పునాది రాళ్లు-13 -డా|| గోగు శ్యామల కుదురుపాక రాజవ్వ కథ అదో కల్లోల దశాబ్దం . గడిచి యాబై నాలుగు సంవత్సరాలు ఆ తరువాత ఆ భూమంతా నీటి పారుదల ప్రాజెక్టు కింద మధ్య మానేరు నది లో మునిగిపోయింది. భూమి కథ అలా ముగిసింది. ఈ భూమి కథలో కుదురుపాక గ్రామ ప్రజల జీవితాలతో సహా రాజవ్వ జీవితం కలసిపోయి ఉన్నది. ప్రత్యేకంగా చెప్పాలంటే రాజవ్వ కథలో భూమి కథ, భూమి కథలో […]
Continue Reading
అమ్మకు అరవైయేళ్ళు -రాజన్ పి.టి.ఎస్.కె ఈ కథానాయకురాలికి ఈరోజుతో అరవై ఏళ్ళు నిండాయి. ఈవిడకు తన 22వ యేట నుంచీ ఈ వ్యాస రచయిత తెలుసు. అసలు ఈ వ్యాస రచయితకు తన అసలు పేరేంటో తెలుసుకోవడానికి చాలా కాలం పట్టింది. కారణం ఈ కథానాయకురాలే. ఎప్పుడూ కన్నయ్యా అనో, నా బంగారుకొండా అనో, పండుబాబూ అనో పిలుస్తుండేది. అందుకే అతని చిన్నతనంలో ఎవరైనా “నీ పేరేమిటబ్బాయ్?” అని అడిగితే… అసలు పేరు ఆ ముద్దు పేర్ల […]
Continue Reading
https://www.youtube.com/watch?v=D6_AGuFTSmA పూర్ణస్య పూర్ణమాదాయ… -లక్ష్మణశాస్త్రి అర్ధరాత్రి కావస్తోంది. కొండలమీదనుంచి మత్తుగా జారిన పున్నమివెన్నెల యేటి నీటిమీద వులిక్కిపడి, ఒడ్డున ఉన్న పంటపొలాలూ, ఆ వెనక వున్న రబ్బరు తోటలసందుల్లోకి విచ్చుకుంటోంది. ఎటుచూసినా వెన్నెల వాసన. కొంచెం ఎడమగా ఉన్న కొబ్బరి తోటల్లో వెలుగుతున్న ఆ మంటలోకి కర్పూరం ముద్దలు ముద్దలుగా కురుస్తోంది. చుట్టూ వందల్లో వేలల్లో జనం. ఆత్రంగా ఎదురుచూస్తున్నారు అమృతం కురిసే వేళకోసం. ఏడాదికోసారి […]
Continue Reading
ఒక భార్గవి – కొన్ని రాగాలు -5 హంసధ్వని -భార్గవి హంస యెలా వుంటుందో చూసిన వారు లేరు,కానీ దాని చుట్టూ అల్లుకున్న కథలెన్నో! సరస్వతీ దేవి వాహనం రాజహంస.బహుశా అది చేసే ధ్వని యే హంసధ్వని అనే భావనతో ఒక రాగం పేరుగా పెట్టి వుండొచ్చు హంసని ,ఒక పవిత్రతకీ,ప్రేమకీ ,అందానికీ,ఒయ్యారానికీ ప్రతిరూపం గా భావిస్తారు.ఆత్మ ,పరమాత్మ లకి హంసని ప్రతీక గా వాడతారు,ఎవరైనా ఈ లోకం నుండీ నిష్క్రమిస్తే “హంస లేచిపోయిందంటారు”.ఒక కళాకారుడో,ఉన్నతమైనవ్యక్తో తన […]
Continue Reading
“నెచ్చెలి”కి ఆత్మీయ వాక్యాలు నెచ్చెలి ప్రథమ జన్మదినోత్సవం సందర్భంగా నెచ్చెలి రచయిత్రు(త)లు అందజేసిన ఆత్మీయ స్పందనలు ఇక్కడ ఇస్తున్నాం: మా గీత : నెచ్చెలి మా గీతకు బాల్యం నుంచి అనుకున్నదేదైనా సాధించి తీరడం అలవాటు. స్వదేశంలో రెండుభాషల్లో పి.జి. చెయ్యడం, ఫ్రెంచ్ లాంగ్వేజ్ లో డిప్లొమా, నెట్ పాసై చిన్నవయసులోకే లెక్చరర్ కావడం, తర్వాత డాక్టరేట్ చెయ్యడం, ఉద్యోగం చేస్తూనే గ్రూప్-1 సాధించడం ఇలా ఎన్నెన్నో. తల్లిగా మా అమ్మాయి గొప్పలు నేను చెప్పుకోకూడదు. తన పరిజ్ఞానాన్ని […]
Continue Reading
మా నాన్నగారు -రాజన్ పి.టి.ఎస్.కె “ఓరేయ్ డాడీ! నువ్వు మీ అమ్మ పార్టీయా? నా పార్టీయా?” మా నాన్నగారి ప్రశ్న. “నేను అమ్మ పార్టీనే” క్షణం ఆలస్యం చేయకుండా, అమ్మను వాటేసుకుని మరీ ఖరాఖండీగా చెప్పేసేవాడిని. అప్పుడు మా అమ్మ “నా బంగారం” అంటూ నన్ను ముద్దు పెట్టుకునేది. అప్పటికే మా అక్క, మంచం మీద కూర్చున్న మా నాన్నగారి మెడ చుట్టూ వెనకనుండి చేతులు వేసి ఊగుతూ ఉండేది; నన్నా ప్రశ్న అడగాల్సిన అవసరమే లేదన్నట్టు […]
Continue Reading
రాగో (నవల) – సాధన సృజన ప్రచురణలు, మలుపు బుక్స్ సౌజన్యంతో “నెచ్చెలి” పాఠకుల కోసం ప్రత్యేకంగా “రాగో” నవలను ఈ నెల నుండి ధారావాహికగా అందిస్తున్నాం. అడగగానే “రాగో” నవలను ప్రచురించడానికి సమ్మతించిన శ్రీ ఎన్. వేణుగోపాల్ గారికి, శ్రీ బాల్ రెడ్డి గారికి ధన్యవాదాలు. *** “రాగో అంటే రామచిలుకే గాని పంజరంలో చిలుక కాదు. అర్థం లేని కట్టుబాట్లను మనస్సు లేని మనువును ఎదిరించి, అడవిలోకి, అక్కడి నుంచి ఆశయంలోకి పయనించిన వీరవనిత. […]
Continue Reading
కోపం లేని మనుషులపై కనికరం లేని దేశం -సి. వనజ హైదరాబాద్ లో వలస శ్రామికుల సహాయ కార్యక్రమాల్లో పాల్గొన్న అనుభవంతో మొత్తంగా వలస శ్రామికుల సమస్యలో ఇమిడి ఉన్న కోణాలను చర్చిస్తున్నారు సి. వనజ- దేశంలో కోవిడ్ కేసులు 340 ఉన్న రోజే తెలంగాణాలో జనం మీద లాక్ డౌన్ బాంబు పడితే మరో రెండు రోజులకు అది దేశమంతా పడింది. ఒక డిమానెటైజేషన్ లాగా, ఒక జిఎస్టీ లాగ ఇది కూడా ముందూ వెనకా […]
Continue Reading
అరచేత మాణిక్యము శ్రీమతి కె.వరలక్ష్మి గారితో ముఖాముఖి- -చంద్రలత నాజూకైన ‘గాజు పళ్ళెం’లో, ‘మట్టినీ బంగారాన్ని’ ఒకేసారి వడ్డించేసి, లయతప్పిన ‘జీవరాగాన్ని’ శృతి చేస్తూ , ఏమీ ఎరుగని ‘పాప’లా, వరలక్ష్మి గారు నిమ్మళంగా నిలబడి, ఫక్కున నవ్వేయగలరు కళ్ళల్లో నీళ్ళు చిప్పిల్లేలా! గోదావరి మన్యం అంచుల్లో, పాడిపంటల నడుమ విరిసిన పల్లె మందారం వరలక్ష్మి గారు. చిన్నతనాన వెన్నమీగళ్ళ గోరు ముద్దలను అమ్మ బంగారమ్మగారు తినిపిస్తే, నాన్న వెంకట రమణగారు పుస్తకలోకాన్ని రుచి చూపించారు. ఆ […]
Continue Reading
ఉత్తరం-5 “స్కూల్ టీచర్ కు అబ్రహం లింకన్ రాసిన ఉత్తరం” ఆంగ్ల మూలం: అనానిమస్ స్వేచ్ఛానువాదం : చింతకుంట్ల సంపత్ రెడ్డి నేపథ్యం: అమెరికా 16 వ అధ్యక్షుడు, అబ్రహం లింకన్ తన కుమారుని స్కూల్ టీచర్ కు రాసినట్లుగా చెప్పబడుతున్న ఈ లేఖ ఇంటర్నెట్ లో…. సోషల్ మీడియాలో చాల ప్రాచుర్యం పొందింది. కానీ…. అమెరికాలోని పేరొందిన పత్రికలకు వ్యాసాలు రాసే ప్రముఖ పాత్రికేయుడు ….. జోనాథన్ మిటిమోర్ …. ఈ ఉత్తరం లింకన్ […]
Continue Reading
పామరపాండిత్యం -వసంతలక్ష్మి అయ్యగారి పదిరోజులుగా లోసుగరనీ,హైసాల్టనీ..డాక్టర్ వద్దకి చక్కర్లుకొట్టానే తప్ప,యింటిగడపేకాదు..పక్కదిగి ఐపాడూ పట్టుకోలేదు.కాలుకదపనిదే కబుర్లెలా వస్తాయిచెప్పండి..పదిరోజులుగా పనమ్మాయే నాలోకం! నెల్లాళ్లుగా దానిది ఒకటే గోడు..యిల్లుఖాళీచేయాలనీ..మరోయిల్లు వెతుక్కోవాలనీ!నెలలో మూడుసార్లుశలవు చీటీ యివ్వడమూ..చివరినిముషంలోతేడాలొచ్చి డ్యూటీ కి వచ్చేయడం జరిగింది…నాకు pleasant surprise లనమాట! ఓరోజు మాయిల్లూడుస్తూ…అమ్మా..మంచిరోజెప్పుడోచెప్పరా…అంది!ఎందుకనంటే…యిల్లు యెదుకుడు మొదలుపెట్టనికీ..అంది. ఇల్లుమారేరోజు కి…పాలుపొంగించుకోవడానికి మంచిరోజుచూడాలితప్పితే…వెతుక్కోడానికి కాదుపద్మా..అని చెప్పాను. చివరాఖరుకి ..ఓగది..వంటిల్లు,బాత్రూమ్ఉన్నబుజ్జిపోర్షన్, బేచిలర్స్ ఖాళీ చేయగా అయిదువేలకి తీసుకుని ముహూర్తం పెట్టించుకుందినాతో!రెండురోజులశలవడిగి..వాళ్లపాపను పంపినన్ను తప్పక తనకొత్తింటికి తోలుకరమ్మంటాననిపదేపదే చెప్పింది.అలాగేవస్తాలేఅన్నాను. పద్మమంచి ప్లానర్..చాలా క్రమశిక్షణ […]
Continue Reading
ఒక భార్గవి – కొన్ని రాగాలు -4 మనసా ఎటులోర్తునే —-మలయమారుతం -భార్గవి మనసు గుర్రము రోరి మనిసీ మనసు కళ్లెము పట్టి లాగు అన్నాడో మహా రచయిత కోర్కెల సెల నీవు కూరిమి వల నీవు ఊహల ఉయ్యాలవే మనసా మాయల దయ్యానివే అన్నాడింకో రచయిత అయితే త్యాగరాజ స్వామేమన్నాడు మనసా ఎటులోర్తునే నా మనవిని చేకొనవే —అంటూ దినకర కులభూషణుడైన రాముని సేవ చేసుకుంటూ దినము గడుకోమంటే వినవెందుకూ గుణవహీన అని విసుక్కున్నాడు ఇంకా […]
Continue Reading
జానకి జలధితరంగం-8 -జానకి చామర్తి ఉత్తర మడచిపెట్టిన పువ్వుల పొట్లం లాటివారు ఆడపిల్లలు. యుక్తవయసు వచ్చేటప్పటికి పొట్లం విచ్చి వాసనలు వెదజల్లినట్టు , ఆశలు పరిమళిస్తాయి. ఈ విచ్చుకునే కలలు కోరికలకి పేదా గొప్పా భేదాలు లేవు, ఉద్యోగి నిరుద్యోగి అనే తారతమ్యం లేదు , లోకం చూసిన ధీర అమాయకపు ముగ్ధ అనే వేరు భావమూ లేదు. కన్నెపిల్ల కలలు అందరకీ సమానం గానే కలుగుతాయి. కాలం సమయమూ తేడా.. అది అప్పుడెప్పటికాలమో, ఇది ఇప్పటి […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -10 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని ప్రొద్దుటూరిలో, సుందరాచార్లు వీధిలో మా మాతామహులు శ్రీ ధన్నవాడ దేశికాచార్య పనిచేస్తున్న ప్రాథమిక పాఠశలలోనే పని చేస్తున్న కేశవమ్మ టీచర్ (బ్రాహ్మణేతరురాలు) మా అమ్మమ్మ శేషమ్మగారికి చాలా మంచి స్నేహితురాలట!! శేషమ్మ గారికేకష్టం వచ్చినా ఆమె తక్షణం ఆదుకునేదట!! కులం వేరైనా, గుణం బట్టి మాత్రమే ఆనాటి స్నేహాలు ఉండేవని, దీనివల్ల తెలుస్తున్నది కదా?? శేషమ్మగారికి ఎప్పుడూ ఒకటే చింత!! భర్త దేశికాచార్యులవారి తండ్రి గారు ధన్నవాడ రాఘవాచార్యులవారు కాకలు […]
Continue Reading
కొత్త అడుగులు – 11 – శిలాలోలిత జ్యోతి నందూరి మరణించిందన్న వార్తను నమ్మలేకపోతున్నాను. నవ్వూతూ, తుళ్ళుతూ, సౌమ్యంగా, స్నేహంగా కనిపించే ఈ కవయిత్రి ఇలా తన జీవనగీతను కోల్పొతుందని తెలీదు. ‘కాలంగీసిన చిత్రం’ అనే కవితా సంపుటి 2017 లో తీసుకొచ్చింది. చాలా అద్భుతమైన కవిత్వముంది. నర్సింగ్లో యం.ఫిల్ కూడా చేసింది. ఈకోర్సు క్లిష్టమని అతి తక్కువమంది చేస్తారు. దాన్ని తాను సాధించింది. ఇద్దరు పిల్లలూ, భర్త, కవిత్వమూ ఆమె వెంటే నడిచాయి. హఠాత్తుగా బ్రెయిన్కి ఏదో […]
Continue Reading
జ్ఞాపకాల సందడి-12 -డి.కామేశ్వరి మనం నాలుగు ఐదు వారాలకే lockdown భరించలేక , ఆపసోపాలు పడిపోతూ బందిఖానాలో ఉన్నట్టు గిల గిలాడిపోతున్నాం , స్వేచ్ఛ కోల్పోయిన ఖ్యదీల్లాగా ఫీల్ అవుతూఎప్పటికి విముక్తి అన్నట్టు ఎదురు చూస్తున్నాం . అలాటిది రెండేళ్లు బయటి ప్రపంచం మొహం చూడకుండా, ఒక పెద్ద అటక (annex ) మీద ప్రాణభయంతో రెండు కుటుంబాలు ఎనిమిదిమంది సభ్యులు దాక్కుని ఎవరికంటా బడకుండా , అనుక్షణం భయంతో , గట్టిగ మాట్లాడకూడదు , శబ్దాలు […]
Continue Reading
ఇట్లు మీ వసుధారాణి గవాక్షం -వసుధారాణి గులాబీ నగరం అదేనండి మన జయపూర్ వెళ్ళినప్పుడు హవామహల్ ముందు నుంచుని కిందనుంచి అన్ని కిటికీలతో నిండిన ఆ కళాత్మకమైన గోడని చూసినప్పుడు,ఒక ఆనందం,ఒక విషాదం ఒకేసారి తోచాయి.ఆనందం మన కళాకారుల ప్రతిభకి, విషాదం ఆ రాణీవాసంలోని రాణులందరి పట్ల.విషాదం అని ఎందుకు అంటున్నాను అంటే కేవలం కిటికీ నుంచి కనపడేదే వారి బయటి ప్రపంచం.బయట వైపునుంచి వారి కిటికీలు ఎంత అందంగా ఉన్నా ,సన్నని కన్నాలే […]
Continue Reading
బి.వి.ఎస్ భానుశ్రీ -నివాళులు -లక్ష్మీ వసంత నివాళి .. మా భాను నాకు మా దొడ్డమ్మ కూతురు. తన హఠాన్మరణం మమ్మల్ని షాక్ చేసి షేక్ చేసింది.అదేమిటి ఇంకా తన పిలుపు నందుకున్న మేం తాను ఎంతో ప్రియంగా ‘ కట్టుకున్న గూడు ‘ , దయాల్ బాగ్లో తన ఇంటికి వెళ్లి చూడనే లేదు , నార్త్ అంతా చూద్దాము అనే ఆహ్వానం మేం మన్నించనే లేదు , ఎన్నెన్ని ఊహలు , ఎన్నెన్ని ఆశలు […]
Continue Reading
తెనిగీయం రాతిపరుపు(కథ) ఆంగ్ల మూలం: మార్గరెట్ ఎట్ వుడ్ స్వేచ్ఛానువాదం: అరుణజ్యోతి వెర్నా ఎవరినీ చంపాలనుకోలేదు మొదట. ఆమె ధ్యాసంతా కేవలం విహారయాత్రను ఎలా ఆస్వాదిద్దామన్నదానిపైనే. ఆర్కిటిక్ వాతావరణం కూడా ఆమెను ఉత్సాహపరుస్తోంది. తనతో పాటు విహారానికి వచ్చిన వారిని… ప్రత్యేకించి మగాళ్లను ఒక్కసారి పరికించింది. ఇన్నేళ్ల జీవితంలో తనతో పరిచయానికి తహతహలాడిన వారు చాలామందే వున్నారు. పాత అలవాట్లు అంత త్వరగా వదలవు మరి. అందుకే ఆ షిప్ డెక్ పై చేరిన వారిని ఆసక్తిగా […]
Continue Reading
చిత్రం-13 -గణేశ్వరరావు నిత్య జీవితంలో మనకు కనిపించే ప్రకృతి దృశ్యాల్లో అత్యంత ఆకర్షణీయమైనవి – సూర్యాస్తమయాలు! సూర్యాస్తమాయల దృశ్యాలను ప్రత్యక్షంగా చూడటాన్ని మించినది – పగిలిన అద్దం లో సూర్యాస్తమయ ప్రతిబింబాన్ని చూడటం! ఇదో అపురూప అనుభవం.. అమెరికన్ ఫోటోగ్రాఫర్ బింగ్ రైట్ కి అస్తమిస్తున్న సూర్యుడి అందo అద్దం ముక్కల్లో ప్రతిబింబిస్తూన్నప్పుడు తన కెమెరా కన్నుతో చూస్తూ బంధించడం అంటే మోజు, తానూ తీసిన సీరీస్ కు ‘పగిలిన అద్దం : సాయం సంధ్యలో […]
Continue Reading
జయశ్రీ నాయుడు –సి.వి.సురేష్ ప్రముఖ రచయిత్రి, జయశ్రీ నాయుడు గారిని నెచ్చెలి కి పరిచయం చేయాలని, ఆమెతో కాసేపు మాట్లాడాను… ఆమె గురించి ఆమె మాటల్లోనే విందాం..! “నా పేరు జయశ్రీ నాయుడు.అమ్మ పేరు సీతారత్నమ్మ, నాన్నగారి పేరు బ్రహ్మా రావు. నాన్న గారికి ఆంధ్రా స్పెషల్ పోలీస్ లో అసిస్టెంట్ కమాండెంట్ గా ఉద్యోగం. అందువలన ఉమ్మడి ఆంధ్రా రాష్ట్రం లోని కాకినాడ లో కొన్నాళ్ళు, కర్నూల్ లో కొన్నాళ్ళు ఉద్యోగ పరం గా వుండవలసి వచ్చింది. రిటైర్మెంట్ తర్వాత […]
Continue Reading
షర్మిలాం “తరంగం” -షర్మిల కోనేరు ఇల్లాళ్లూ వర్ధిల్లండి! ” పాపం పొద్దున్నుంచి ఇంటెడు చాకిరీ , అందుకే మా అవిడకి సాయం చేస్తున్నా ‘” అని ఈ మధ్య మగాళ్ల నుంచి ఎక్కువగా వినిపిస్తున్న మాట ! కరోనా తల్లి పుణ్యమా అని ఇండియాలో మగాళ్ళూ కాస్త వంటింటి వైపు చూస్తున్నారు . మార్పు మంచిదే ! కానీ నన్ను ఎప్పుడూ ఒక ప్రశ్న ఎప్పుడూ వెంటాడుతుంది . ఆ ఇంటి పని ఆవిడదేనా ? మరి […]
Continue Reading
రమణీయం బుద్ధుని జీవితం-ధర్మం-1 -సి.రమణ గౌతమ బుద్ధుని జీవితం గురించి పాఠశాల రోజులలో చదువుకున్నాం. ఊరు, పేరు, తల్లిదండ్రులు, జననం మరియు జ్యోతిష్య పండితుల ఉవాచ వలన, తండ్రి శుద్ధోధనుడు, చిన్ననాటి నుండి, జాగరూకతతో పెంచడం మనకు తెలిసినదే. తండ్రి ఎంత రాజభోగాలు మధ్య పెంచినా, రాచరికపు యుద్ధవిద్యలు అన్నీ నేర్పించాడు. ఆ విద్యలలో సిద్ధార్థుడు అసమాన ప్రతిభ చూపే వాడు. అయితే మనసు మాత్రం కరుణ, దయ వంటి మానవీయ గుణాలతో నిండి ఉండేదని, దేవదత్తుని […]
Continue Reading
సంతకం సాహిత్య వేదిక సమావేశ విశేషాలు -వైష్ణవి శ్రీ సంతకం సాహిత్య వేదిక రెండవ ఆన్లైన్ జూమ్ సమావేశాన్ని జూన్7, 2020 ఆదివారం నాడు జరుపుకుంది. ఆ సమావేశ విశేషాలు నెచ్చెలి పాఠకుల కోసం ప్రత్యేకంగా:- జీవితమంటేనే రాజకీయం. అలాంటి రాజకీయంలో డబ్బు, మానవ సంబంధాలు,విద్య ఆరోగ్యం, ఇవన్నీ ఉంటాయి. సాహిత్యానికి వీటికీ అవినాభావ సంబంధం కూడా ఉంది. కరోనా సమయంలో వలస కార్మికులు ..వలస జీవితాలు పడిన బాధలు అన్నీ ఇన్నీ కాదు. వీటితో పాటు ఈ […]
Continue Readingప్రశాంత జీవనం! -వసంతలక్ష్మి అయ్యగారి సృష్టిలో మనుషులు,మనస్తత్వాలు ఎన్ని రకాలో మరణాలుఅన్ని రకాలు.ఆపై ఓ మరణవార్తకి మనుషుల స్పందనలోనూఅంతే వైవిధ్యం.జననమరణాలు దైవాధీనాలే అయినా పూర్ణాయువుకలిగి పైకెళ్లడంఓటైపైతే,అకాలమరణం,అర్థాయుష్షూ మళ్ళీ వేరు.అక్కడితో అయిందా?సునాయాస,అనాయాస,ఆయాస,ఆపసోప,ఆసుపత్రి[ప్రభుత్వ,కార్పోరేటు]..హబ్బో..యీ వర్గీకరణ కి తెగూతెంపూ లేనట్టుందే! ఇదిలా ఉంటే,పుట్టిన ప్రతిజీవి తన తల్లిదండ్రులు గతించడాన్ని ఒకలాగ, అత్తమామల కన్నుమూతని మరోలాగ, సహచరులు, ఏకోదరులైతే యింకోలాగ, దగ్గరిబంధువులైతే ఓలాగ, దూరపువారి దుర్వార్త మరోలాగ, వృద్ధులనిర్యాణమైతే కాస్త గంభీరంగా….యిలా రకరకాలుగా స్వీకరించి స్పందిస్తాడు కదా! కొన్నింటికి షాకుకు గురై మరీ […]
Continue Readingజానకి జలధితరంగం-7 -జానకి చామర్తి శబరి ఆతిధ్యం నడిచారుట వారు ఎంతో దూరం .. కొండలు ఎక్కారు, నదులు దాటారు , మైదానాలు గడచి దుర్గమమైన అడవులను అథిగమించి నడిచారుట వారు , అన్నదమ్ములు. కోసల దేశ రాజకుమారులు , దశరథ రాజ పుత్రులు రామలక్ష్మణులు , ఎంతెంతో దూరం నుంచి నడచీ నడచీ వస్తున్నారు. వారి కోసమే ఎదురు చూస్తూ ఉన్నది .. శబరి. వయసుడిగినది జుట్టు తెల్లబడ్డది దేహము వణుకు తున్నది. కంటిచూపు చూడ […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -9 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని వరుని తండ్రి పుట్టపర్తి శ్రీనివాసాచార్యులవారన్నారు.’జాతకాల మాట అటుంచితే, వాల్మీకి రామాయణం కంటే ప్రమాణం మరెక్కడుంది కనుక?? రామాయణ ప్రశ్న వేతాము. అందులో ఫలితాన్ని బట్టి నిర్ణయం తీసుకుందాము.’ వధువు వైపువాళ్ళు ఆలోచనలో పడ్డారు. ఇంతకీ ఏమిటీ రామాయణ ప్రశ్న?? రామాయణం ప్రశ్న అంటే, ఏదైనా కష్ట సమయ వచ్చిన సందర్భంలో, వాల్మీకి మహాకవి విరచిత శ్రీమద్రామాయణ గ్రంథం ముందుంచుకుని, భక్తితో నమస్కరించి, తమ […]
Continue Reading
కొత్త అడుగులు – 10 రాణి చిత్రలేఖ(కవిత్వం) – శిలాలోలిత వన్నెపూల విన్నపాలు ‘రాణీ చిత్రలేఖ’ కవిత్వం తెలుగు సాహిత్యం లో కొత్త. ‘ వన్నెపూల విన్నపాలు’ పేరుతో రాసిన శృంగార కావ్యం ఇది. రాధాకృష్ణుల ప్రేమ కథ ఇది. చిత్రలేఖకు కవిత్వం , సంగీతం, నృత్యం, నటన ఇష్టమయిన విషయాలు. కవిత్వంలో ఇది తొలి పుస్తకం. ఇక ‘యాంకర్ ‘గా ప్రారంభమయిన ఆమె మంచి ఇంటర్వ్యూవర్ గా పేరు తెచ్చుకుంది. సినిమాల్లో కూడా కొంతకాలం నుంచీ […]
Continue Reading
ఒక భార్గవి – కొన్ని రాగాలు -3 కీరవాణి -భార్గవి కీరవాణి అంటే చిలక పలుకు అని అర్థం ,ఇది ఒక రాగం పేరుగా కూడా వుంది. కర్ణాటక సంగీత జగత్తులో కీరవాణి రాగానికొక ప్రత్యేక స్థానం వుంది.ప్రపంచం మొత్తం వినపడే రాగం అంటే పాశ్చాత్య సంగీతంలోనూ,మిడిల్ ఈస్ట్ లోనూ కూడా వినపడే రాగం,అరేబియన్ సంగీతంలో ఈ రాగ ఛాయలు బాగా వున్నాయనిపిస్తుంది,పాశ్చాత్యసంగీతంలో దీనిని హార్మోనికా మైనర్ స్కేల్ కి చెందింది అంటారు.అతి ప్రాచీనమైనది అని కూడా […]
Continue Reading
ఉనికి మాట మూర్తిమత్వం అనంతమై…! – చంద్రలత అప్పటికింకా వెలుగురేకలు పూర్తిగా విచ్చుకోలేదు. చేటంత చేమంతులు బద్దకంగా వళ్ళు విరుచుకొంటూ , తొలికిరణాల్లో వెచ్చదనాన్ని వెతుక్కుంటున్నాయి. జనవరి చివరి… ఢిల్లీ రోజులవి. ఫలహారశాలలో కాఫీ తేనీరులు దక్క, మరే ఫలహారాలు అప్పుడప్పుడే వడ్డించే ప్రసక్తి లేదని తెగేసి చెప్పారు. ఇక చేసేదేమీ లేక , మరొక కప్పు తేనీరు నింపుకొని, కిటికీలోంచి చేమంతుల రేకులపై వాలుతోన్న పసుపువన్నెలు చూస్తూ ఉన్నా. ఎప్పటినుండి గమనిస్తున్నారో నన్ను, […]
Continue Readingజ్ఞాపకాల సందడి-11 -డి.కామేశ్వరి 2012 – వంగూరి ఫౌండేషన్ లైఫ్ టైం అవార్డు అందుకోడానికి హ్యూస్టన్ వెళ్లినప్పటి మాట. 1986 లో అమెరికా యూరోప్ టూర్ వెళ్ళినపుడు ఒక నెలరోజులు ఉండి చూడాల్సినవి చూసా కాబట్టి ఈసారి అవార్డు ఫంక్షన్ హ్యూస్టన్ లో, డల్లాస్ లో సన్మానం అయ్యాక నా ముఖ్య బంధువుల ఇళ్లలో తలో రెండుమూడు రోజులు ఉండేట్టు ప్లాన్చేసుకున్నా. వాషింగ్టన్ లో మనవడు నిర్మల్ , చెల్లెలు కూతురు కల్పనా వున్నారు. నాకు మునిమనవడు […]
Continue Reading
ఇట్లు మీ వసుధారాణి మా వడ్లపురి -వసుధారాణి గండికోటను ఇండియన్ గ్రాండ్ క్యాన్యన్.పెన్నా నది పలకలు పలకలుగా ఉన్న రాతి నేలని కొంచెం కొంచెంగా ఒరిపిడికి గురిచేసి, అరగదీసి గండి కొట్టింది. మూడు వైపులా పెన్నానది సహజ సిద్ధం గా ఏర్పరచిన గండి రక్షణ కందకంలా చేసుకుని ఆ కొండపై కోట కట్టారు . గండికోటలో అలనాటి వైభవానికి గుర్తుగా ఎన్ని ఉన్నప్పటికీ, నన్ను అక్కడ ఆకర్షించిన కట్టడం ధాన్యాగారం .ఆరునెలల పాటు నిరవధికంగా యుద్ధం జరిగినా […]
Continue Reading
చిత్రం-12 -గణేశ్వరరావు ఈ ‘అమ్మ’ ఫోటో తీసినది అలేనా అనసోవ. ఆమె రష్యన్ ఫోటోగ్రాఫర్. అనేక అంతర్జాతీయ అవార్డ్లు ఆన్డుకుంది. ఈ ఫోటో కూడా అంతర్జాతీయ గుర్తింపు, అవార్డ్ పొందింది. . 5 ఖండాలకు చెందిన 22 దేశాలనుంచి ఫోటోగ్రాఫర్ లు ఆ పోటీలో పాల్గొన్నారు. దృశ్య మాధ్యమంగా మనల్ని అబ్బురపరిచే చాయా చిత్రాల్లో దీన్ని అత్యుత్తమమైనదిగా న్యాయ నిర్ణేతలు గుర్తించారు. దానికి ఎన్నో కారణాలు ఉన్నప్పటికీ – మనం ముఖ్యంగా గమనించదగ్గది ఎలెనా ‘అమ్మ […]
Continue Readingషర్మిలాం”తరంగం” -షర్మిల కోనేరు పుణ్యం పంచే పూల దొంగలు నేను మొదటగా అచ్చులో చూసుకున్న ” ఓ పువ్వు పూయించండి “అనే ఆర్టికల్ దూషణ భూషణ తిరస్కారాలకు లోనైంది ! ఇంత భారీ పదం నేను రాసిన ఆ సింగిల్ కాలమ్ కి నిజానికి సూట్ అవ్వదు . కానీ ఎందరో హేమాహేమీల కన్ను దాని మీద పడడం మాత్రం నాకు భలేగా అనిపిస్తుంది . ఇది 25 ఏళ్ళ పైమాటే …. నేను సబెడిటరైన కొత్తల్లో […]
Continue Reading
పునాది రాళ్లు-12 -డా|| గోగు శ్యామల కుదురుపాక రాజవ్వ కథ చిట్యాల చిన రాజవ్వ చెప్పిన భూమి కోసం నడిచిన వేదన కథ ఇది . నడిపించిన భూమి పోరాట కథకు ముగిపింకా పలుక లేదు. కానీ, ముగింపు పలికెలోపే కథ చాలా మలుపులు తిరిగింది. భూమిని తమ ఆదీనం లో బిగపట్టుకున్న వెలమ భూస్వాములే ఈ మలుపులకు, విద్వాంసాలకు అసలు కారకులు. ఈ నేపథ్యంలో, నాటి ప్రభుత్వం చేపట్టిన అభివృద్ధి విధానాలను కుదురుపాక గ్రామం […]
Continue Reading
పోరాటం (కథ) -డా. లక్ష్మి రాఘవ గేటు శబ్దం అయింది. వాచ్ మాన్ గేటు తెరుస్తున్నట్టుగా వినిపించి పరిగెత్తుకుంటూ కిటికీ దగ్గరికి వచ్చింది సునీత. అమ్మతో బాటు మూడేళ్ళ చైత్ర కూడా వెళ్ళింది. కారు పార్క్ చేసి అవుట్ హౌస్ లోకి వెడుతూ ఒక నిముషం కిటికీ ని చూస్తూ నిలబడ్డాడు ప్రకాష్. చైత్ర చెయ్యి ఊపుతూ “డాడీ” అనటం అద్దాల కిటికీలోంచి లీలగా వినిపించింది. సునీత చెయ్యి పైకి ఎత్తింది “హలో” అంటూఉన్నట్టు. డా ప్ర […]
Continue Reading
ప్రమద కమలాదాస్- కవిత్వం లో ఒక ట్రెండ్ సెట్టర్ ! –సి.వి.సురేష్ కమలాదాస్ ఒక ట్రెండ్ సెట్టర్. ఆమె కవిత్వం ఒక సెన్సేషన్. 1934 లో పున్నయుకులం , త్రిస్సూర్ , కొచ్చిన్ లో పుట్టిన ఆమె 31 మే 2009 లో తన 75 ఏట పూణే లో మరణించారు. ఆమె కలం పేరు మాధవ కుట్టి. భర్త పేరు కే. మాధవదాస్. ముగ్గురు పిల్లలు. మాధవదాస్ నలపాట్, చిన్నేన్ దాస్, జయసూర్య దాస్, తల్లి […]
Continue Reading
రమణీయం విపశ్యన -4 -సి.రమణ రోజులు గడిచిపోతున్నాయి. ఎనిమిదవ రోజు, తొమ్మిదో రోజు కూడా కరిగిపోయాయి. విచిత్రమేమిటంటే, మొదటి 2, 3 రోజులలో నాకు ఆనందం కలిగించిన కోకిల గానం, చల్లగాలులు, పూల తావులు ధ్యాన సమయంలో అసలు తెలియరావడం లేదు. అంతలా ధ్యానం చేయడంలో నిమగ్నమైపోయాను. మరోసారి పగోడా లోని శూన్యాగారంలో ధ్యానం చేసుకునే అవకాశం కలిగింది. ఈసారి ఎందుకో, నా చుట్టూ ఉన్న స్త్రీలకు జరుగుతున్న అన్యాయాలు, అక్రమాలు తలపుకు వచ్చాయి. బహుశా ఏమీ […]
Continue Reading
ఉత్తరాలు-ఉపన్యాసాలు-4 స్వేచ్ఛానువాదం: చింతకుంట్ల సంపత్ రెడ్డి మూలం: ఇంగ్లీష్ ఉపన్యాసం-4 గెట్టీస్ బర్గ్ సందేశం నేపథ్యం: అబ్రహాం లింకన్ …… అమెరికా 16 వ అధ్యక్షుడు …… అమెరికా అంతర్యుద్ధం (1861-65) ముగిసిన తర్వాత … పెన్సిల్వేనియా లోని గెట్టీస్ బర్గ్ అనే చోట …. నవంబర్ 19, 1863 రోజున చేసిన ప్రసంగం ‘గెట్టీస్ బర్గ్ సందేశం’ గా ప్రసిద్ది చెందింది. ఆ యుద్దంలో ….. ఇరువైపులా చనిపోయిన అమర జవాన్ల స్మృతిలో …… ఏర్పాటు చేయబడిన […]
Continue Readingకాలం మారిపోయింది బాబోయ్! -వసంతలక్ష్మి అయ్యగారి ఈమధ్య సహోద్యోగులూ,స్నేహితులపిల్లల పెళ్లిసంబంధాలు,తత్సంబంధితమైన సమాచారం, మాటైము తో పొంతన లేని వింతపోకడలు గమనిస్తుంటే గమ్మత్తనిపించినా విస్తుపోకతప్పడంలేదు. మగపిల్లల తల్లిదండ్రులు మరీ అవస్థపడుతున్నారనిపిస్తోంది! ఒకమాటైతే నిజం. పిల్లలెవరైనా,25-28సం.ల వయసులో ప్రేమించి పెళ్లిళ్లు సాఫీగా జరిగిపోయి సంసారసాగరపుయీతలో పడిపోతే గొడవేలేదు తల్లిదండ్రులకు! ఇపుడన్నీచిన్న సైజుకుటుంబాలే…పైపెచ్చు పెళ్లౌతూనే వేరు కాపురాలేకనుక ..సమస్యలతీరు మారుండచ్చు..కానీ తీవ్రత తగ్గినట్టేననిపిస్తోంది! ఈకాలపు పెళ్లిసంబంధాలూ, arranged marriages చిట్టా తీస్తే మాత్రం, కుర్రకారు ఎదుర్కొంటున్న పరిస్థితి దుర్భరంగా ఉంటోందనిపిస్తోంది.మాట్రిమొనీ,వెబ్ రెజిస్ట్రేషనుకాకుండా […]
Continue Reading
ఒక భార్గవి – కొన్ని రాగాలు -2 నీలాంబరి-ఒక రాగం -భార్గవి ఈ పేరే నాకు ఒక నీలి ఊహను కలిపిస్తుంది.ఇది ఒక రాగం పేరుగా ఉండడం మరీ ఊరిస్తుంది,అది ఒక సాంత్వననీ ,సుషుప్తినీ కలిగిస్తుందంటే మరీ విశేషంగా తోస్తుంది. అనాదిగా భూమికి పైకప్పుగా భాసిల్లుతున్న ఆకాశం రంగు నీలం,అందుకే గాబోలు “నీలవర్ణం శెలవంటే ఆకసమే గాలికదా “అన్నాడొక కవి. లీలా మానుష అవతారాలయిన రాముడూ,కృష్ణుడూ ఇద్దరూ నీల వర్ణులుగానే వర్ణింపబడ్డారు.ఈ కల్పనామయ లోకాన్ని వీక్షించే కంటి పాపలు నీలంసృష్టి […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -8 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని శిరోమణిలో పుట్టపర్తి వారి స్నేహితుడు కలచవీడు శ్రీనివాసాచార్యుల బంధువులకు తాడిపత్రిలో దేశబంధు ప్రెస్ ఉన్నదనుకున్నాం కదా!! పుట్టపర్తి స్నేహితుడైన శ్రీనివాసాచార్యులకు, తన స్నేహితుని ‘పెనుగొండ లక్ష్మి’ ని తమ ముద్రణాలయంలో ప్రచురించవలెనని కోర్కె పుట్టింది. దానికి ధనం కావాలి కదా!! ఎలా మరి?? సహ విద్యార్థుల ప్రోద్బలంతొనే పెనుగొండ లక్ష్మి లోని కొన్ని పద్యాలు , అప్పట్లో సాహితీ లోకంలో అత్యంత ఆదరణకు నోచుకుంటూ, తలమానికంగా వెలుగొందుతున్న భారతి మాస […]
Continue Readingజ్ఞాపకాల సందడి-10 -డి.కామేశ్వరి మేము భువనేశ్వర్లో వుండేటప్పటి మాట. మా బావగారు హనుమంతరావు గారు మద్రాస్ లో ఏదో కంపెనీ లో పని చేస్తూ బిజినెస్ పనిమీద భువనేశ్వర్ వస్తుండేవారు. ఒకసారి వచ్చినపుడు ఆయన మహంతి అనే ఆఫీసర్ని కలవాలని ముందుగా అప్పోయింట్మెంట్ ఫిక్స్ చేసుకోడానికి ఇంటికి ఫోన్ చేసారు. ఈయనకి ఒరియా ఎలాగో రాదు హిందీ రెండు ముక్కలు వచ్చు. అటు నించి ప్యూన్ ఫోన్తీసాడు. ”హలో, మై మద్రాస్ సే రావు బోలా మహాన్తిసాబ్ […]
Continue Reading
ఇట్లు మీ వసుధారాణి ఆ బావి -వసుధారాణి అదాలజ్ (రాణి గారి బావి) గుజరాత్ రాష్ట్ర రాజధాని అహ్మదాబాద్ లో ఉంది.అది చూడటానికి వెళ్ళినప్పుడు అక్కడ గైడ్ మాకు దాని నిర్మాణకౌశలం,నిర్మించడానికి వెనుక ఉన్నగాథ చెపుతూ ఉన్నాడు. మూడు నాలుగు అంతస్థులుగా అందమైన శిల్ప కళతో, పెద్ద పెద్ద మెట్లతో నిజంగానే చూడచక్కని దిగుడుబావి.మొత్తం తిరిగి చూసిన తరువాత గైడుకు డబ్బులు ఇచ్చి పంపివేసాక పై మెట్టుమీద కాసేపు కూర్చుందామా అనిపించి, కూర్చుండి పోయాము.స్తంభాల మధ్య నుంచి […]
Continue Reading
చిత్రం-11 -గణేశ్వరరావు ‘వాస్తవికత’ అనే పదమే ఎంతో అర్థవంతమైంది, దానికీ ఈ నాటి కళా ప్రపంచానికి లోతైన సంబంధం వుంది.ఒక్కో సారి ఫోటోను చూసి చిత్రం అని, చిత్రాన్ని చూసి ఫోటో అని భ్రమపడతాం. కారణం వాటిలో ఉన్న వాస్తవికతే!జీవితంలోని ఒక క్షణాన్ని కళ సంగ్రహపరచ గలదు, దాని కన్నా లోతైన అవగాహనను కల్పించగలదు, మన రోజువారీ జీవన పరిధి ని దాటి అర్థాన్ని అందించగలదు..అందరికీ కొన్ని పోలికలు ఉన్నట్టే కొన్ని తేడాలూ ఉన్నాయి, ఒక వ్యక్తీ మూర్తి […]
Continue Readingషర్మిలాం”తరంగం” -షర్మిల కోనేరు డైటింగోపాఖ్యానం మా చిన్నప్పుడు ముప్పొద్దులా అంత అన్నం , పచ్చడి , మీగడపెరుగు ఏసుకుని కమ్మగా తినేవాళ్ళం . పచ్చడంటే పండుమిరపకాయ కావొచ్చు మావిడికాయ , మాగాయ ఏదో ఒకటి ! పైగా నెయ్యేసుకుని తినే వాళ్ళం . పెద్దాళ్ళు కూడా కాస్త ఎక్కువ అన్నమే తినేవారు . మరి ఇప్పుడేంటో! అన్నం చూస్తే ఆమడ దూరం పారిపోతున్నాం . అన్నం ఓ గుప్పెడు తింటే ఆ రోజల్లా గిల్టీ ఫీలింగ్ … […]
Continue Reading
రమణీయం విపశ్యన -3 -సి.రమణ ఇప్పుడు అర్థమయింది. గడచిన మూడు రోజులు, మనలను మనం సిద్ధం చేసుకుంటున్నాము; విపశ్యన సాధనకు అనువుగా. మన చేయి పట్టి ప్రాధమిక అడుగులు వేయించారు, ఇక్కడి ఆచార్యులు, ఇప్పటిదాకా. మనం ఎటువంటి సామాజిక, ఆర్థిక నేపథ్యం నుండి వచ్చినా, ఇక్కడ నియమాలకూ, నిబంధనలకు, జీవన శైలికి అలవాటు పడటానికి, ఈ మాత్రం సమయం కావాలి. ధ్యాన సమయంలో, సత్యనారాయణ గోయంకా గారు చెబుతున్న ధ్యానవిధానం, ఆడియో టేప్ ద్వారా వినిపిస్తారు. ఆయన […]
Continue Reading
ఉనికి పాట తెల్లగులాబీ, మళ్ళీ వికసించేదాకా! ఏథెన్స్ శ్వేతగులాబీ, నానా మొస్కోరి – చంద్రలత ప్రపంచాధిపతి కావాలని కలగన్న గ్రీకువీరుడు, అలెగ్జాండర్, జైత్రయాత్ర యాత్ర అర్హ్తాంతరంగా ముగియవచ్చుగాక ! ప్రపంచ యుద్ధానంతర సాంస్కృతిక పునర్జీవకాలంలో,అఖండసంగీత ప్రపంచపు జగజ్జేతగా వెలుగొందుతుంది మాత్రం గ్రీకు బిడ్డే. నిస్సందేహంగా, నిఖార్సుగా. ఆమె ఒక గ్రీకు జానపద గాయని. సాంప్రదాయ గ్రీకు వస్త్రాలంకరణలో, విరబూసిన తెల్లగులాబీ లాగానే ,ఆమె నడిచి వస్తుంది. పాదాల దాకా జీరాడే, పొడవు చేతుల దుస్తులలో , […]
Continue Reading
అమెరికాలో- కరోనా సమయంలో -డా|| కె.గీత “అమెరికాలో ఎలా ఉంది? మీరంతా ఎలా ఉన్నారు?” అని చాలా మంది మిత్రులు అడుగుతూ ఉన్నారు. అందుకే ఈ నెల ఇదిగో మీ కోసం ఈ ప్రత్యేకం- *** కాలిఫోర్నియా బే ఏరియాలో శాన్ ఫ్రాన్సిస్కో కి దాదాపు 60 మైళ్ల దూరంలో చుట్టూ కొండల మధ్య ఉన్న అతిపెద్ద సిలికాన్ లోయ ప్రాంతంలో ఉంటాం మేం. ఫిబ్రవరి రెండు, మూడు వారాల్లో సిలికాన్ లోయ నడిబొడ్డునున్న మా ఆఫీసులో […]
Continue Reading
ఉత్తరాలు-ఉపన్యాసాలు-3 ఉత్తరం-3 స్వేచ్ఛానువాదం: చింతకుంట్ల సంపత్ రెడ్డి మూలం: ఇంగ్లీష్ “ఈ అమ్మాయే జె.ఆర్.డీ కి ఉత్తరం రాసింది!” నేపథ్యం: రచయిత మాటల్లోనే …………సంక్షిప్తంగా…. *** “బహుశా అది 1974 లో అనుకొంటాను. పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేషన్ డిపార్ట్మెంట్ లో నేను ఒక్కదాన్నే అమ్మాయిని. ఓ రోజు లెక్చర్ హాల్ నుండి హాస్టల్ కు వెళ్ళే దారిలో నోటీస్ బోర్డ్ పై టెల్కో(ఇప్పుడు టాటా మోటార్స్) అడ్వర్టైజ్మెంట్ చూశాను. వారికి తెలివైన యువ ఇంజనీర్స్ కావాలనేది దాని సారాంశం. […]
Continue Reading
కొత్త అడుగులు – 9 భానుశ్రీ కొత్వాల్ – శిలాలోలిత స్త్రీలు ఇటీవలి కాలంలో ఎక్కువగా సాహిత్యప్రవేశం చేస్తున్నారు. మనం గమనించినట్లయితే – విద్యారంగం నుండి, ముఖ్యంగా టీచర్లు సాహిత్య సృజన చేస్తున్నారు. నల్గొండ జిల్లా స్థలకాల ప్రాధాన్యతల వల్ల కావచ్చు, సిటీకి దగ్గరవడం వల్ల చదువుకున్న వాళ్ళు, ఉద్యోగస్తులు ఎక్కువున్నారు. రచనలపట్ల ఆసక్తి వున్నవారే ఎక్కవుగా కనిపిస్తున్నారు. ఒక ఆరోగ్యవంతమైన సాహిత్య వాతావరణంలో ‘భానుశ్రీ కొత్వాల్’ – ‘మొలక’ పేరుతో కవిత్వాన్ని తీసుకొచ్చారు. వానలు పడుతున్నయి. […]
Continue Reading
ప్రమద అరుణ గోగుల మంద –సి.వి.సురేష్ అరుణ గోగుల మంద గారి కవిత Celestial Confluence ను తెలుగు లోకి అనుసృజన చేయాలన్న ఆలోచనే ఓ సాహసం. చాల లోతైన భావాలతో…ఒక సరిక్రోత్హ ఫిలాసఫీ ని తన కవితల్లో జొప్పించడం ఆమె సహజ కవిత లక్షణం. ఈ కవిత భిన్న మైనది. ఆంగ్లం లో చాల ఉన్నత విలువలు కలిగిన పోయెమ్. తెలుగు ప్రపంచం గర్వించదగ్గ కవియత్రి. అనువాదం లో చాల పదాలను అనుసృజన లోకి మార్చే […]
Continue Reading
సాప్ట్ వేరు కరోనా వైరు (హాస్య కథ) -టి.వి.ఎస్. రామానుజరావు వాసుదేవ మూర్తి వస్తూనే, సోఫాలో కూర్చున్న భార్య వొడిలో దబ్బున తలపెట్టుకుని పడుకున్నాడు. “ఏమిటా పిచ్చి వేషాలూ? నలభై ఏళ్ళు వస్తున్నాయి. కొత్తగా పెళ్ళైన వాడిలా ఏమిటలా గారాలు పోతున్నారు? కాసేపట్లో స్కూలు నుంచి బాబు వస్తాడు. లేచి కూర్చోండి” లేచి చీర సర్దుకుంది శాంత. “వాడు పుట్టి ఇక్కడ నా స్థానం ఆక్రమించేసాడు. అక్కడ ఆఫీసులో ఇంకెవడో నాస్థానం ఆక్యుపై చేస్త్హాడు” వాసుదేవ మూర్తి […]
Continue Readingపునాది రాళ్లు-10 -డా|| గోగు శ్యామల కుదురుపాక రాజవ్వ కథ రాజవ్వ ఫై జరిగిన లైoగిక దాడిని మొత్తం ఉద్యమంఫై జరిగిన దాడిగా, మరియూ పోరాటాల్లో ఉన్న ప్రజలoదరి పై జరిగిన దాడిగా చూడాలని కుదురుపాక గ్రామ ప్రజలతో పాటు రాజవ్వ కుటుంబం మరియూ ఎమ్ఎల్ పార్టీ భావించింది. మరో విధంగా చెప్పాలంటే మనువాద కుల పితృ స్వామ్య రాజ్యం మోపిన నిర్బంధపు హింసలో భాగంగా ఈ అణిచివేత జరిగిందని చెప్పాలి. ఇదిలా ఉంటె, దక్కన్ […]
Continue Reading
అబ్బూరి ఛాయాదేవి గారి సాహిత్య అంతసూత్రం -డా|| కె.గీత అక్షరాస్యతే అరుదయిన కాలంలో ఎం. ఎ.పొలిటికల్ సైన్స్ చదివి, లైబ్రరీ సైన్సెస్ లో డిప్లొమా తీసుకుని సమాజాన్నీ, సాహిత్యాన్ని కూడా లోతుగా అధ్యయనం చేసిన రచయిత్రి అబ్బూరి ఛాయాదేవి. అదే క్రమంలో ఆంగ్లసాహిత్యాన్ని కూడా ఔపోసన పట్టారు. ‘చాయ’అంటే నీడ అని అర్థం. అయితే ఛాయాదేవి మాత్రం స్త్రీని వంటయిల్లు అనే చీకటి చాయనుండి తప్పించింది. ఆరు బయట విశాల ప్రపంచంలో ఏం జరుగుతోందో చూడమన్నారు. స్త్రీ చుట్టూ విస్తరించుకు […]
Continue Reading
ఉత్తరాలు-ఉపన్యాసాలు-2 ఉత్తరం-2: నా పుట్టుకయే నాకు మరణశాసనం ఆంగ్ల మూలం: రోహిత్ వేముల స్వేచ్ఛానువాదం: చింతకుంట్ల సంపత్ రెడ్డి నేపథ్యం: రోహిత్ వేముల పూర్తి పేరు- రోహిత్ చక్రవర్తి వేముల హైదరాబాద్ సెంట్రల్ యూనివర్సిటీలో రీసెర్చ్ స్కాలర్! అంబేద్కర్ స్టూడెంట్స్ యూనియన్ సభ్యునిగా చురుకైన పాత్ర వహించాడు! సుమారు నాలుగు సంవత్సరాల క్రితం ….. జనవరి 17, 2016 రోజున రోహిత్ ఆత్మహత్య చేసుకున్నాడు! ======= అంబేద్కర్ స్టూడెంట్స్ యూనియన్-అఖిల భారత విద్యార్థి పరిషత్ ల మధ్య […]
Continue Readingఛత్తీస్కోసత్తాయీస్ -వసంతలక్ష్మి అయ్యగారి రాజభాషలో టైటిలోటా..అనుకుంటున్నారా…! ముప్ఫైఆరుకి యిరవైఏడు…అన్నమాట. ఇవేం పరీక్షా ఫలితాలబ్బా…అన్నది మీ తరువాతి సందేహం..అవునా? కట్చేసి కథలో కెళ్తే…. *** మా పనమ్మాయి సంగీ మరాఠీది. బ్రహ్మాండంగా తెలుగుని తనభాషలోకి మలచుకునిమేనేజ్చేస్తుంటుంది. ఆ మలచడంలోంచే నాకు జోకులూ, కతలూ పుట్టుకొచ్చేది.మామూలుగా వీథి తలుపు తెరచుకుని వస్తూ నే చెవిలో సెల్లు అతికించుకునే వుంటూ కూడా ఊరంతా వినిపించేలా తనవారితో ఏదో ముచ్చటిస్తూనే తలుపు కొడుతుంది. మంచీచెడూ నాతో చెప్పుకుంటుంది. ఆవిడ గోడంతా ఎక్కువగా […]
Continue Reading
ఒక భార్గవి – కొన్ని రాగాలు -1 లలిత-ఒకలలితమైన రాగం -భార్గవి “లలిత” – ఇది శక్తి రూపమైన అమ్మవారి పేర్లలో వొకటి లలితా దేవిని వేయి పేర్లతో అర్చిస్తారు భక్తులు “లలితా సహస్ర నామం” పేరిట లలిత అనేది శాస్త్రీయ సంగీతంలో వొక రాగం పేరుకూడా చిన్న చిన్న తేడాలతో హిందూస్థానీలో దీనిని “రాగ్ లలిత్ “అంటారు మాయా మాళవ గౌళ రాగంలో జన్యమైన యీ రాగంలో సర్వ సంపదలకూ కారణమైన లక్ష్మీ దేవిని స్తుతిస్తూ […]
Continue Readingజానకి జలధితరంగం-6 -జానకి చామర్తి స్వీయనియంత్రణ చేసుకున్న సీత చెల్లి.. నలుగురితో కలవకుండా ఏకాంతంగా జీవితం గడపడం . కరోనా మహమ్మారి వచ్చింతరువాత ఇదొక మంత్రం అయింది. కొంతకాలం ఏకాంతంలో ఉండు , తరువాత ఎల్లకాలమూ సుఖసంతోషమే. బాహ్యంగా ఏర్పడిన కల్లోలం ఇది..ఒక్కరమే ఉండకపోతే మహమ్మారి వ్యాధికి ఆహుతి అవడమే కాక వ్యాపింపచేస్తాము అన్న భయంతో స్వీయ నియంత్రణం చేసుకుంటున్నాము. చెప్పకపోయినా మనకందరకూ తెలుసు అది ఎంత కష్టమైయినదో.. అనుభవించి గ్రహిస్తున్నాము. ఒక్కక్షణం ఆలోచించండి..తప్పనిది ఇది మనకి. […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం –7 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని తండ్రిగారు, తన చదువు గురించి పడుతున్న ఆరాటం గమనించాడు తరుణ నారాయణుడు!! ఆంగ్ల సాహిత్య పాఠాల గురించి తెలిసినా, తండ్రి గారి మనసులో, సాంప్రదాయక విద్య కుమారునికి అబ్బటంలేదనే బాధ ఇంకా ఉండనే ఉంది. దానికి తోడు పిట్ దొరసాని ఆంగ్ల సాహిత్య వ్యవసాయానికి వేసిన కళ్ళెం!! నిజానికి ఆమె అలా అనకుండా ఉండి వుంటే, ఆ రోజుల్లోనే అదే తరహా కృషిని కొనసాగించి ఉంటే, నారాయణాచార్యులవారు అంతర్జాతీయ […]
Continue Reading
కొత్త అడుగులు – 8 శైలజ బండారి – శిలాలోలిత శైలజ బండారి కరీంనగర్ జిల్లా గోదావరి ఖని, 8 ఇంక్లైవ్ కాలనీలో జననం. తండ్రి అక్కపల్లి కొమురయ్య. తల్లి అక్కపల్లి లక్ష్మీకాంత. గోదావరి ఖని, వరంగల్, హైదరాబాద్ లలో విద్యాభ్యాసం. బిఎస్సీ, బి.యిడి విద్యార్హత. కొన్నాళ్ళు ప్రభుత్వ టీచర్ గా మెట్ పల్లిలో పనిచేసారు. జీవన సహచరుడు బండారి రాజ్ కుమార్, జనీర్, నిష్ణాత్, విఖ్యాత్ పిల్లలు. ప్రస్తుతం ఉద్యోగరీత్యా యు.ఎ.ఇ లో నివాసం. సోషల్ […]
Continue Readingజ్ఞాపకాల సందడి-9 -డి.కామేశ్వరి నవ్యలో నా కథ ‘తానొకటితలచిన ‘ చదివి చాలామంది ఫోన్ చేసారు. ఎక్కువమంది సీనియర్ సిటిజన్స్ . మా ఇంటికథే అని మెచ్చుకున్నారు . సగం మంది యూత్ కథ చాలాబావుంది, మీ మొదటి కథా అని కొందరు, ఇంకేమన్నా వచ్చాయా, అని మరి కొందరు , పుస్తకాలువుంటే చెప్పండి అని కొందరు అడుగుతుంటే నాహిస్టరీ అంతా ఎంతకని చెప్పడం, అలాని చెప్పకపోతే అయ్యో ఇదే నా మొదటికథ అనేసుకుంటే ఎలా. ప్రలోభాన్ని […]
Continue Reading
ఇట్లు మీ వసుధారాణి ఆ మందిరం -వసుధారాణి కరకరా ఆకలివేస్తుండగా బడి నుంచి మధ్యాన్నం 12 గంటలప్పుడు హిండాలియం స్కూల్ బాక్స్ చేత్తో పట్టుకునే ఓపిక కూడా లేక ఇంటిదగ్గరికి వచ్చేసరికి నెత్తిమీద పెట్టుకుని నడిచి వచ్చేవాళ్ళం.బడికి వెళ్లి వచ్చిన దుస్తులతో అన్నం తినకూడదు కనుక కాళ్ళూ చేతులు కడుక్కుని వేరేవి మార్చుకుని చక చకా వంటింట్లోకి చేరే సరికి ప్రతిరోజూ ఒకటే దృశ్యం. వండిన పదార్ధాలు అన్నీ ఘుమ ఘుమ లాడుతూ దేవుడి మందిరం ముందు […]
Continue Reading
చిత్రం-10 -గణేశ్వరరావు ఈ తైలవర్ణ చిత్రం పేరు ‘అంతరించిపోతున్న జీవితం’. ఈ చిత్రంలో కొత్తదనం వుంది. రంగుల ఎంపిక చూడండి, చిత్రమైన అనుభూతిని, వాతావరణాన్ని కలగజేస్తుంది. అమ్మకానికి డ్రాయింగ్ రూమ్ ల కోసం పెయింటింగ్ వేసే వాళ్ళు అటవీ ప్రాంతాన్నీ వాటిలో సంచరించే లేళ్ళు దుప్పులనీ ఇలా చిత్రించరు! వాల్ పర్జిస్ మ్యూజ్ పేరుతో ఈ బొమ్మ గీసిన ఆమె చిత్రకళా ప్రదర్శనల్లో తరచూ పాల్గొంటూ ఉంటుంది. ఆమె పెట్జకున్న జర్మన్ పేరుకు అర్థo – […]
Continue Reading
ప్రమద ఎమిలీ డికెన్సన్ –సి.వి.సురేష్ తన జీవితకాలం లో చాల తక్కువ కవితలు రాసారు.ఆమె మరణానంతరమే ఆమె కవితలు వెలుగులోకి వచ్చాయి. ఈ వారం శీర్షిక కు సుప్రసిద్ధ ఆంగ్ల కవియత్రి ఎమిలీ డికేన్సన్ రాసిన ఈ చిన్ని కవిత ను అందిస్తున్నాను. మరణిస్తున్న వ్యక్తికి, తన మరణానికి ముందు ఒక దివ్యలోక స్మృతి లేదా అపశకునాలేవో కనిపించినట్లు గుర్తించి రాయడం ఈ కవిత మూలం. అదే క్రమంలో మరణానికి ముందు మనిషి ఎలా […]
Continue Readingషర్మిలాం”తరంగం” -షర్మిల కోనేరు నాగరాణుల కోరల్లో బుల్లితెర తెలుగు సీరియళ్ళలో ఏడుపులు, కుట్రలు లేకుండా ఏ సీరియల్లూ ఎందుకు తీయరు ? ఈ ప్రశ్న తెలిసీ సమాధానం చెప్పకపోతే నీ తల వేయి వక్కలవుతుందని విక్రమార్కుడి భుజం మీద వేలాడుతున్న భేతాళుడు ప్రశ్నిస్తే ? ఈ ప్రశ్నకు సమాధానం కోసం నా తల వేయి వక్కలయ్యేట్టు ఎప్పటినుంచో అలోచిస్తున్నా … ఇంతవరకూ సమాధానం దొరికితే ఒట్టు . ఇప్పుడు పాపం విక్రమార్కుడేం సమాధానం చెప్పి తల కాపాడుకుంటాడో […]
Continue Reading
పునాది రాళ్లు-10 -డా|| గోగు శ్యామల కుదురుపాక రాజవ్వ కథ రాజవ్వ ఫై జరిగిన లైoగిక దాడిని మొత్తం ఉద్యమంఫై జరిగిన దాడిగా, మరియూ పోరాటాల్లో ఉన్న ప్రజలoదరి పై జరిగిన దాడిగా చూడాలని కుదురుపాక గ్రామ ప్రజలతో పాటు రాజవ్వ కుటుంబం మరియూ ఎమ్ఎల్ పార్టీ భావించింది. మరో విధంగా చెప్పాలంటే మనువాద కుల పితృ స్వామ్య రాజ్యం మోపిన నిర్బంధపు హింసలో భాగంగా ఈ అణిచివేత జరిగిందని చెప్పాలి. ఇదిలా ఉంటె, దక్కన్ […]
Continue Reading
రమణీయం విపశ్యన -2 -సి.రమణ నా స్నేహితురాలు నుండి వెబ్ సైట్ అడ్రస్ తీసుకుని, www.dhamma.org లో వివరాలు తెలుసుకుని, దరఖాస్తు చేసాను. దాదాపు 12 గంటలు కూర్చుని ఉండవలసింది ఉంటుంది. పదిన్నర గంటలు ధ్యానం, ఒకటిన్నర గంట ప్రవచనం లోనూ కూర్చుని ఉండాలి. గంటకు ఒకసారి ఐదు నిమిషాల విరామం ఉంటుంది. అదికాక, ఉపాహార, భోజనం, అల్పాహారం విరామాలు ఉంటాయి. మనం అసలు బాసింపట్టు వేసుకుని కూర్చోవడం మర్చిపోయాం కదా ఇప్పుడెలా అని అనుకోవద్దు . […]
Continue Reading
ఉనికి మాట -1 కొండ అద్దమందు – చంద్రలత (విక్టర్ హ్యూగో “లే మిజరబుల్స్” తెలుగుసేతకు ముందుమాట) ఇంతకీ, ఏ నవలయినా ఏం చెబుతుంది? ఏదో ఒక కథ చెబుతుంది. మరి,గొప్పనవల ఏదో ఒక గొప్పకథ చెప్పేసి ఊరుకోదు.ఎప్పటి కథ చెప్పినా,ఎక్కడి కథ చెప్పినా,ఎవరి కథ చెప్పినా, ఆ నవల మన కథే చెబుతుంది! అసలు అందుకేగా ఆ నవల గొప్ప నవల అయ్యిందీ! స్థల,కాలాల అవధులు దాటి పదికాలాలు పదిలంగా నిలిచిందీ! ఇదుగోండి, ఈ “లే […]
Continue Reading
తెలుగు సాహిత్యంలో మహిళలు -వసుధారాణి అంతర్జాతీయ మహిళా దినోత్సవం సందర్భంగా తెలుగు పాఠకులను ప్రభావితం చేసిన మహిళా కవయిత్రులు, రచయిత్రుల గురించి పాఠకులకు తెలిపే ప్రయత్నమే ఈ వ్యాసం. ప్రాచీన సాహిత్యంతొలి తెలుగు కవయిత్రి తాళ్ళపాక తిమ్మక్క 1423-1503 మధ్యకాలంలో జీవించిన తాళ్ళపాక అన్నమాచార్యుని పెద్ద భార్య ఈవిడ పేరు తిరుమలాంబ.తిమ్మక్క ‘సుభద్రా కల్యాణం’అనే కావ్యాన్ని మంజరీ ద్విపదలో రచించింది.ప్రాస నియమం మాత్రమే ఉండి యతి నియమం లేని దేశీయమైన ఛందస్సు మంజరీ ద్విపద.ఇందులో1170 మంజరీ ద్విపదలున్నాయి.ఈమె కుమారుడు తాళ్ళపాక […]
Continue Readingజానకి జలధితరంగం-5 -జానకి చామర్తి దమయంతి చిన్నప్పుడు రవివర్మ చిత్రం చూసాను, అందమైన మనోహరమైన మహిళ , వయ్యారంగా నిలుచుని , ఓ పక్కగా వాలి, చేతిని ఒక స్తంభానికి ఆన్చి, అందుమీద కిటికీ పక్కగా వాలిన ఒక హంస తో సల్లాపము ఆడుతున్న చిత్రమది. వేసుకున్న ఆభరణాలు రాజసమూ చూస్తే , రాజకుమారి లాగనో, రాణీ లాగానో తోచుతుంది. ముఖములో కోమలత్వం కంటే గట్టిదనమూ, తేలివితేటలు , పరిణితి కనిపించింది, చిక్కని ఆమె గుబురు కనుబొమలు […]
Continue Readingజ్ఞాపకాల సందడి-8 -డి.కామేశ్వరి సాధారణంగా అరవైయై డెబ్బయి ఏళ్ళువచ్చేసరికి ఆధ్యాత్మిక చింత మొదలవుతుందంటారు. చాలామంది ఆధ్యాత్మిక పుస్తకాలూ, లలితా పారాయణాలు, ప్రవచనాలు గుళ్లూ గోపురాలచుట్టూ ప్రదక్షిణలు, హనుమంచాలీసాలు చదువుకుంటూ నా వయసువాళ్ళందరూ కాలక్షేపం చేయడం చూసా. మరి నాకెందుకో ఆ వైపుకే బుద్ధి మళ్లడం లేదు. ఒకటి రెండుసార్లు. చూద్దాం దానివల్ల ఎమన్నామార్పు, మంచి జరుగుతుందేమో అని బుద్ధి మళ్లించడానికి ఎంత ప్రయత్నించినా కాన్సెన్ట్రేషన్ కుదరలేదు. ఎవరన్నా పూజలకు పిలిచి లలితా పారాయణ చేద్దాం అంటే సరే […]
Continue Reading
ఇట్లు మీ వసుధారాణి. అన్నింటిలోనూ పెద్ద-3 -వసుధారాణి కిన్నెరసాని అందాలను అలా వెన్నెలలో చూసిన చల్లని మనసులతో భద్రాచలం చేరాము.అదే మొదటి సారి నేను భద్రాచలం చూడటం.ఉదయాన్నే లేవగానే మేము ఉన్న చిన్న కొండమీద కాటేజీ కిటికీ నుంచి చూస్తే గోదావరి.”అదిగో భద్రాద్రి గౌతమి అదిగో చూడండి” కీర్తన గుర్తుకు వచ్చింది.సూర్యోదయం ,గోదావరి, గుడిగంటలు ఏదో తెలియని భక్తిభావం ఇంకా రామయ్యని చూడకుండానే.మా బావగారూ వాళ్ళు బద్దకంగా మేము కొంచెం నిదానంగా వస్తాము మీరు తయారయి గుడికి […]
Continue Reading
చిత్రం-9 -గణేశ్వరరావు కొరియన్ చిత్రకారిణి క్వాన్ క్యాంగ్ యప్ ఏకాంతాన్ని సున్నితంగా తన చిత్రాలలో చూపిస్తుంది. ఈ చిత్రానికి పెట్టిన పేరు: ‘పట్టీలు ‘ . అలంకారిక కళ లో చిత్రించింది. ఈ బొమ్మను చూస్తున్నప్పుడు ఏ దేవతనో, అంతరిక్షవాసినో, కలలో కవ్వించే సఖినో చూస్తున్నట్టుంటుంది . బొమ్మలో శారీరక లోపాలు లేవు . మొహం ముత్యం లా తెల్లని తెలుపు రంగులో మెరిసిపోతూంది. ఎక్కడా మచ్చుకైనా ముఖంలో ముడతలు లేవు. మెరుస్తూన్న శరీరాన్ని చూపించడం కేవలం […]
Continue Readingషర్మిలాం”తరంగం” -షర్మిల కోనేరు చిరాయురస్తు అమ్మా నాకు బతకాలనుంది …కానీ నేను చచ్చిపోతున్నాను . ” నన్ను ఒకడు వాడి గదికి రమ్మంటున్నాడు , లేకపోతే నా ఫొటోలు సోషల్ మీడియాలో పోస్ట్ చేస్తానంటున్నాడు అందుకే చచ్చి పోతున్నాను ” అని ఉరి తాడుకు వేలాడిందో ఇంటర్ చదివే పిల్ల . ఆ తల్లికి అంతులేని దుఖ్ఖం మిగిల్చింది . ” డాడీ లేకపోయినా నన్ను కష్టపడి పెంచావ్ . కానీ నీ మొఖంలోకి చూసి మాట్లాడే […]
Continue Readingపునాది రాళ్లు-9 -డా|| గోగు శ్యామల కుదురుపాక రాజవ్వ కథ కుదురుపాక ఊరు వాడ ఇంకా పూర్తిగా నిద్ర లేవలేదు . ఇంకా తెల్లవారలేదు. దొర పంపిన గుండాలు మాదిగ వాడలోని రాజవ్వమల్లయ్య దంపతుల ఇంటివైపు వేగంగా వెళ్లి వారి గుడిసెలోకి దూసుపోయిండ్రు. అరక కోసం తాళ్లను సర్దుతున్నమల్లయ్యను బైటకు గుంజిపడేసిండ్రు. తలపై నడములపై మోకాళ్లపై లాఠీలతో గొడ్డలి కామాతో ఎట్లా వడితే అట్ల రక్తాలు కారేటట్లు కొట్టి పడేసిండ్రు. అతని తాళ్ల తోనే అతన్ని […]
Continue Reading
రమణీయం విపశ్యన -1 -సి.రమణ ఈ సంచికలో, నెచ్చెలి పాఠకులకు, “విపశ్యన” గురించి పరిచయం చెయ్యాలనుకుంటున్నాను. విపశ్యన గురించి కొన్ని సంవత్సరల క్రితమే తెలుసు. అప్పుడు విపాసన అని అన్నట్లుగా విన్నాను. ఉపాసన అనే పదం విని వున్నాను కాబట్టి ఇది కూడ అటువంటిదే అని అనుకున్నాను. కాని దానిగురించి కొంచం తెలుసుకున్నాక, వింతగా, ఆశ్చర్యంగా అనిపించింది. పది రోజులు ఎవరితోను మాట్లాడకూడదు, అడవులలోకి వెళ్ళాలి, అన్నిటికీ దూరంగా, అందరికీ దూరంగా. మన వద్ద విలువైన వస్తువులు, […]
Continue Reading
కొత్త అడుగులు – 7 కిరణ్ బాల స్వాప్నిక దర్శనం -శిలాలోలిత కిరణ్ బాల కలంపేరది. అసలు పేరు ఇందిర. నిజామబాద్ లో అర్గుల్ లో టీచర్ గా పనిచేస్తున్నారు. నా కలల ప్రపంచంలో అనే కవితా సంపుటిని వెలువరించింది. 2011 లో ఒక కథా సంపుటి, నాటికల సంపుటి కూడా వేసింది. ‘కిరణ్ బాల’ స్వాప్నిక దర్శనం నిజామాబాద్ లో చాన్నాళ్ళక్రితం అమృత లత గారి పిలుపు మేరకు మీటింగ్ కి వెళ్ళాను. అక్కడ కవిత్వం […]
Continue Reading
ఉనికి పాట ఇంద్రధనుస్సుకు ఆవలగా! జ్యూడీ గార్లాండ్ – చంద్రలత “వద్దు! వద్దే వద్దు! వద్దంటే వద్దు! ” ముచ్చటగా మూడుసార్లు సినిమారికార్డుల్లోంచి ఆ పాట తొలగించబడింది. ‘గడ్డివాముల్లో దోబూచులాడుకొనే చిన్నపిల్ల గొంతులో ఇమడని ముది నాపసాని ఏడుపుగొట్టురాగంలా ఉంది,’ ‘ఆ మందగొండి పాట సినిమాని సాగదీస్తోంది’ అంటూ. వద్దన్నకొద్దీ కావాలని మొండిపిల్లల్లా పట్టుబట్టిన పెద్దల దార్షనికత వలన,మూడు తొలగింపుల తరువాత కూడా, ఆ పాట సినిమాలో చోటుచేసుకొంది.ఆ పాట స్వరంతోనే ఆ సినిమా మొదలవుతుంది. మాటల్లో […]
Continue Reading
సాహిత్య అకాడెమీ అవార్డు గ్రహీత పి.సత్యవతి గారితో ఇంటర్వ్యూ- -డా|| కె.గీత తెలుగు స్త్రీవాద సాహిత్యంలో పరిచయం అవసరం లేని పేరు పి.సత్యవతి. నానాటికీ మారుతున్న సమాజంలో, పురుషస్వామ్య ప్రపంచంలో కొన్నిసార్లు బహిరంగంగా, మరి కొన్నిసార్లు అంతర్లీనంగా స్త్రీ అడుగడుగునా అనుభవించే మోసాలు, నియంత్రణలు, బాధలు, కుటుంబపరంగా, సమాజపరంగా ఎదుర్కొంటున్న సమస్యలు, వేదనలు, సంవేదనల సమాహారం సత్యవతి గారి రచనలు. గత యాభైఏళ్ల నుండి యాభై కథలు, ఆరు నవలలే రాసినా రాశి కంటే వాసి గొప్పదని […]
Continue Reading
ఉత్తరాలు-ఉపన్యాసాలు-1 ఉత్తరం-1: మా అమ్మ కోసం (జే.ఎన్.సాల్టర్స్) రచయిత: జే.ఎన్.సాల్టర్స్ స్వేచ్ఛానువాదం: చింతకుంట్ల సంపత్ రెడ్డి మూలం: ఇంగ్లీష్ నేపథ్యం: అమెరికాలో….. ఈస్ట్ కోస్ట్ లో పుట్టి, వెస్ట్ కోస్ట్ లో జీవిస్తున్న జే.ఎన్.సాల్టర్స్ స్త్రీవాద రచయిత, యూనివర్సిటీ ఆఫ్ పెన్సిల్వేనియాలో పీ.హెచ్.డీ విద్యార్థిని. జాతి, లింగ, లైంగికత, మీడియా, రాజకీయాల పైన రచనలు చేస్తున్నారు. మదర్స్ డే ను పురస్కరించుకొని వ్రాసిన ఈ ఉత్తరం “A Love Note to Black Mothers on Mother’s […]
Continue Reading
ప్రమద తోరుదత్ –సి.వి.సురేష్ “For women, poetry is not a luxury. It is a vital necessity of our existence. It forms the quality of the light within which we predicate our hopes and dreams toward survival and change, first made into language, then into idea, then into more tangible action.” -Audre Lorde..“మహిళలకు కవిత్వం విలాసం కాదు. అది […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -6 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని ఎవరికొరకూ ఆగని కాలం, పరుగులు పెడుతూనే ఉంది. ఈ లోగా మెట్రిక్ పరీక్షలొచ్చాయి. లెక్కలంటే ఇప్పటి తరుణ నారాయణునికి సిం హ స్వప్నమే!! అందువల్ల మెట్రిక్ లో లెక్కల్లో తప్పారు. పరీక్ష తప్పినందుకు అయ్యగారి నుండీ దండన బాగానే అందింది. కారణం, ‘నాట్యమూ, సంగీతాభ్యాసం తో పాటూ, ఆకతాయి పనుల బదులు గణితాభ్యాసం చేసి ఉంటే, మెట్రిక్ గట్టెక్కి ఉండేవాడివి కదా!!’ అని వారి వాదన. కానీ..గణితమంటే, భూతం లాగే […]
Continue Reading
కొత్త అడుగులు – 6 ఒంటరి నక్షత్రం – రాజేశ్వరి -శిలాలోలిత సిరిసిల్ల రాజేశ్వరి కవిత్వంలో అందర్నీ ఆకర్షించింది. సిరిసిల్ల ఊరిపేరే ఆమె ఇంటిపేరుగా మారిపోయింది. చేతులు పనిచేయని ఈమె కాలి బొటనివేలుతో కవిత్వం రాస్తోంది. అది తెలిసిన సుద్దాల అశోక్ తేజ గారు ఆమెను వెతుక్కుంటూ వెళ్ళి, 2014 సంవత్సరానికి గాను, సుద్దాల ఫౌండేషన్ పురష్కారానికి ఎంపిక చేసి సత్కరించారు. ఆమెలోని ఆత్మవిశ్వాసానికి జీవన పోరాట పరిమకు గుర్తింపుగ పుస్తక రూపంలో సుద్దాల హనుమంతు జానకమ్మ […]
Continue Reading
ప్రమద మేరీ ఒలివర్ –సి.వి.సురేష్ ఇటీవల, అనగా జనవరి 17, 2019 ఒక అద్బుత ఆంగ్ల రచయత్రి మేరీ ఒలివర్ ఫ్లోరిడా లో మరణించింది. ఆమె ప్రకృతి ప్రేమికురాలు. ఆమె గురించి, ఇవాళ ‘నెచ్చెలి’ అంతర్జాల పత్రికకు అందచేస్తున్నాను. “ నా చిన్న తనం లో దారుణమైన లైంగిక వేదింపులకు గురయ్యాను. ఎన్నో భయానక నిద్రలేని రాత్రుల్లను గడిపాను. అత్యంత కుటుంబ సమీపకుల నుండి ఈ లైంగిక వేదింపులను నేను చెప్పుకోలేక పోయాను. నా జీవితం లో […]
Continue Readingపునాది రాళ్లు -8 -డా|| గోగు శ్యామల కుదురుపాక రాజవ్వ కథ కుల పితృ భూస్వామ్య వంటి వివిధ అధికారాలను ఏక కాలంలో ఎదురిస్తూ పోరాడిన ఆ స్త్రీలది కుదురుపాక గ్రామo . వారు అనుభవించిన వేదనలకు, గాయాలకు మరియూ నిర్వ హించిన పోరాటాలకు కుదురుపాక గ్రామం సాక్షంగా నిలిచింది. వారే చిట్యాల చిన రాజవ్వ, కనకవ్వ, బానవ్వా. ఈ ముగ్గురూ దళిత మాదిగ స్త్రీలే. కమ్యూనిస్ట్ పార్టీకి అనుబoదంగా ఏర్పాటైన సంఘాలకు పురుషులు నాయకత్వంలో […]
Continue Reading
ఉనికి పాట అరటిపడవలొచ్చాయ్ పదండ్రోయ్! కలిప్సో మహారాజు : హ్యారీ బెలఫాంటే – చంద్రలత పంతొమ్మిదివందల యాభైదశకం ఆరంభం.ఒక ఉత్తేజ సంగీతకెరటం అమెరికన్ యువసంగీత ప్రపంచాన్ని ఉర్రూతలూపింది.ఉక్కిరిబిక్కిరి చేసింది. అదే సమయాన, ఆ స్వరానికి సమాంతరంగా, చెప్పాపెట్టకుండా, ఊహాతీతంగా,సముద్రగర్భం నుండి ఉవ్వెత్తున ఎగిసిపడింది ఒక ద్వీపరాగాల పెనుతూఫాను. అన్ని అమెరికన్ సంగీత కొలమానాలలో మొదటి స్థానంలో నిలబడుతూ.మొట్టమొదటిసారిగా,మిల్లియన్ సోలో LP రికార్డులు అమ్ముడుపోయాయి.దాదాపు 37 వారాల పైగా అన్ని జాబితాలలో ప్రప్రథమస్థానంలో నిలబడింది.సవినయంగా.సహజంగా. మొదటి కళాకారుడు, రాక్ […]
Continue Readingజ్ఞాపకాల సందడి-7 -డి.కామేశ్వరి ఒకసారి ఎప్పుడో ఏదోసభలో ఎవరో నవలకి, కథకి తేడా ఏమిటి? “పేజీలసంఖ్య- అనద్దు, స్వరూప భేదం గురించి చెప్పండి” అని తెలివైన ప్రశ్న వేశారు. కాస్త ఆలోచించి ఇలా అన్నాను:- “నవల జీవితం అనుకుంటే, కథ అందులో ఒకరోజు అనచ్చు. నవల అనేకపాత్రల, అనేక సంఘటనల సమాహారం. ఒక జీవితంలో ఒకమనిషి పుట్టుకతో జీవితం ఆరంభం అయితే నవల లో ఒక కేరక్టర్ రచయిత సృష్టించుతాడు. జీవితంలో ఒక మనిషి పుట్టుకతో ఎన్నో […]
Continue Reading
రమణీయం సఖులతో సరదాగా -4 -సి.రమణ నాకు చిన్ననాటినుండి వున్న అలవాటు ఏమిటంటే, ఏ వాహనం లో కూర్చుని ప్రాయాణిస్తున్నా, కిటికీ లోంచి, వెనక్కు పరుగెడుతున్నట్లు కనిపించే చెట్లను చూడటం. అలసిపోయేవరకు అలా చూడటం, ఎంతో అనందాన్నిచ్చేది. ఇప్పుడు కూడా, అలా చూస్తూ వుండగానే, దట్టమైన చెట్లు తరిగిపోతూ, కొండలన్నీ కరిగిపోతూ, మైదాన ప్రాంతంగా రూపాంతరం చెందాయి పరిసరాలు. మంచు తెరలు మాయమయ్యాయి, సూర్యకిరణాలు సోకి. శీతలస్థితి నుంచి, సమశీతోష్ణ స్థితికి వచ్చేశాము. పళని కొండలు దిగి, […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం-5 -పుట్టపర్తి నాగపద్మిని ఆమె : ఎవరు నాయనా నువ్వు? బాల: మునిసిపల్ పాఠశాల తెలుగు పండితులు పుట్టపర్తి తిరుమల శ్రీనివాసాచార్యులవారి కుమారుణ్ణి. అమె: శ్రీవైష్ణవులన్నమాట!! నీ పేరు? బాల: పుట్టపర్తి తిరుమల నారాయణాచార్యులు. ఆమె : నాట్యం నచ్చిందా? బాల: బాగా..!! ఆమె: నేర్చుకుంటావా?? బాల: నేర్పిస్తే…!! ఆమె: మీ తండ్రిగారి అనుమతిస్తారా?? బాల: నేనే అడుగుతాను!! ఆమె : అలాగైతే..రేపటినుంచే రా మరి!! ఇంకేముంది?? మా అయ్య గారి జీవితంలో మరో కొత్త […]
Continue Readingఇట్లు మీ వసుధారాణి. అన్నింటిలోనూ పెద్ద -2 -వసుధారాణి నాకప్పుడు పద్దెనిమిది ఏళ్ళు ఉంటాయేమో మా పెద్దక్కయ్యా వాళ్ళింటికి నిర్మల్ వెళ్ళాను.చిన్నపిల్లవి కాదంటూ బోలెడు విషయాలు చెప్పింది.ఉదయాన్నే ఇంట్లో హాల్లోని సోఫాలు,నిర్మల్ బొమ్మలు,నిర్మల్ పెయింటింగ్స్ తుడవటంతో నా దినచర్య మొదలు. తర్వాత టీ (అపుడు మాకు ఇంట్లో కాఫీ అలవాటు ఉండేది.కానీ నిర్మల్ లో పాలు పల్చగా వుంటాయని అక్కయ్య టీ కాచేది),తర్వాత ఉదయం పూట ఉపాహారం నువ్వే తయారు చేయి అని ఏమి చెయ్యాలో కూడా […]
Continue Readingషర్మిలాం”తరంగం” -షర్మిల కోనేరు మనం మారాల్సిందే మా లక్ష్మి చెప్పిన విషయం విని నిజంగా ఆశ్చర్యపోయాను . ఏంటి ఒక దిగువ మధ్యతరగతి కుటుంబం ఇద్దరు ఆడపిల్లలు వుండగా రెండు లక్షలు పెట్టి ఒక మగ పిల్లడ్ని కొనుక్కుని పెంచుకుంటున్నారా ! అదీ అప్పు చేసి ఆ మొత్తాన్ని వాళ్లకి ఇచ్చి తెచ్చుకున్నారంట . రోజూ కరెంటు పనులకి వెళ్లి ఓ ఆరేడు వందలు తెచ్చుకుని తమకు పుట్టిన ఇద్దరు ఆడపిల్లల్ని చదివించుకుంటున్నారు . ఒక పిల్ల […]
Continue Readingజానకి జలధితరంగం-4 -జానకి చామర్తి సత్యభామ మగువలు నేర్వని విద్య గలదే ముద్దారనేర్పించగన్ , యుద్ధవిద్య మాత్రం తక్కువా..ఆనాడే నిరూపించేసింది సత్య. ఆత్మాభిమానం , పట్టుదల , అనురాగం , చిటికెడు అతిశయం , గోరంత గర్వం (supiriority) , సమయస్పూర్తి, ధైర్యం ..ఈ కాలం ఆడవారికి ఆద్యురాలు కాదూ ఆ శ్రీకృష్ణుని ముద్దుల భార్య . సాక్షాత్తు కృష్ణ భగవానుడే మెచ్చాడు , ఆవిడ సహకారం పొందాడు , ఆవిడకి విలువ, గౌరవం ఇచ్చాడు. […]
Continue Reading
చిత్రం-8 -గణేశ్వరరావు అమెరికాలో తరచూ చిత్రకళా ప్రదర్శనలు జరుగుతుంటాయి. అలాటి ఒక ప్రదర్శనకు నిర్వాహకులు పెట్టిన పేరు: ‘మాయా జీవుల చిత్ర ప్రదర్శన’. దీనిలో పాల్గొన్న లిబ్బీ స్మిత్ వికలాంగురాలు. ఆమెను ఒక విలేకరి ‘ఇదే మీ ఆఖరి చిత్రం అవుతుంది అని మీకు తెలిసినప్పుడు, మీరు ఏ బొమ్మ వేయడానికి ఇష్టపడతారు?’ అని ప్రశ్నించినప్పుడు, తడుముకోకుండా ఆమె ఇచ్చిన సమాధానం: ‘ఏముంది, దేవుళ్ళ బొమ్మలు గీస్తాను!’. దృష్టి లోపం వున్న లిబ్బీ ఎప్పుడూ ఏదో మాయలోకం […]
Continue Readingజానకి జలధితరంగం- 3 -జానకి చామర్తి సావిత్రి సావిత్రి నన్నెప్పుడూ ఆశ్చర్య పరుస్తుంది, తలచుకున్నప్పుడల్లా……ఏమిటండీ ఆ ధైర్యం ,ఎంత నమ్మకం ,మృత్యువు వెంటాడింది ,యముడితో మౌనంగా దెబ్బలాడింది ,ప్రియమైనవాడికోసం పోరాడింది . అవడానికి సత్యవంతుడు పతే, కాని తన ఆనందాలకు కేంద్ర బిందువు , ఒకరకంగా సావిత్రి సంతోషానికి మమతకు భవిష్యత్ జీవితానికి అతనే మూలకారణం. ఆ కారణాన్ని గెలుచుకోవడానికి ఎంత తెగువతో పోరాడిందీ , ఎంత నిష్ఠ చూపిందీ, ఎంత ఏకాగ్రంగా సాధించిందీ . పద్ధతి […]
Continue Readingకనక నారాయణీయం -4 -పుట్టపర్తి నాగపద్మిని నా చిన్నప్పటి నుండీ కథలు కథలుగా విన్న మా అయ్యగారి జీవన నేపథ్యం చెబుతున్నాను కదా!! ‘అననగననగ రాగ మతిశయిల్లుచునుండు.’ .అన్నట్టు, యీ కథలు ఎప్పటికప్పుడు శ్రవణ పేయాలే మా కుటుంబానికంతా!! ఇంతకూ, యెక్కడున్నాం?? అయ్యగారి బాల్య క్రీడల్లో వారికి తోడు, సమ వయస్కులైన పాముదుర్తి నారాయణ, హెచ్.ఎస్.నారాయణ, వానవెల్లి నారాయణలు!! వీళ్ళను దుష్ట చతుష్టయమనేవాళ్ళట, ఇరుగుపొరుగుల వాళ్ళు!! పెనుగొండ కొండలలో కొండ చిలువలూ, నెమళ్ళూ […]
Continue Reading
ప్రమద ప్రీతీ షెనొయ్ -సి.వి.సురేష్ భారతీయ రచయిత్రి. భారత దేశం లోని నూరు మంది ప్రముఖ సెలబ్రిటీ లలో ప్రీతీ షెనాయ్ ఒకరని ఫోర్బ్స్ పత్రిక ప్రకటించింది. ఇంత గొప్ప పేరు ప్రఖ్యాతులు గాంచిన భారతీయ రచయిత్రి ఇప్పుడు ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఆమె పేరు మార్మోగుతోంది. బ్రాండ్స్ అకాడమీ వారు ప్రకటించిన ఇండియన్ ఆఫ్ ది ఇయర్ అవార్డు గ్రహీత ప్రీతీ షెనొయ్. అలాగే, ఆమె ఢిల్లీ మేనేజ్మెంట్ వారు ప్రకటించిన బిజినెస్ ఎక్సలెన్స్ అవార్డు ను […]
Continue Readingఇట్లు మీ వసుధా రాణి అన్నింటిలోనూ పెద్ద -వసుధారాణి విజయలక్ష్మీ సరస్వతి అనే మా పెద్దక్కయ్య మా అమ్మకు పదహారవ ఏట పుట్టింది .అక్కయ్య పుట్టినప్పుడు దేచవరం అనే చిన్న పల్లెటూరిలో ఉండేవారు .మొత్తం ఊరు ఊరంతా అక్కయ్యను చూడడానికి వచ్చారట .వచ్చిన వారంతా పిల్లను చూడడం ,మాడున ఓ చుక్క ఆముదం అద్దడం ,నోట్లో ఓ చుక్క ఆముదం వేయడం ఇలా ఊరిలో జనం అంతా చేసేసరికి పిల్లకు విరోచనాలు పట్టుకున్నాయట .చిన్నప్పుడు నవ్వు వచ్చినా, […]
Continue Reading
కొత్త అడుగులు-5 దారిలో లాంతరు – శిలాలోలిత అనగనగా ఓ రక్షితసుమ. ఆ పాపకు పదమూడేళ్ళు. కవిత్వమంటే ఇష్టం. రక్షితసుమ అమ్మ పేరు లక్ష్మి డిగ్రీ చదివేరోజుల్లో హైకూ కవిత్వం రాసేవారు. నాన్న పేరు కట్టా శ్రీనివాస్, కవి, ‘మూడుబిందువులు’, ‘మట్టివేళ్ళు’ కవితా సంపుటులతో సాహిత్య ప్రపంచంలో తనదైన స్థానాన్ని స్థిరపరచుకున్న వ్యక్తి. వీళ్ళిద్దరి సాహిత్య వారసత్వ సంపదను రక్షిత కైవసం చేసుకుంది. నానమ్మ కట్టా లీలావతి చెప్పే కథలతో మౌఖిక సంపదనూ సమకూర్చుకుంది. ఇదీ క్లుప్తంగా […]
Continue Reading
రమణీయం సఖులతో సరదాగా-3 -సి.రమణ కొద్దిసేపటి తరువాత, బెరిజాం సరస్సునుండి వీడ్కోలు తీసుకొని, అడవినుండి బయలుదేరాము. దారిలో కనిపించిన Silent Valley దగ్గర ఆగాము. Car ను కొంచం దూరంలోనే ఆపి, మేము దిగి, నెమ్మదిగా నడుచుకుంటూ, Valley View దగ్గరకు వస్తుంటే, కింద ఎండుటాకుల చప్పుడు, పైన మా గుండె చప్పుడు తప్ప మరే ఇతర శబ్దం లేని, నిశ్శబ్దం లో, పద్మ అన్నది ” ఎండుటాకుల మీద కాలువేయకుండా నడవండి అని”. ఇక మా […]
Continue Reading
