని చేస్తున్నారు. అంతకుముందు ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వంలో సోషల్ డిస్క్రిమినేషన్ ప్రాజెక్ట్, మహబూబ్ నగర్ జిల్లా ప్రాజెక్టు అధికారిగా పనిచేశారు. అంటరానితనం జోగిని వ్యవస్థ పై గ్రామీణ అభివృద్ధి శాఖ లో పని చేశారు స్వచ్ఛంద సంస్థలతో కలిసి రైతు ఆత్మహత్యలు మహిళా సాధికారత […]
Continue Reading
చిత్రం-13 -గణేశ్వరరావు నిత్య జీవితంలో మనకు కనిపించే ప్రకృతి దృశ్యాల్లో అత్యంత ఆకర్షణీయమైనవి – సూర్యాస్తమయాలు! సూర్యాస్తమాయల దృశ్యాలను ప్రత్యక్షంగా చూడటాన్ని మించినది – పగిలిన అద్దం లో సూర్యాస్తమయ ప్రతిబింబాన్ని చూడటం! ఇదో అపురూప అనుభవం.. అమెరికన్ ఫోటోగ్రాఫర్ బింగ్ రైట్ కి అస్తమిస్తున్న సూర్యుడి అందo అద్దం ముక్కల్లో ప్రతిబింబిస్తూన్నప్పుడు తన కెమెరా కన్నుతో చూస్తూ బంధించడం అంటే మోజు, తానూ తీసిన సీరీస్ కు ‘పగిలిన అద్దం : సాయం సంధ్యలో […]
Continue Reading
జయశ్రీ నాయుడు –సి.వి.సురేష్ ప్రముఖ రచయిత్రి, జయశ్రీ నాయుడు గారిని నెచ్చెలి కి పరిచయం చేయాలని, ఆమెతో కాసేపు మాట్లాడాను… ఆమె గురించి ఆమె మాటల్లోనే విందాం..! “నా పేరు జయశ్రీ నాయుడు.అమ్మ పేరు సీతారత్నమ్మ, నాన్నగారి పేరు బ్రహ్మా రావు. నాన్న గారికి ఆంధ్రా స్పెషల్ పోలీస్ లో అసిస్టెంట్ కమాండెంట్ గా ఉద్యోగం. అందువలన ఉమ్మడి ఆంధ్రా రాష్ట్రం లోని కాకినాడ లో కొన్నాళ్ళు, కర్నూల్ లో కొన్నాళ్ళు ఉద్యోగ పరం గా వుండవలసి వచ్చింది. రిటైర్మెంట్ తర్వాత […]
Continue Readingషర్మిలాం “తరంగం” -షర్మిల కోనేరు ఇల్లాళ్లూ వర్ధిల్లండి! ” పాపం పొద్దున్నుంచి ఇంటెడు చాకిరీ , అందుకే మా అవిడకి సాయం చేస్తున్నా ‘” అని ఈ మధ్య మగాళ్ల నుంచి ఎక్కువగా వినిపిస్తున్న మాట ! కరోనా తల్లి పుణ్యమా అని ఇండియాలో మగాళ్ళూ కాస్త వంటింటి వైపు చూస్తున్నారు . మార్పు మంచిదే ! కానీ నన్ను ఎప్పుడూ ఒక ప్రశ్న ఎప్పుడూ వెంటాడుతుంది . ఆ ఇంటి పని ఆవిడదేనా ? మరి […]
Continue Reading
రమణీయం బుద్ధుని జీవితం-ధర్మం-1 -సి.రమణ గౌతమ బుద్ధుని జీవితం గురించి పాఠశాల రోజులలో చదువుకున్నాం. ఊరు, పేరు, తల్లిదండ్రులు, జననం మరియు జ్యోతిష్య పండితుల ఉవాచ వలన, తండ్రి శుద్ధోధనుడు, చిన్ననాటి నుండి, జాగరూకతతో పెంచడం మనకు తెలిసినదే. తండ్రి ఎంత రాజభోగాలు మధ్య పెంచినా, రాచరికపు యుద్ధవిద్యలు అన్నీ నేర్పించాడు. ఆ విద్యలలో సిద్ధార్థుడు అసమాన ప్రతిభ చూపే వాడు. అయితే మనసు మాత్రం కరుణ, దయ వంటి మానవీయ గుణాలతో నిండి ఉండేదని, దేవదత్తుని […]
Continue Readingఅమ్మమాట -అనసూయ కన్నెగంటి అడవిని ఆనుకుని ఉన్న తన పొలం లోనికి ఆవును దూడను మేత కోసం తోలుకు వచ్చాడు రైతు. ఆ దూడ పుట్టి ఎక్కువ కాలం కాలేదు. అది తల్లి కూడా పొలం రావటం అదే మొదటి సారి. అలా తన కూడా వచ్చిన దూడకు దూరంగా ఉన్న అడవిని చూపిస్తూ.. “ అది అడవి. అక్కడ క్రూర జంతువులు ఉంటాయి. మనలాంటి వాళ్లం కనిపిస్తే తినేస్తాయి. నువ్వు పొరపాటున కూడా నన్ను, […]
Continue Reading
అనుకరణ -ఆదూరి హైమావతి అనగా అనగా విజయపురి అనే రాజ్యం ఉండేది.ఆరాజ్యానికి మహారాజు విక్రమసింహుడు.ఆయన తన ప్రజలు చాలా విఙ్ఞులనీ, తెలివై నవారనే నమ్మకం ఉండేది. పక్కనే వున్న అమలపురి మహారాజు ఆనందభూపతి ఆయన బాల్యమిత్రుడు. ఇరువురూ ఒకమారు కలసి నపుడు ,పరస్పరం తమరాజ్య పరిస్థితి గురించీ మాట్లాడుకునే సమ యం లో , విక్రమసింహుడు ” మాప్రజలు చాలాతెలివైన వారు, విఙ్ఞు లు కూడా.అందువలన మాకు మా ప్రజల గురించిన చింత ఏమాత్రం మాకు లేదు.వారు […]
Continue Readingజ్ఞాపకాలు-1 -వెనిగళ్ళ కోమల నాన్న తన మూడవ ఏట మూల్పూరు పెంపు వచ్చారట. పెంచుకున్న వారు అఫీషియల్ గా దత్తత నిర్వహించి నాన్న అసలు యింటి పేరు మార్చలేదు. పెంచి బాధ్యతలు, ఆస్తులు అప్పగించారు తప్ప. అందువలన మూల్పూరులో మేము ఒక్కళ్ళమే వెనిగళ్ళవాళ్ళం. అంట్లు, సూదకాలు మా దరికి రాలేదు మూల్పూరులో. మాది ఏకఛత్రాదిపత్యం మూల్పూరులో. పెద్దింటి వారుగా ఊరంతా గౌరవించేవారు. అలా అమ్మా, నాన్నా నడుచుకున్నారు మరి! అమ్మకు ఎనిమిదవ ఏట నాన్నతో (18ఏళ్ళు) పెండ్లి […]
Continue Readingనారిసారించిన నవల-12 వట్టికొండ విశాలాక్షి -కాత్యాయనీ విద్మహే 5 నిష్కామయోగి నవల 1956 లో ప్రజావాణి పత్రికలో ధారావాహికంగా ప్రచురించబడింది. వెంటనే ప్రజావాణి ప్రచురణగా వచ్చింది. ఖైదీ నవలను ప్రచురించిన కాంగ్రెస్ పత్రికను రాష్ట్ర కమిటీ దానిని ఇక నడపలేమని తీర్మానించాక వట్టికొండ రంగయ్య తీసుకొని ప్రజావాణి అని పేరు మార్చి నడిపాడు. 1954 లో వట్టికొండ రంగయ్య మద్రాసు నుండి మకాం గుంటూరుకు మార్చటంతో ప్రజావాణి కార్యస్థానం గుంటూరు అయింది. వట్టికొండ విశాలాక్షి నవలలు […]
Continue Reading
ట్రావెల్ డైరీస్ -3 రే రేలా రేలా రెలా -నందకిషోర్ తూర్పు కనుమతో ప్రేమలో పడి ఎనిమిది నెలలు. కార్తీకమాసంలో ఎప్పుడో మోదకొండమ్మ పాదాలదగ్గర మొదలైన ప్రేమ, గోస్తనీ తీరంలో పంచభూతాల సాక్షిగా నన్ను వశం చేసుకుంది. వలిసెలు పూసిన కాలంనుండి వరదలు పారే కాలందాక ఏమీ మారలేదు. మనసు ఘాటీలు ఎక్కిదిగి అలసిపోతూనే ఉంది. హృదయం సీలేరులో పడి కొట్టుకుపోతూనే ఉంది. మాలబొట్టె గంగుగారికోసం సంజీవరాజు నేనైనట్టు ప్రపంచం ఊహలో తేలిపోతూనే ఉంది. మృగశిరకార్తెకి అనుకున్న. […]
Continue Reading
దూరంగా అతను! – మనోజ నంబూరి అబ్బ…ఈ మల్లె తీగ మళ్ళీ చిగురులేస్తుందనీ, జీవంతో నవనవలాడుతుందనీ అస్సలు అనుకోలేదబ్బా….అచ్చం నాలాగ!. నాలాగే కదూ బుల్లి బుల్లి లేత చివుళ్ళ పాపలూ……బుజ్జి బుజ్జి….చిట్టి చిట్టీ..తీగని కదిలిస్తూ, ముద్దు చేసింది దీప. వెంట ఎవరైనా పడితే గాని నువ్వు వేగం అందుకో లేవు…….అన్నట్టుగా ఉన్నట్టుండి ఆమె జీవితం లో ఒక వేగం, ఒక క్రమం, ఓ ఉత్కంఠ, ఓ పరిమళం కలగలిసి, ఉదయాలన్నీ ఓ కొత్త రోజుగా ఊరిస్తూ, ఉసిగొల్పుతూ […]
Continue Readingవెనుతిరగని వెన్నెల(భాగం-12) -డా|| కె.గీత (ఆడియో ఇక్కడ వినండి) https://youtu.be/3a1t0gtGuw4 వెనుతిరగని వెన్నెల(భాగం-12) –డా||కె.గీత (*“కౌముది” లో ధారావాహికగా గత అయిదేళ్లుగా ప్రచురించబడుతూ ఉన్న “వెనుతిరగని వెన్నెల” ఇప్పటివరకు చదవని వారి కోసం కౌముది సౌజన్యంతో నెల నెలా ఆడియోతో బాటూ ఇక్కడ ఇస్తున్నాం.) *** జరిగిన కథ: అమెరికాలో తన తల్లికి స్నేహితురాలు, స్త్రీలకు సహాయం చేసే సంస్థ “సహాయ”ను నడిపే ఉదయినిని కలవడానికి వస్తుంది సమీర. ఉదయిని పట్ల చాలా మంచి అభిప్రాయం కలుగుతుంది సమీరకి. నాలుగు […]
Continue Reading
యాత్రాగీతం(మెక్సికో)-12 కాన్ కూన్ ( చివరి భాగం) -డా||కె.గీత మర్నాడే మా తిరుగు ప్రయాణం. ఆ రోజుతో కాన్ కూన్ లో చూడవలసిన ప్రదేశాలు చూడడం, చెయ్యవలసిన ఎడ్వెంచర్ టూర్లు చెయ్యడం, అన్నీ అనుకున్నట్టుగా అయ్యేయి. అంత వరకు బయట అన్నీ చూసేం గానీ మా రిసార్టు లో విశేషాలు ఏవీ చూడలేదు. కాబట్టి ఆరోజు అందుకోసం కేటాయించేం. అంతే కాదు సముద్ర తీరంలోనే ఉన్నా ఇసుకలో అడుగులు మోపి నాలుగడుగులు కూడా వెయ్యలేదు. ఇంకేం పొద్దున్నే […]
Continue Reading
దివాణం సేరీ వేట -వసుధారాణి రూపెనగుంట్ల కథా సంకలనం : దివాణం సేరీ వేట రచయిత: శ్రీ పూసపాటి కృష్ణంరాజు (1928-1994) రాశితో పనిలేని వాసి కథలు, వాడి కథలు ,1960 లో అచ్చయిన తొలి కథ “ దివాణం సేరీవేట” నుంచి మొదలై 15,16 కథలకు మించని ఈ కథలు ఇప్పటికీ వేడి వేడి కథలు.కథలో వాక్యనిర్మాణం సామాన్యం ,అతిసాధారణం అయినా ఓ గగురుపాటుకు ,ఓ విభ్రమానికి,ఓ విస్మయానికి గురిచేసే కథలు. ఓ కులానికో,ఓ సామాజిక […]
Continue Reading
అంపశయ్య నవీన్ -నవీన్ 1969 లో రాసిన అంపశయ్య ఒక క్లాసిక్. కేంద్ర సాహిత్య అకాడెమీ అవార్డ్ గ్రహీత అయిన అంపశయ్య నవీన్ కథలు, విమర్శలు కూడ వ్రాసారు. –
Continue Reading
జగదానందతరంగాలు-4 తిరుపతి -జగదీశ్ కొచ్చెర్లకోట “లేవాల్లేవాలి! మళ్ళా క్యూ పెరిగిపోతుంది. నాలుగున్నర రిపోర్టింగ్ టైము!” తను అలా తరమకపోతే ఓపట్టాన లేచేవాళ్ళెవరూ లేరిక్కడ. “పొద్దున్నే లేవాలన్నప్పుడు పెందరాళే పడుకోవచ్చు కదండీ! ఈకబుర్లు ఎప్పుడూ వుండేవే!” అని తనంటూనేవుంటుంది. కానీ ఇల్లొదిలి, ప్రాక్టీసొదిలి, ఇహలోకంనించి ఇక్కడికొచ్చాకా కూడా పిల్లలతో సరదాగా కబుర్లు చెప్పుకోకపోతే పాతకం కాక మరేఁవిటి? ఇంటిదగ్గరుంటే లేచినవెంటనే కాల‘అ’కృత్యాలు మొదలవుతాయి..అదేనండీ…ఫేస్‌బుక్కూ, వాట్సప్పూ చూసుకోవడం, పేపర్ చదువుతూ కూర్చోడం! ఇలా నెట్వర్కుల్లేని చోటకొస్తే కాలకృత్యాలు పద్ధతిగా జరుగుతాయి. […]
Continue Readingఆడియో కథలు సహచరి (కథ) (ఆడియో) రచన: కె.వరలక్ష్మి పఠనం: వసంతలక్ష్మి అయ్యగారి ***** అయ్యగారి వసంతలక్ష్మిఅయ్యగారి వసంతలక్ష్మి 24.6.1961 నాడు ఆలమూరి సీతాదేవి, ప్రకాశరావు దంపతులకు జన్మించాను. హైదరాబాదులో స్థిరనివాసం. పదవయేటనుండి రేడియో దూరదర్శన్ లకు బాలనటిగా పరిచయమైన నేను తరువాత స్టేట్ బేంకులో పనిచేస్తూ గళకళాకారిణిగా లెక్కకు మిక్కిలిగా రేడియోనాటకాలు టీవీ లకు యింటర్వ్యూవర్ గా డాక్యుమెంటరీలకు గళాన్నిస్తూ వేలాదిగా వాణిజ్యప్రకటనలు ప్రోమోలు బిల్బోర్డులూ చదివిన అనుభవం సొంతం చేసుకున్నాను. పుట్టుకతో వచ్చిన గళానుకరణ. […]
Continue Readingనారిసారించిన నవల-11 వట్టికొండ విశాలాక్షి -కాత్యాయనీ విద్మహే వట్టికొండ విశాలాక్షి కమ్యూనిస్టు ఉద్యమ ప్రభావం నుండి వచ్చిన మొట్టమొదటి నవలా రచయిత్రి. జాతీయోద్యమ ప్రభావంతో కవిత్వం, కథలు వ్రాసినవాళ్ళు వున్నారు కానీ దానిని వస్తువుగా చేసిన నవల వ్రాసిన రచయిత్రి సమకాలంలో హవాయీ కావేరి బాయి తప్ప మరొకరు కనబడరు.వ్రాసినంత వరకు అయినా ఏ దుర్గాబాయి దేశముఖ్ వంటి వాళ్ళో తప్ప ప్రత్యక్ష కార్యాచరణలో భాగస్వాములైనట్లు తెలిపే ఆధారాలు అంతగా కనబడవు. వట్టికొండ విశాలాక్షి […]
Continue Reading
నారీ”మణులు” వింజమూరి అనసూయాదేవి- 4 -కిరణ్ ప్రభ అవసరాల (వింజమూరి) అనసూయా దేవి (12 మే 1920 – 23 మార్చి 2019) ప్రముఖ జానపద కళాకారిణి, సంగీత దర్శకురాలు, రచయిత్రి. హార్మోనియం వాయించటంలో దిట్ట. కళాప్రపూర్ణ బిరుదాంకితురాలు. ఎనిమిదేళ్ళ వయసులోనే వీరి పాట రికార్డ్ అయింది. బాలమేధావి. స్వాతంత్ర్యోద్యమంలో మహామహులైన గాంధీజీ, సుభాష్ చంద్రబోస్, జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ, సర్వేపల్లి రాధాకృష్ణన్ లాంటి వారి సమక్షంలో పాడిన అనుభవం వీరి కుంది. మేనమామ దేవులపల్లి కృష్ణశాస్త్రి వ్రాసిన […]
Continue Readingఅనుసృజన నిర్మల (భాగం-5) –ఆర్. శాంతసుందరి (హిందీ లో దాదాపు మొట్టమొదటి స్త్రీవాద నవల ప్రేమ్ చంద్ రాసిన “నిర్మల”. ఈ నవలకు ఆర్. శాంతసుందరి గారు అందజేస్తున్న సంక్షిప్త అనుసృజన నెచ్చెలి పాఠకుల కోసం నెలనెలా -) ఆనాటినుంచీ నిర్మల ప్రవర్తనలో మార్పు వచ్చింది.తన కర్తవ్యం ఏమిటో అర్థమైనదానిలా నైరాశ్యంలో కూరుకుపోకుండా అన్ని పనులూ చురుగ్గా చేసుకోసాగింది. ఇంతకుముందు మనసులో ఉన్న కోపమూ, చిరాకూ, దుఃఖమూ ఆమెని జడురాలిగా చేసేశాయి.కానీ ఇప్పుడు, ‘నా ఖర్మ ఇంతే, […]
Continue Reading
ఉనికి మాట మూర్తిమత్వం అనంతమై…! – చంద్రలత అప్పటికింకా వెలుగురేకలు పూర్తిగా విచ్చుకోలేదు. చేటంత చేమంతులు బద్దకంగా వళ్ళు విరుచుకొంటూ , తొలికిరణాల్లో వెచ్చదనాన్ని వెతుక్కుంటున్నాయి. జనవరి చివరి… ఢిల్లీ రోజులవి. ఫలహారశాలలో కాఫీ తేనీరులు దక్క, మరే ఫలహారాలు అప్పుడప్పుడే వడ్డించే ప్రసక్తి లేదని తెగేసి చెప్పారు. ఇక చేసేదేమీ లేక , మరొక కప్పు తేనీరు నింపుకొని, కిటికీలోంచి చేమంతుల రేకులపై వాలుతోన్న పసుపువన్నెలు చూస్తూ ఉన్నా. ఎప్పటినుండి గమనిస్తున్నారో నన్ను, […]
Continue Readingజ్ఞాపకాల సందడి-11 -డి.కామేశ్వరి 2012 – వంగూరి ఫౌండేషన్ లైఫ్ టైం అవార్డు అందుకోడానికి హ్యూస్టన్ వెళ్లినప్పటి మాట. 1986 లో అమెరికా యూరోప్ టూర్ వెళ్ళినపుడు ఒక నెలరోజులు ఉండి చూడాల్సినవి చూసా కాబట్టి ఈసారి అవార్డు ఫంక్షన్ హ్యూస్టన్ లో, డల్లాస్ లో సన్మానం అయ్యాక నా ముఖ్య బంధువుల ఇళ్లలో తలో రెండుమూడు రోజులు ఉండేట్టు ప్లాన్చేసుకున్నా. వాషింగ్టన్ లో మనవడు నిర్మల్ , చెల్లెలు కూతురు కల్పనా వున్నారు. నాకు మునిమనవడు […]
Continue Reading
చిత్రం-12 -గణేశ్వరరావు ఈ ‘అమ్మ’ ఫోటో తీసినది అలేనా అనసోవ. ఆమె రష్యన్ ఫోటోగ్రాఫర్. అనేక అంతర్జాతీయ అవార్డ్లు ఆన్డుకుంది. ఈ ఫోటో కూడా అంతర్జాతీయ గుర్తింపు, అవార్డ్ పొందింది. . 5 ఖండాలకు చెందిన 22 దేశాలనుంచి ఫోటోగ్రాఫర్ లు ఆ పోటీలో పాల్గొన్నారు. దృశ్య మాధ్యమంగా మనల్ని అబ్బురపరిచే చాయా చిత్రాల్లో దీన్ని అత్యుత్తమమైనదిగా న్యాయ నిర్ణేతలు గుర్తించారు. దానికి ఎన్నో కారణాలు ఉన్నప్పటికీ – మనం ముఖ్యంగా గమనించదగ్గది ఎలెనా ‘అమ్మ […]
Continue Readingషర్మిలాం”తరంగం” -షర్మిల కోనేరు పుణ్యం పంచే పూల దొంగలు నేను మొదటగా అచ్చులో చూసుకున్న ” ఓ పువ్వు పూయించండి “అనే ఆర్టికల్ దూషణ భూషణ తిరస్కారాలకు లోనైంది ! ఇంత భారీ పదం నేను రాసిన ఆ సింగిల్ కాలమ్ కి నిజానికి సూట్ అవ్వదు . కానీ ఎందరో హేమాహేమీల కన్ను దాని మీద పడడం మాత్రం నాకు భలేగా అనిపిస్తుంది . ఇది 25 ఏళ్ళ పైమాటే …. నేను సబెడిటరైన కొత్తల్లో […]
Continue Reading
నూజిళ్ల గీతాలు-3(ఆడియో) తెలియనే లేదు… -నూజిళ్ల శ్రీనివాస్ పల్లవి: తెలియనే లేదు… అసలు తెలియనే లేదు .. తెలియనే లేదు… నాకు తెలియనే లేదు .. ఎలా గడిచేనో కాలం తెలియనే లేదు… ఇలా ఎప్పుడేదిగానో తెలియనే లేదు… నిన్నదాక నే పొందిన అనుభవాలన్నీ జ్ఞాపకాలుగా మారుట తెలియనే లేదు..! చరణం-1: పల్లె లోన అమ్మ నాన్న తోన ఆట లాడుకున్న రోజు మరవనే లేదు ఇంతలోనే మనుమలొచ్చి నన్ను తాత అంటుంటే అర్థం కావటం లేదు […]
Continue Reading
పునాది రాళ్లు-12 -డా|| గోగు శ్యామల కుదురుపాక రాజవ్వ కథ చిట్యాల చిన రాజవ్వ చెప్పిన భూమి కోసం నడిచిన వేదన కథ ఇది . నడిపించిన భూమి పోరాట కథకు ముగిపింకా పలుక లేదు. కానీ, ముగింపు పలికెలోపే కథ చాలా మలుపులు తిరిగింది. భూమిని తమ ఆదీనం లో బిగపట్టుకున్న వెలమ భూస్వాములే ఈ మలుపులకు, విద్వాంసాలకు అసలు కారకులు. ఈ నేపథ్యంలో, నాటి ప్రభుత్వం చేపట్టిన అభివృద్ధి విధానాలను కుదురుపాక గ్రామం […]
Continue Reading
కథా కాహళి (స్త్రీ కంఠస్వరం) – ప్రొ|| కె. శ్రీదేవి సి.సుజాత కథలు మానవ జీవితాన్ని కొన్ని రకాల మూసల్లోకి, నమూనాల్లోకి కుదించివేస్తున్న వర్తమాన ఆర్థిక సందర్భం భయంకరంగా తయారవుతోన్న సందర్భాన్ని చాలా అరుదుగా సృజనకారులు కాల్పనిక సాహిత్యంలో ఆవిష్కరించే ప్రయత్నం చేస్తున్నారు. అలా ప్రయత్నిస్తున్న వారిలో సి. సుజాత ఒకరు. అయితే గాఢత, సాంద్రత వున్న సృజనాత్మక వ్యక్తీకరణ మరింత బలంగా, మరింత విస్తృతంగా రావాల్సి వుంది. మూడు దశాబ్దాల క్రితం వున్న బ్రతుకు తీరుతెన్నుల్ని గమనిస్తే […]
Continue Reading
ఆదర్శం -ఆదూరి హైమావతి అది ప్రశాంతి పురంలోని ప్రాధమికోన్నతపాఠశాల .ఏడోతరగతి పిల్లలం తా పరీక్షలుకాగానే పాఠశాలవదలి వేసవితర్వాత హైస్కూల్ కెళ్ళిపో తారు.పాఠశాల పెద్దపంతులమ్మ పవిత్రమ్మ ప్రతి ఏడాది లాగే ఈ ఏడా దీ ఏడవ తరగతి పిల్లలందరికీ అందరికీ ఫేర్ వెల్ పార్టీ ఏర్పాటు చేశారు. ఉపాధ్యాయులూంతా కొద్దిసేపు మాట్లాడి పిల్లల నంతా దీవించా రు. పిల్లలందరినీ ఉద్దేశించి పెద్దపంతులమ్మ మాట్లాడుతూ , ” పిల్లలూ! మీరంతా ఎంతోమంచివారు.ఏడేళ్ళు ఇక్కడ చదివి ‘ఒనమః’ లతో మీ విద్యాభ్యాసం […]
Continue Reading
స్ఫూర్తి -అనసూయ కన్నెగంటి పాఠం చెప్పటం పూర్తి చేసి గంట కొట్టగానే తరగతి గది నుండి బయటికి వెళుతున్న ఉపాధ్యాయుణ్ణి “ మాస్టారూ..! ఈ బడిలో ఆరు బయట నాకు కొంచెం స్ధలం కావాలండి” అని అడిగాడు రాము. ఆ మాటకి తోటి విద్యార్ధులంతా ఫక్కున నవ్వారు రాముని చూసి. సిగ్గు పడ్దాడు రాము. అయితే రాము మాటలకి వెళ్ళబోతున్న వాడల్లా ఆగిపోయి వెనక్కి వచ్చారు ఉపాధ్యాయుల వారు. రాము మామూలు విద్యార్ధి కాదు. […]
Continue Reading
ప్రమద కమలాదాస్- కవిత్వం లో ఒక ట్రెండ్ సెట్టర్ ! –సి.వి.సురేష్ కమలాదాస్ ఒక ట్రెండ్ సెట్టర్. ఆమె కవిత్వం ఒక సెన్సేషన్. 1934 లో పున్నయుకులం , త్రిస్సూర్ , కొచ్చిన్ లో పుట్టిన ఆమె 31 మే 2009 లో తన 75 ఏట పూణే లో మరణించారు. ఆమె కలం పేరు మాధవ కుట్టి. భర్త పేరు కే. మాధవదాస్. ముగ్గురు పిల్లలు. మాధవదాస్ నలపాట్, చిన్నేన్ దాస్, జయసూర్య దాస్, తల్లి […]
Continue Reading
రమణీయం విపశ్యన -4 -సి.రమణ రోజులు గడిచిపోతున్నాయి. ఎనిమిదవ రోజు, తొమ్మిదో రోజు కూడా కరిగిపోయాయి. విచిత్రమేమిటంటే, మొదటి 2, 3 రోజులలో నాకు ఆనందం కలిగించిన కోకిల గానం, చల్లగాలులు, పూల తావులు ధ్యాన సమయంలో అసలు తెలియరావడం లేదు. అంతలా ధ్యానం చేయడంలో నిమగ్నమైపోయాను. మరోసారి పగోడా లోని శూన్యాగారంలో ధ్యానం చేసుకునే అవకాశం కలిగింది. ఈసారి ఎందుకో, నా చుట్టూ ఉన్న స్త్రీలకు జరుగుతున్న అన్యాయాలు, అక్రమాలు తలపుకు వచ్చాయి. బహుశా ఏమీ […]
Continue Reading
నా జీవన యానంలో- రెండవభాగం- 12 “పాప” కథా నేపథ్యం -కె.వరలక్ష్మి నా చిన్నప్పుడు మా ఇంట్లో వీర్రాజు అనే అబ్బాయి పనిచేస్తూ ఉండేవాడు. అతని తల్లి అతన్ని తన తల్లిదండ్రుల దగ్గర వదిలి మళ్ళీ పెళ్ళి చేసుకుని వెళ్ళిపోయిందట. మా ఇంటి ఎదుట మాలపల్లెలోని జల్లి వీరన్న మనవడు అతను. రెక్కాడితేగానీ డొక్కాడని కుటుంబం. మా అమ్మానాన్నల్ని అమ్మ – నాన్న అని, నన్ను చెల్లెమ్మ అని పిలిచేవాడు. నేను బళ్ళో నేర్చుకున్న చదువు ఇంటికొచ్చి […]
Continue Reading
ట్రావెల్ డైరీస్ -2 సముద్రం పిలిచింది -నందకిషోర్ అదే యేడు చలికాలం : సముద్రం పిలిచింది. మా పరిచయం చాలా స్వల్పకాలికమైనదే అయినా తెలియని స్నేహం ఏదో ఏర్పడింది. వైజాగ్ నుండి భీమిలి అరగంట ప్రయాణం. బీచ్ పక్కనే ‘అతిథి’ హోటల్లో బస. గతంలో స్నేహితులతో వెళ్లిన ప్రతిసారి, కళ్ళతో మాత్రమే సముద్రం చూసేవాణ్ణి. సముద్రానికి అంతం ఉందని అనుకునేవాణ్ణి. క్షితిజంమీదికి చూపుసారించి, ఆకాశపు నీలం, సముద్రపు నీలం కలుసుకునే చోట ప్రేమికులు కూడా కలుసుకుంటారనుకునేవాణ్ణి. కళ్ళతో […]
Continue Reading
నారిసారించిన నవల -కాత్యాయనీ విద్మహే 10 మాలతీచందూర్ నవలలు మొత్తం 27 అని ఒక అంచనా. ( ఓల్గా, నవలామాలతీయం, జులై 2006) వాటిలో 17 నవలలు 1955 నుండి 70 వదశకం పూర్తయ్యేసరికి పాతికేళ్ల కాలం మీద వచ్చాయి. మిగిలిన తొమ్మిది నవలలో ఎనిమిది తెలుస్తున్నాయి. శిశిరవసంతం నవల ప్రచురణ కాలం తెలియటంలేదు. మిగిలిన ఎనిమిది నవలలో శతాబ్ది సూరీడు తప్ప మిగిలినవి 80 వదశకపు నవలలు. తెలియ రాకుండా ఉన్న ఆ […]
Continue Reading
పంతులుగారి ఆగ్రహం -ఆదూరి హైమావతి ప్రశాంతిపురం ప్రాధమిక పాఠశాలలో మూడోక్లాస్ తరగతి గది అది. ప్రవీణ్ ఇంటిపని నోటు పుస్తకం మాస్టారికి ఇవ్వగానే ,మాస్టారు కోపంగా దాన్నితిరిగి ప్రవీణ్ చేతిలోకి విసిరేసి “ఏరా! ఇది వ్రాతా! పిచ్చి గీతలా! కోళ్ళు గెలికిన ట్లుందిరా నీ వ్రాత, ఛీ వెళ్ళు. సరిగ్గా వ్రాసి తీసుకురా! జవాబులు తప్పుల్లే కుండా చెప్పగానే సరిపోదు, దస్తూరీకూడా చక్కగా ఉండాలి. వెళ్ళు” అని అరిచారు. ప్రవీణ్ […]
Continue Reading
బలమైన కుటుంబం -అనసూయ కన్నెగంటి అనగనగా ఒక ఊర్లో ఒక పిల్లి మూడు పిల్లల్ని పెట్టింది. వాటిలో ఒకటి కాస్తంత బలంగా ఉండేది. మిగతా రెండు పిల్లులూ బలహీనంగా ఉండేవి . అయితే తల్లి పిల్లి తన పిల్లల్ని వెంటేసుకుని ఇల్లిల్లూ తిరుగుతూ ఆహారం ఎలా సంపాదించుకోవాలో పిల్లలకు నేర్పటం మొదలు పెట్టింది. సహజంగానే బలమైన పిల్లి పిల్ల వేగంగా పరిగెత్తుతూ ఎప్పుడూ తల్లి వెనకే ఉండేది. దాంతో దానికి తల్లి పట్టిన ఆహారంలో ఎక్కువ భాగం […]
Continue Reading
యాత్రాగీతం(మెక్సికో)-11 కాన్ కూన్ (సిటీ టూర్- మార్కెట్-28) -డా||కె.గీత భాగం-13 ఇక మా తిరుగు ప్రయాణం రెండు రోజుల్లోకి వచ్చేసింది. మర్నాడు కాన్ కూన్ లో అప్పటివరకూ సిటీ టూర్ చెయ్యలేదు మేం. అంతే కాదు, అప్పటివరకూ టాక్సీల్లో, టూరు బస్సుల్లోనే తిరిగేం కానీ పబ్లిక్ ట్రాన్స్ పోర్ట్ ఎలా ఉంటుందో చూడలేదు. కానీ పిల్లలతో బస్సుల్లో తిరగడం జరిగే పని కాదు కాబట్టి పిల్లలిద్దరినీ రూములోనే వదిలేసి మేమిద్దరమే బయలుదేరుదామని అనుకున్నాం. ముందు సత్య వెళ్లాలనుకున్న […]
Continue Reading
నా జీవన యానంలో- రెండవభాగం- 11 -కె.వరలక్ష్మి అప్పటికి స్కూలు ప్రారంభించి పదేళ్లైనా రేడియో కొనుక్కోవాలనే నాకల మాత్రం నెరవేరలేదు. ఇంట్లో ఉన్న అరచెయ్యంత డొక్కు ట్రాన్సిస్టర్ ఐదు నిమషాలు పలికితే అరగంట గరగర శబ్దాల్లో మునిగిపోయేది. ఏమైనా సరే ఒక మంచి రేడియో కొనుక్కోవాల్సిందే అనుకున్నాను. అలాంటి కొత్త వస్తువులేం కొనుక్కోవాలన్నా అప్పట్లో అటు కాకినాడగాని, ఇటు రాజమండ్రిగాని వెళ్లాల్సిందే. ఒక్క పుస్తకాలు తప్ప మరేవీ సొంతంగా కొనే అలవాటు లేదప్పటికి. మోహన్ తో చెప్పేను, […]
Continue Reading
సంధ్యారాగం,వజ్రపు ముక్కు పుడక : రెండు నవలికలు -వసుధారాణి పంజాబీ మూలం: దలీప్ కౌర్ తివానా. తెలుగు అనువాదం: జె. చెన్నయ్య. నేషనల్ బుక్ ట్రస్ట్,ఇండియా. మొదటి ముద్రణ: 2010. భారత సమాజంలో వివాహ బంధాన్ని చిత్రించిన నవలిక ‘సంధ్యారాగం’ .వివాహిత అయిన ఓ సీనియర్ అధికారిణి అనుకోని పరిస్థితులలో ఎదుర్కొన్న జీవితాను భావాలు.స్వేచ్చా జీవిత భావన చుట్టూ అల్లుకున్న ఆలోచనలతో ,అనుభవంలోకి తెచ్చుకోలేని భావాలతో నలిగిపోయిన స్త్రీ మనోవేదన ఈ నవలిక. అతి స్వార్ధపరుడైన భర్త,అతి […]
Continue Reading
ఎన్. వేణుగోపాల్పుట్టింది వరంగల్ జిల్లా రాజారం. కవి, సాహిత్య విమర్శకుడు, అనువాదకుడు, పత్రికా రచయిత, వక్త, రాజకీయార్థిక శాస్త్ర విద్యార్థి, తెలుగు రాజకీయార్థిక, సామాజిక మాసపత్రిక వీక్షణం సంపాదకుడు. ర‌చ‌న‌లు: ‘స‌మాచార సామ్రాజ్య‌వాదం’, ‘కల్లోల కాలంలో మేధావులు – బాల‌గోపాల్ ఉదాహ‌ర‌ణ’, ‘అమ్మ‌కానికి ఆంధ్రప్రదేశ్’, ‘కథా సందర్భం’, ‘క‌డ‌లి త‌ర‌గ’, ‘పావురం’, తెలంగాణ నుండి తెలంగాణ దాకా, విచ్ఛిన‌మ‌వుతున్న వ్య‌క్తిత్వం, ‘పోస్ట్‌మాడ‌ర్నిజం’, ‘నవలా సమయం’, ‘రాబందు నీడ’, ‘క‌ళ్ల‌ముంద‌టి చ‌రిత్ర’, ‘ప‌రిచ‌యాలు’, ‘తెలంగాణ – స‌మైక్యాంధ్ర భ్ర‌మ‌లు, […]
Continue Reading
