రమణీయం బుద్ధుని జీవితం-ధర్మం-1 -సి.రమణ గౌతమ బుద్ధుని జీవితం గురించి పాఠశాల రోజులలో చదువుకున్నాం. ఊరు, పేరు, తల్లిదండ్రులు, జననం మరియు జ్యోతిష్య పండితుల ఉవాచ వలన, తండ్రి శుద్ధోధనుడు, చిన్ననాటి నుండి, జాగరూకతతో పెంచడం మనకు తెలిసినదే. తండ్రి ఎంత రాజభోగాలు మధ్య పెంచినా, రాచరికపు యుద్ధవిద్యలు అన్నీ నేర్పించాడు. ఆ విద్యలలో సిద్ధార్థుడు అసమాన ప్రతిభ చూపే వాడు. అయితే మనసు మాత్రం కరుణ, దయ వంటి మానవీయ గుణాలతో నిండి ఉండేదని, దేవదత్తుని […]
Continue Reading
సంతకం సాహిత్య వేదిక సమావేశ విశేషాలు -వైష్ణవి శ్రీ సంతకం సాహిత్య వేదిక రెండవ ఆన్లైన్ జూమ్ సమావేశాన్ని జూన్7, 2020 ఆదివారం నాడు జరుపుకుంది. ఆ సమావేశ విశేషాలు నెచ్చెలి పాఠకుల కోసం ప్రత్యేకంగా:- జీవితమంటేనే రాజకీయం. అలాంటి రాజకీయంలో డబ్బు, మానవ సంబంధాలు,విద్య ఆరోగ్యం, ఇవన్నీ ఉంటాయి. సాహిత్యానికి వీటికీ అవినాభావ సంబంధం కూడా ఉంది. కరోనా సమయంలో వలస కార్మికులు ..వలస జీవితాలు పడిన బాధలు అన్నీ ఇన్నీ కాదు. వీటితో పాటు ఈ […]
Continue Reading
ప్రశాంత జీవనం! -వసంతలక్ష్మి అయ్యగారి సృష్టిలో మనుషులు,మనస్తత్వాలు ఎన్ని రకాలో మరణాలుఅన్ని రకాలు.ఆపై ఓ మరణవార్తకి మనుషుల స్పందనలోనూఅంతే వైవిధ్యం.జననమరణాలు దైవాధీనాలే అయినా పూర్ణాయువుకలిగి పైకెళ్లడంఓటైపైతే,అకాలమరణం,అర్థాయుష్షూ మళ్ళీ వేరు.అక్కడితో అయిందా?సునాయాస,అనాయాస,ఆయాస,ఆపసోప,ఆసుపత్రి[ప్రభుత్వ,కార్పోరేటు]..హబ్బో..యీ వర్గీకరణ కి తెగూతెంపూ లేనట్టుందే! ఇదిలా ఉంటే,పుట్టిన ప్రతిజీవి తన తల్లిదండ్రులు గతించడాన్ని ఒకలాగ, అత్తమామల కన్నుమూతని మరోలాగ, సహచరులు, ఏకోదరులైతే యింకోలాగ, దగ్గరిబంధువులైతే ఓలాగ, దూరపువారి దుర్వార్త మరోలాగ, వృద్ధులనిర్యాణమైతే కాస్త గంభీరంగా….యిలా రకరకాలుగా స్వీకరించి స్పందిస్తాడు కదా! కొన్నింటికి షాకుకు గురై మరీ […]
Continue Reading
జానకి జలధితరంగం-7 -జానకి చామర్తి శబరి ఆతిధ్యం నడిచారుట వారు ఎంతో దూరం .. కొండలు ఎక్కారు, నదులు దాటారు , మైదానాలు గడచి దుర్గమమైన అడవులను అథిగమించి నడిచారుట వారు , అన్నదమ్ములు. కోసల దేశ రాజకుమారులు , దశరథ రాజ పుత్రులు రామలక్ష్మణులు , ఎంతెంతో దూరం నుంచి నడచీ నడచీ వస్తున్నారు. వారి కోసమే ఎదురు చూస్తూ ఉన్నది .. శబరి. వయసుడిగినది జుట్టు తెల్లబడ్డది దేహము వణుకు తున్నది. కంటిచూపు చూడ […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -9 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని వరుని తండ్రి పుట్టపర్తి శ్రీనివాసాచార్యులవారన్నారు.’జాతకాల మాట అటుంచితే, వాల్మీకి రామాయణం కంటే ప్రమాణం మరెక్కడుంది కనుక?? రామాయణ ప్రశ్న వేతాము. అందులో ఫలితాన్ని బట్టి నిర్ణయం తీసుకుందాము.’ వధువు వైపువాళ్ళు ఆలోచనలో పడ్డారు. ఇంతకీ ఏమిటీ రామాయణ ప్రశ్న?? రామాయణం ప్రశ్న అంటే, ఏదైనా కష్ట సమయ వచ్చిన సందర్భంలో, వాల్మీకి మహాకవి విరచిత శ్రీమద్రామాయణ గ్రంథం ముందుంచుకుని, భక్తితో నమస్కరించి, తమ […]
Continue Reading
కొత్త అడుగులు – 10 రాణి చిత్రలేఖ(కవిత్వం) – శిలాలోలిత వన్నెపూల విన్నపాలు ‘రాణీ చిత్రలేఖ’ కవిత్వం తెలుగు సాహిత్యం లో కొత్త. ‘ వన్నెపూల విన్నపాలు’ పేరుతో రాసిన శృంగార కావ్యం ఇది. రాధాకృష్ణుల ప్రేమ కథ ఇది. చిత్రలేఖకు కవిత్వం , సంగీతం, నృత్యం, నటన ఇష్టమయిన విషయాలు. కవిత్వంలో ఇది తొలి పుస్తకం. ఇక ‘యాంకర్ ‘గా ప్రారంభమయిన ఆమె మంచి ఇంటర్వ్యూవర్ గా పేరు తెచ్చుకుంది. సినిమాల్లో కూడా కొంతకాలం నుంచీ […]
Continue Reading
ఒక భార్గవి – కొన్ని రాగాలు -3 కీరవాణి -భార్గవి కీరవాణి అంటే చిలక పలుకు అని అర్థం ,ఇది ఒక రాగం పేరుగా కూడా వుంది. కర్ణాటక సంగీత జగత్తులో కీరవాణి రాగానికొక ప్రత్యేక స్థానం వుంది.ప్రపంచం మొత్తం వినపడే రాగం అంటే పాశ్చాత్య సంగీతంలోనూ,మిడిల్ ఈస్ట్ లోనూ కూడా వినపడే రాగం,అరేబియన్ సంగీతంలో ఈ రాగ ఛాయలు బాగా వున్నాయనిపిస్తుంది,పాశ్చాత్యసంగీతంలో దీనిని హార్మోనికా మైనర్ స్కేల్ కి చెందింది అంటారు.అతి ప్రాచీనమైనది అని కూడా […]
Continue Reading
ఉనికి మాట మూర్తిమత్వం అనంతమై…! – చంద్రలత అప్పటికింకా వెలుగురేకలు పూర్తిగా విచ్చుకోలేదు. చేటంత చేమంతులు బద్దకంగా వళ్ళు విరుచుకొంటూ , తొలికిరణాల్లో వెచ్చదనాన్ని వెతుక్కుంటున్నాయి. జనవరి చివరి… ఢిల్లీ రోజులవి. ఫలహారశాలలో కాఫీ తేనీరులు దక్క, మరే ఫలహారాలు అప్పుడప్పుడే వడ్డించే ప్రసక్తి లేదని తెగేసి చెప్పారు. ఇక చేసేదేమీ లేక , మరొక కప్పు తేనీరు నింపుకొని, కిటికీలోంచి చేమంతుల రేకులపై వాలుతోన్న పసుపువన్నెలు చూస్తూ ఉన్నా. ఎప్పటినుండి గమనిస్తున్నారో నన్ను, […]
Continue Reading
జ్ఞాపకాల సందడి-11 -డి.కామేశ్వరి 2012 – వంగూరి ఫౌండేషన్ లైఫ్ టైం అవార్డు అందుకోడానికి హ్యూస్టన్ వెళ్లినప్పటి మాట. 1986 లో అమెరికా యూరోప్ టూర్ వెళ్ళినపుడు ఒక నెలరోజులు ఉండి చూడాల్సినవి చూసా కాబట్టి ఈసారి అవార్డు ఫంక్షన్ హ్యూస్టన్ లో, డల్లాస్ లో సన్మానం అయ్యాక నా ముఖ్య బంధువుల ఇళ్లలో తలో రెండుమూడు రోజులు ఉండేట్టు ప్లాన్చేసుకున్నా. వాషింగ్టన్ లో మనవడు నిర్మల్ , చెల్లెలు కూతురు కల్పనా వున్నారు. నాకు మునిమనవడు […]
Continue Reading
ఇట్లు మీ వసుధారాణి మా వడ్లపురి -వసుధారాణి గండికోటను ఇండియన్ గ్రాండ్ క్యాన్యన్.పెన్నా నది పలకలు పలకలుగా ఉన్న రాతి నేలని కొంచెం కొంచెంగా ఒరిపిడికి గురిచేసి, అరగదీసి గండి కొట్టింది. మూడు వైపులా పెన్నానది సహజ సిద్ధం గా ఏర్పరచిన గండి రక్షణ కందకంలా చేసుకుని ఆ కొండపై కోట కట్టారు . గండికోటలో అలనాటి వైభవానికి గుర్తుగా ఎన్ని ఉన్నప్పటికీ, నన్ను అక్కడ ఆకర్షించిన కట్టడం ధాన్యాగారం .ఆరునెలల పాటు నిరవధికంగా యుద్ధం జరిగినా […]
Continue Reading
చిత్రం-12 -గణేశ్వరరావు ఈ ‘అమ్మ’ ఫోటో తీసినది అలేనా అనసోవ. ఆమె రష్యన్ ఫోటోగ్రాఫర్. అనేక అంతర్జాతీయ అవార్డ్లు ఆన్డుకుంది. ఈ ఫోటో కూడా అంతర్జాతీయ గుర్తింపు, అవార్డ్ పొందింది. . 5 ఖండాలకు చెందిన 22 దేశాలనుంచి ఫోటోగ్రాఫర్ లు ఆ పోటీలో పాల్గొన్నారు. దృశ్య మాధ్యమంగా మనల్ని అబ్బురపరిచే చాయా చిత్రాల్లో దీన్ని అత్యుత్తమమైనదిగా న్యాయ నిర్ణేతలు గుర్తించారు. దానికి ఎన్నో కారణాలు ఉన్నప్పటికీ – మనం ముఖ్యంగా గమనించదగ్గది ఎలెనా ‘అమ్మ […]
Continue Reading
షర్మిలాం”తరంగం” -షర్మిల కోనేరు పుణ్యం పంచే పూల దొంగలు నేను మొదటగా అచ్చులో చూసుకున్న ” ఓ పువ్వు పూయించండి “అనే ఆర్టికల్ దూషణ భూషణ తిరస్కారాలకు లోనైంది ! ఇంత భారీ పదం నేను రాసిన ఆ సింగిల్ కాలమ్ కి నిజానికి సూట్ అవ్వదు . కానీ ఎందరో హేమాహేమీల కన్ను దాని మీద పడడం మాత్రం నాకు భలేగా అనిపిస్తుంది . ఇది 25 ఏళ్ళ పైమాటే …. నేను సబెడిటరైన కొత్తల్లో […]
Continue Reading
పునాది రాళ్లు-12 -డా|| గోగు శ్యామల కుదురుపాక రాజవ్వ కథ చిట్యాల చిన రాజవ్వ చెప్పిన భూమి కోసం నడిచిన వేదన కథ ఇది . నడిపించిన భూమి పోరాట కథకు ముగిపింకా పలుక లేదు. కానీ, ముగింపు పలికెలోపే కథ చాలా మలుపులు తిరిగింది. భూమిని తమ ఆదీనం లో బిగపట్టుకున్న వెలమ భూస్వాములే ఈ మలుపులకు, విద్వాంసాలకు అసలు కారకులు. ఈ నేపథ్యంలో, నాటి ప్రభుత్వం చేపట్టిన అభివృద్ధి విధానాలను కుదురుపాక గ్రామం […]
Continue Reading
పోరాటం (కథ) -డా. లక్ష్మి రాఘవ గేటు శబ్దం అయింది. వాచ్ మాన్ గేటు తెరుస్తున్నట్టుగా వినిపించి పరిగెత్తుకుంటూ కిటికీ దగ్గరికి వచ్చింది సునీత. అమ్మతో బాటు మూడేళ్ళ చైత్ర కూడా వెళ్ళింది. కారు పార్క్ చేసి అవుట్ హౌస్ లోకి వెడుతూ ఒక నిముషం కిటికీ ని చూస్తూ నిలబడ్డాడు ప్రకాష్. చైత్ర చెయ్యి ఊపుతూ “డాడీ” అనటం అద్దాల కిటికీలోంచి లీలగా వినిపించింది. సునీత చెయ్యి పైకి ఎత్తింది “హలో” అంటూఉన్నట్టు. డా ప్ర […]
Continue Reading
ప్రమద కమలాదాస్- కవిత్వం లో ఒక ట్రెండ్ సెట్టర్ ! –సి.వి.సురేష్ కమలాదాస్ ఒక ట్రెండ్ సెట్టర్. ఆమె కవిత్వం ఒక సెన్సేషన్. 1934 లో పున్నయుకులం , త్రిస్సూర్ , కొచ్చిన్ లో పుట్టిన ఆమె 31 మే 2009 లో తన 75 ఏట పూణే లో మరణించారు. ఆమె కలం పేరు మాధవ కుట్టి. భర్త పేరు కే. మాధవదాస్. ముగ్గురు పిల్లలు. మాధవదాస్ నలపాట్, చిన్నేన్ దాస్, జయసూర్య దాస్, తల్లి […]
Continue Reading
రమణీయం విపశ్యన -4 -సి.రమణ రోజులు గడిచిపోతున్నాయి. ఎనిమిదవ రోజు, తొమ్మిదో రోజు కూడా కరిగిపోయాయి. విచిత్రమేమిటంటే, మొదటి 2, 3 రోజులలో నాకు ఆనందం కలిగించిన కోకిల గానం, చల్లగాలులు, పూల తావులు ధ్యాన సమయంలో అసలు తెలియరావడం లేదు. అంతలా ధ్యానం చేయడంలో నిమగ్నమైపోయాను. మరోసారి పగోడా లోని శూన్యాగారంలో ధ్యానం చేసుకునే అవకాశం కలిగింది. ఈసారి ఎందుకో, నా చుట్టూ ఉన్న స్త్రీలకు జరుగుతున్న అన్యాయాలు, అక్రమాలు తలపుకు వచ్చాయి. బహుశా ఏమీ […]
Continue Reading
ఉత్తరాలు-ఉపన్యాసాలు-4 స్వేచ్ఛానువాదం: చింతకుంట్ల సంపత్ రెడ్డి మూలం: ఇంగ్లీష్ ఉపన్యాసం-4 గెట్టీస్ బర్గ్ సందేశం నేపథ్యం: అబ్రహాం లింకన్ …… అమెరికా 16 వ అధ్యక్షుడు …… అమెరికా అంతర్యుద్ధం (1861-65) ముగిసిన తర్వాత … పెన్సిల్వేనియా లోని గెట్టీస్ బర్గ్ అనే చోట …. నవంబర్ 19, 1863 రోజున చేసిన ప్రసంగం ‘గెట్టీస్ బర్గ్ సందేశం’ గా ప్రసిద్ది చెందింది. ఆ యుద్దంలో ….. ఇరువైపులా చనిపోయిన అమర జవాన్ల స్మృతిలో …… ఏర్పాటు చేయబడిన […]
Continue Readingకాలం మారిపోయింది బాబోయ్! -వసంతలక్ష్మి అయ్యగారి ఈమధ్య సహోద్యోగులూ,స్నేహితులపిల్లల పెళ్లిసంబంధాలు,తత్సంబంధితమైన సమాచారం, మాటైము తో పొంతన లేని వింతపోకడలు గమనిస్తుంటే గమ్మత్తనిపించినా విస్తుపోకతప్పడంలేదు. మగపిల్లల తల్లిదండ్రులు మరీ అవస్థపడుతున్నారనిపిస్తోంది! ఒకమాటైతే నిజం. పిల్లలెవరైనా,25-28సం.ల వయసులో ప్రేమించి పెళ్లిళ్లు సాఫీగా జరిగిపోయి సంసారసాగరపుయీతలో పడిపోతే గొడవేలేదు తల్లిదండ్రులకు! ఇపుడన్నీచిన్న సైజుకుటుంబాలే…పైపెచ్చు పెళ్లౌతూనే వేరు కాపురాలేకనుక ..సమస్యలతీరు మారుండచ్చు..కానీ తీవ్రత తగ్గినట్టేననిపిస్తోంది! ఈకాలపు పెళ్లిసంబంధాలూ, arranged marriages చిట్టా తీస్తే మాత్రం, కుర్రకారు ఎదుర్కొంటున్న పరిస్థితి దుర్భరంగా ఉంటోందనిపిస్తోంది.మాట్రిమొనీ,వెబ్ రెజిస్ట్రేషనుకాకుండా […]
Continue Reading
ఒక భార్గవి – కొన్ని రాగాలు -2 నీలాంబరి-ఒక రాగం -భార్గవి ఈ పేరే నాకు ఒక నీలి ఊహను కలిపిస్తుంది.ఇది ఒక రాగం పేరుగా ఉండడం మరీ ఊరిస్తుంది,అది ఒక సాంత్వననీ ,సుషుప్తినీ కలిగిస్తుందంటే మరీ విశేషంగా తోస్తుంది. అనాదిగా భూమికి పైకప్పుగా భాసిల్లుతున్న ఆకాశం రంగు నీలం,అందుకే గాబోలు “నీలవర్ణం శెలవంటే ఆకసమే గాలికదా “అన్నాడొక కవి. లీలా మానుష అవతారాలయిన రాముడూ,కృష్ణుడూ ఇద్దరూ నీల వర్ణులుగానే వర్ణింపబడ్డారు.ఈ కల్పనామయ లోకాన్ని వీక్షించే కంటి పాపలు నీలంసృష్టి […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -8 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని శిరోమణిలో పుట్టపర్తి వారి స్నేహితుడు కలచవీడు శ్రీనివాసాచార్యుల బంధువులకు తాడిపత్రిలో దేశబంధు ప్రెస్ ఉన్నదనుకున్నాం కదా!! పుట్టపర్తి స్నేహితుడైన శ్రీనివాసాచార్యులకు, తన స్నేహితుని ‘పెనుగొండ లక్ష్మి’ ని తమ ముద్రణాలయంలో ప్రచురించవలెనని కోర్కె పుట్టింది. దానికి ధనం కావాలి కదా!! ఎలా మరి?? సహ విద్యార్థుల ప్రోద్బలంతొనే పెనుగొండ లక్ష్మి లోని కొన్ని పద్యాలు , అప్పట్లో సాహితీ లోకంలో అత్యంత ఆదరణకు నోచుకుంటూ, తలమానికంగా వెలుగొందుతున్న భారతి మాస […]
Continue Readingజ్ఞాపకాల సందడి-10 -డి.కామేశ్వరి మేము భువనేశ్వర్లో వుండేటప్పటి మాట. మా బావగారు హనుమంతరావు గారు మద్రాస్ లో ఏదో కంపెనీ లో పని చేస్తూ బిజినెస్ పనిమీద భువనేశ్వర్ వస్తుండేవారు. ఒకసారి వచ్చినపుడు ఆయన మహంతి అనే ఆఫీసర్ని కలవాలని ముందుగా అప్పోయింట్మెంట్ ఫిక్స్ చేసుకోడానికి ఇంటికి ఫోన్ చేసారు. ఈయనకి ఒరియా ఎలాగో రాదు హిందీ రెండు ముక్కలు వచ్చు. అటు నించి ప్యూన్ ఫోన్తీసాడు. ”హలో, మై మద్రాస్ సే రావు బోలా మహాన్తిసాబ్ […]
Continue Reading
ఇట్లు మీ వసుధారాణి ఆ బావి -వసుధారాణి అదాలజ్ (రాణి గారి బావి) గుజరాత్ రాష్ట్ర రాజధాని అహ్మదాబాద్ లో ఉంది.అది చూడటానికి వెళ్ళినప్పుడు అక్కడ గైడ్ మాకు దాని నిర్మాణకౌశలం,నిర్మించడానికి వెనుక ఉన్నగాథ చెపుతూ ఉన్నాడు. మూడు నాలుగు అంతస్థులుగా అందమైన శిల్ప కళతో, పెద్ద పెద్ద మెట్లతో నిజంగానే చూడచక్కని దిగుడుబావి.మొత్తం తిరిగి చూసిన తరువాత గైడుకు డబ్బులు ఇచ్చి పంపివేసాక పై మెట్టుమీద కాసేపు కూర్చుందామా అనిపించి, కూర్చుండి పోయాము.స్తంభాల మధ్య నుంచి […]
Continue Reading
చిత్రం-11 -గణేశ్వరరావు ‘వాస్తవికత’ అనే పదమే ఎంతో అర్థవంతమైంది, దానికీ ఈ నాటి కళా ప్రపంచానికి లోతైన సంబంధం వుంది.ఒక్కో సారి ఫోటోను చూసి చిత్రం అని, చిత్రాన్ని చూసి ఫోటో అని భ్రమపడతాం. కారణం వాటిలో ఉన్న వాస్తవికతే!జీవితంలోని ఒక క్షణాన్ని కళ సంగ్రహపరచ గలదు, దాని కన్నా లోతైన అవగాహనను కల్పించగలదు, మన రోజువారీ జీవన పరిధి ని దాటి అర్థాన్ని అందించగలదు..అందరికీ కొన్ని పోలికలు ఉన్నట్టే కొన్ని తేడాలూ ఉన్నాయి, ఒక వ్యక్తీ మూర్తి […]
Continue Readingషర్మిలాం”తరంగం” -షర్మిల కోనేరు డైటింగోపాఖ్యానం మా చిన్నప్పుడు ముప్పొద్దులా అంత అన్నం , పచ్చడి , మీగడపెరుగు ఏసుకుని కమ్మగా తినేవాళ్ళం . పచ్చడంటే పండుమిరపకాయ కావొచ్చు మావిడికాయ , మాగాయ ఏదో ఒకటి ! పైగా నెయ్యేసుకుని తినే వాళ్ళం . పెద్దాళ్ళు కూడా కాస్త ఎక్కువ అన్నమే తినేవారు . మరి ఇప్పుడేంటో! అన్నం చూస్తే ఆమడ దూరం పారిపోతున్నాం . అన్నం ఓ గుప్పెడు తింటే ఆ రోజల్లా గిల్టీ ఫీలింగ్ … […]
Continue Reading
రమణీయం విపశ్యన -3 -సి.రమణ ఇప్పుడు అర్థమయింది. గడచిన మూడు రోజులు, మనలను మనం సిద్ధం చేసుకుంటున్నాము; విపశ్యన సాధనకు అనువుగా. మన చేయి పట్టి ప్రాధమిక అడుగులు వేయించారు, ఇక్కడి ఆచార్యులు, ఇప్పటిదాకా. మనం ఎటువంటి సామాజిక, ఆర్థిక నేపథ్యం నుండి వచ్చినా, ఇక్కడ నియమాలకూ, నిబంధనలకు, జీవన శైలికి అలవాటు పడటానికి, ఈ మాత్రం సమయం కావాలి. ధ్యాన సమయంలో, సత్యనారాయణ గోయంకా గారు చెబుతున్న ధ్యానవిధానం, ఆడియో టేప్ ద్వారా వినిపిస్తారు. ఆయన […]
Continue Reading
ఉనికి పాట తెల్లగులాబీ, మళ్ళీ వికసించేదాకా! ఏథెన్స్ శ్వేతగులాబీ, నానా మొస్కోరి – చంద్రలత ప్రపంచాధిపతి కావాలని కలగన్న గ్రీకువీరుడు, అలెగ్జాండర్, జైత్రయాత్ర యాత్ర అర్హ్తాంతరంగా ముగియవచ్చుగాక ! ప్రపంచ యుద్ధానంతర సాంస్కృతిక పునర్జీవకాలంలో,అఖండసంగీత ప్రపంచపు జగజ్జేతగా వెలుగొందుతుంది మాత్రం గ్రీకు బిడ్డే. నిస్సందేహంగా, నిఖార్సుగా. ఆమె ఒక గ్రీకు జానపద గాయని. సాంప్రదాయ గ్రీకు వస్త్రాలంకరణలో, విరబూసిన తెల్లగులాబీ లాగానే ,ఆమె నడిచి వస్తుంది. పాదాల దాకా జీరాడే, పొడవు చేతుల దుస్తులలో , […]
Continue Reading
అమెరికాలో- కరోనా సమయంలో -డా|| కె.గీత “అమెరికాలో ఎలా ఉంది? మీరంతా ఎలా ఉన్నారు?” అని చాలా మంది మిత్రులు అడుగుతూ ఉన్నారు. అందుకే ఈ నెల ఇదిగో మీ కోసం ఈ ప్రత్యేకం- *** కాలిఫోర్నియా బే ఏరియాలో శాన్ ఫ్రాన్సిస్కో కి దాదాపు 60 మైళ్ల దూరంలో చుట్టూ కొండల మధ్య ఉన్న అతిపెద్ద సిలికాన్ లోయ ప్రాంతంలో ఉంటాం మేం. ఫిబ్రవరి రెండు, మూడు వారాల్లో సిలికాన్ లోయ నడిబొడ్డునున్న మా ఆఫీసులో […]
Continue Reading
ఉత్తరాలు-ఉపన్యాసాలు-3 ఉత్తరం-3 స్వేచ్ఛానువాదం: చింతకుంట్ల సంపత్ రెడ్డి మూలం: ఇంగ్లీష్ “ఈ అమ్మాయే జె.ఆర్.డీ కి ఉత్తరం రాసింది!” నేపథ్యం: రచయిత మాటల్లోనే …………సంక్షిప్తంగా…. *** “బహుశా అది 1974 లో అనుకొంటాను. పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేషన్ డిపార్ట్మెంట్ లో నేను ఒక్కదాన్నే అమ్మాయిని. ఓ రోజు లెక్చర్ హాల్ నుండి హాస్టల్ కు వెళ్ళే దారిలో నోటీస్ బోర్డ్ పై టెల్కో(ఇప్పుడు టాటా మోటార్స్) అడ్వర్టైజ్మెంట్ చూశాను. వారికి తెలివైన యువ ఇంజనీర్స్ కావాలనేది దాని సారాంశం. […]
Continue Reading
కొత్త అడుగులు – 9 భానుశ్రీ కొత్వాల్ – శిలాలోలిత స్త్రీలు ఇటీవలి కాలంలో ఎక్కువగా సాహిత్యప్రవేశం చేస్తున్నారు. మనం గమనించినట్లయితే – విద్యారంగం నుండి, ముఖ్యంగా టీచర్లు సాహిత్య సృజన చేస్తున్నారు. నల్గొండ జిల్లా స్థలకాల ప్రాధాన్యతల వల్ల కావచ్చు, సిటీకి దగ్గరవడం వల్ల చదువుకున్న వాళ్ళు, ఉద్యోగస్తులు ఎక్కువున్నారు. రచనలపట్ల ఆసక్తి వున్నవారే ఎక్కవుగా కనిపిస్తున్నారు. ఒక ఆరోగ్యవంతమైన సాహిత్య వాతావరణంలో ‘భానుశ్రీ కొత్వాల్’ – ‘మొలక’ పేరుతో కవిత్వాన్ని తీసుకొచ్చారు. వానలు పడుతున్నయి. […]
Continue Reading
ప్రమద అరుణ గోగుల మంద –సి.వి.సురేష్ అరుణ గోగుల మంద గారి కవిత Celestial Confluence ను తెలుగు లోకి అనుసృజన చేయాలన్న ఆలోచనే ఓ సాహసం. చాల లోతైన భావాలతో…ఒక సరిక్రోత్హ ఫిలాసఫీ ని తన కవితల్లో జొప్పించడం ఆమె సహజ కవిత లక్షణం. ఈ కవిత భిన్న మైనది. ఆంగ్లం లో చాల ఉన్నత విలువలు కలిగిన పోయెమ్. తెలుగు ప్రపంచం గర్వించదగ్గ కవియత్రి. అనువాదం లో చాల పదాలను అనుసృజన లోకి మార్చే […]
Continue Reading
సాప్ట్ వేరు కరోనా వైరు (హాస్య కథ) -టి.వి.ఎస్. రామానుజరావు వాసుదేవ మూర్తి వస్తూనే, సోఫాలో కూర్చున్న భార్య వొడిలో దబ్బున తలపెట్టుకుని పడుకున్నాడు. “ఏమిటా పిచ్చి వేషాలూ? నలభై ఏళ్ళు వస్తున్నాయి. కొత్తగా పెళ్ళైన వాడిలా ఏమిటలా గారాలు పోతున్నారు? కాసేపట్లో స్కూలు నుంచి బాబు వస్తాడు. లేచి కూర్చోండి” లేచి చీర సర్దుకుంది శాంత. “వాడు పుట్టి ఇక్కడ నా స్థానం ఆక్రమించేసాడు. అక్కడ ఆఫీసులో ఇంకెవడో నాస్థానం ఆక్యుపై చేస్త్హాడు” వాసుదేవ మూర్తి […]
Continue Readingపునాది రాళ్లు-10 -డా|| గోగు శ్యామల కుదురుపాక రాజవ్వ కథ రాజవ్వ ఫై జరిగిన లైoగిక దాడిని మొత్తం ఉద్యమంఫై జరిగిన దాడిగా, మరియూ పోరాటాల్లో ఉన్న ప్రజలoదరి పై జరిగిన దాడిగా చూడాలని కుదురుపాక గ్రామ ప్రజలతో పాటు రాజవ్వ కుటుంబం మరియూ ఎమ్ఎల్ పార్టీ భావించింది. మరో విధంగా చెప్పాలంటే మనువాద కుల పితృ స్వామ్య రాజ్యం మోపిన నిర్బంధపు హింసలో భాగంగా ఈ అణిచివేత జరిగిందని చెప్పాలి. ఇదిలా ఉంటె, దక్కన్ […]
Continue Reading
అబ్బూరి ఛాయాదేవి గారి సాహిత్య అంతసూత్రం -డా|| కె.గీత అక్షరాస్యతే అరుదయిన కాలంలో ఎం. ఎ.పొలిటికల్ సైన్స్ చదివి, లైబ్రరీ సైన్సెస్ లో డిప్లొమా తీసుకుని సమాజాన్నీ, సాహిత్యాన్ని కూడా లోతుగా అధ్యయనం చేసిన రచయిత్రి అబ్బూరి ఛాయాదేవి. అదే క్రమంలో ఆంగ్లసాహిత్యాన్ని కూడా ఔపోసన పట్టారు. ‘చాయ’అంటే నీడ అని అర్థం. అయితే ఛాయాదేవి మాత్రం స్త్రీని వంటయిల్లు అనే చీకటి చాయనుండి తప్పించింది. ఆరు బయట విశాల ప్రపంచంలో ఏం జరుగుతోందో చూడమన్నారు. స్త్రీ చుట్టూ విస్తరించుకు […]
Continue Reading
ఉత్తరాలు-ఉపన్యాసాలు-2 ఉత్తరం-2: నా పుట్టుకయే నాకు మరణశాసనం ఆంగ్ల మూలం: రోహిత్ వేముల స్వేచ్ఛానువాదం: చింతకుంట్ల సంపత్ రెడ్డి నేపథ్యం: రోహిత్ వేముల పూర్తి పేరు- రోహిత్ చక్రవర్తి వేముల హైదరాబాద్ సెంట్రల్ యూనివర్సిటీలో రీసెర్చ్ స్కాలర్! అంబేద్కర్ స్టూడెంట్స్ యూనియన్ సభ్యునిగా చురుకైన పాత్ర వహించాడు! సుమారు నాలుగు సంవత్సరాల క్రితం ….. జనవరి 17, 2016 రోజున రోహిత్ ఆత్మహత్య చేసుకున్నాడు! ======= అంబేద్కర్ స్టూడెంట్స్ యూనియన్-అఖిల భారత విద్యార్థి పరిషత్ ల మధ్య […]
Continue Readingఛత్తీస్కోసత్తాయీస్ -వసంతలక్ష్మి అయ్యగారి రాజభాషలో టైటిలోటా..అనుకుంటున్నారా…! ముప్ఫైఆరుకి యిరవైఏడు…అన్నమాట. ఇవేం పరీక్షా ఫలితాలబ్బా…అన్నది మీ తరువాతి సందేహం..అవునా? కట్చేసి కథలో కెళ్తే…. *** మా పనమ్మాయి సంగీ మరాఠీది. బ్రహ్మాండంగా తెలుగుని తనభాషలోకి మలచుకునిమేనేజ్చేస్తుంటుంది. ఆ మలచడంలోంచే నాకు జోకులూ, కతలూ పుట్టుకొచ్చేది.మామూలుగా వీథి తలుపు తెరచుకుని వస్తూ నే చెవిలో సెల్లు అతికించుకునే వుంటూ కూడా ఊరంతా వినిపించేలా తనవారితో ఏదో ముచ్చటిస్తూనే తలుపు కొడుతుంది. మంచీచెడూ నాతో చెప్పుకుంటుంది. ఆవిడ గోడంతా ఎక్కువగా […]
Continue Reading
ఒక భార్గవి – కొన్ని రాగాలు -1 లలిత-ఒకలలితమైన రాగం -భార్గవి “లలిత” – ఇది శక్తి రూపమైన అమ్మవారి పేర్లలో వొకటి లలితా దేవిని వేయి పేర్లతో అర్చిస్తారు భక్తులు “లలితా సహస్ర నామం” పేరిట లలిత అనేది శాస్త్రీయ సంగీతంలో వొక రాగం పేరుకూడా చిన్న చిన్న తేడాలతో హిందూస్థానీలో దీనిని “రాగ్ లలిత్ “అంటారు మాయా మాళవ గౌళ రాగంలో జన్యమైన యీ రాగంలో సర్వ సంపదలకూ కారణమైన లక్ష్మీ దేవిని స్తుతిస్తూ […]
Continue Readingజానకి జలధితరంగం-6 -జానకి చామర్తి స్వీయనియంత్రణ చేసుకున్న సీత చెల్లి.. నలుగురితో కలవకుండా ఏకాంతంగా జీవితం గడపడం . కరోనా మహమ్మారి వచ్చింతరువాత ఇదొక మంత్రం అయింది. కొంతకాలం ఏకాంతంలో ఉండు , తరువాత ఎల్లకాలమూ సుఖసంతోషమే. బాహ్యంగా ఏర్పడిన కల్లోలం ఇది..ఒక్కరమే ఉండకపోతే మహమ్మారి వ్యాధికి ఆహుతి అవడమే కాక వ్యాపింపచేస్తాము అన్న భయంతో స్వీయ నియంత్రణం చేసుకుంటున్నాము. చెప్పకపోయినా మనకందరకూ తెలుసు అది ఎంత కష్టమైయినదో.. అనుభవించి గ్రహిస్తున్నాము. ఒక్కక్షణం ఆలోచించండి..తప్పనిది ఇది మనకి. […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం –7 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని తండ్రిగారు, తన చదువు గురించి పడుతున్న ఆరాటం గమనించాడు తరుణ నారాయణుడు!! ఆంగ్ల సాహిత్య పాఠాల గురించి తెలిసినా, తండ్రి గారి మనసులో, సాంప్రదాయక విద్య కుమారునికి అబ్బటంలేదనే బాధ ఇంకా ఉండనే ఉంది. దానికి తోడు పిట్ దొరసాని ఆంగ్ల సాహిత్య వ్యవసాయానికి వేసిన కళ్ళెం!! నిజానికి ఆమె అలా అనకుండా ఉండి వుంటే, ఆ రోజుల్లోనే అదే తరహా కృషిని కొనసాగించి ఉంటే, నారాయణాచార్యులవారు అంతర్జాతీయ […]
Continue Reading
కొత్త అడుగులు – 8 శైలజ బండారి – శిలాలోలిత శైలజ బండారి కరీంనగర్ జిల్లా గోదావరి ఖని, 8 ఇంక్లైవ్ కాలనీలో జననం. తండ్రి అక్కపల్లి కొమురయ్య. తల్లి అక్కపల్లి లక్ష్మీకాంత. గోదావరి ఖని, వరంగల్, హైదరాబాద్ లలో విద్యాభ్యాసం. బిఎస్సీ, బి.యిడి విద్యార్హత. కొన్నాళ్ళు ప్రభుత్వ టీచర్ గా మెట్ పల్లిలో పనిచేసారు. జీవన సహచరుడు బండారి రాజ్ కుమార్, జనీర్, నిష్ణాత్, విఖ్యాత్ పిల్లలు. ప్రస్తుతం ఉద్యోగరీత్యా యు.ఎ.ఇ లో నివాసం. సోషల్ […]
Continue Readingజ్ఞాపకాల సందడి-9 -డి.కామేశ్వరి నవ్యలో నా కథ ‘తానొకటితలచిన ‘ చదివి చాలామంది ఫోన్ చేసారు. ఎక్కువమంది సీనియర్ సిటిజన్స్ . మా ఇంటికథే అని మెచ్చుకున్నారు . సగం మంది యూత్ కథ చాలాబావుంది, మీ మొదటి కథా అని కొందరు, ఇంకేమన్నా వచ్చాయా, అని మరి కొందరు , పుస్తకాలువుంటే చెప్పండి అని కొందరు అడుగుతుంటే నాహిస్టరీ అంతా ఎంతకని చెప్పడం, అలాని చెప్పకపోతే అయ్యో ఇదే నా మొదటికథ అనేసుకుంటే ఎలా. ప్రలోభాన్ని […]
Continue Reading
ఇట్లు మీ వసుధారాణి ఆ మందిరం -వసుధారాణి కరకరా ఆకలివేస్తుండగా బడి నుంచి మధ్యాన్నం 12 గంటలప్పుడు హిండాలియం స్కూల్ బాక్స్ చేత్తో పట్టుకునే ఓపిక కూడా లేక ఇంటిదగ్గరికి వచ్చేసరికి నెత్తిమీద పెట్టుకుని నడిచి వచ్చేవాళ్ళం.బడికి వెళ్లి వచ్చిన దుస్తులతో అన్నం తినకూడదు కనుక కాళ్ళూ చేతులు కడుక్కుని వేరేవి మార్చుకుని చక చకా వంటింట్లోకి చేరే సరికి ప్రతిరోజూ ఒకటే దృశ్యం. వండిన పదార్ధాలు అన్నీ ఘుమ ఘుమ లాడుతూ దేవుడి మందిరం ముందు […]
Continue Reading
చిత్రం-10 -గణేశ్వరరావు ఈ తైలవర్ణ చిత్రం పేరు ‘అంతరించిపోతున్న జీవితం’. ఈ చిత్రంలో కొత్తదనం వుంది. రంగుల ఎంపిక చూడండి, చిత్రమైన అనుభూతిని, వాతావరణాన్ని కలగజేస్తుంది. అమ్మకానికి డ్రాయింగ్ రూమ్ ల కోసం పెయింటింగ్ వేసే వాళ్ళు అటవీ ప్రాంతాన్నీ వాటిలో సంచరించే లేళ్ళు దుప్పులనీ ఇలా చిత్రించరు! వాల్ పర్జిస్ మ్యూజ్ పేరుతో ఈ బొమ్మ గీసిన ఆమె చిత్రకళా ప్రదర్శనల్లో తరచూ పాల్గొంటూ ఉంటుంది. ఆమె పెట్జకున్న జర్మన్ పేరుకు అర్థo – […]
Continue Reading
ప్రమద ఎమిలీ డికెన్సన్ –సి.వి.సురేష్ తన జీవితకాలం లో చాల తక్కువ కవితలు రాసారు.ఆమె మరణానంతరమే ఆమె కవితలు వెలుగులోకి వచ్చాయి. ఈ వారం శీర్షిక కు సుప్రసిద్ధ ఆంగ్ల కవియత్రి ఎమిలీ డికేన్సన్ రాసిన ఈ చిన్ని కవిత ను అందిస్తున్నాను. మరణిస్తున్న వ్యక్తికి, తన మరణానికి ముందు ఒక దివ్యలోక స్మృతి లేదా అపశకునాలేవో కనిపించినట్లు గుర్తించి రాయడం ఈ కవిత మూలం. అదే క్రమంలో మరణానికి ముందు మనిషి ఎలా […]
Continue Readingషర్మిలాం”తరంగం” -షర్మిల కోనేరు నాగరాణుల కోరల్లో బుల్లితెర తెలుగు సీరియళ్ళలో ఏడుపులు, కుట్రలు లేకుండా ఏ సీరియల్లూ ఎందుకు తీయరు ? ఈ ప్రశ్న తెలిసీ సమాధానం చెప్పకపోతే నీ తల వేయి వక్కలవుతుందని విక్రమార్కుడి భుజం మీద వేలాడుతున్న భేతాళుడు ప్రశ్నిస్తే ? ఈ ప్రశ్నకు సమాధానం కోసం నా తల వేయి వక్కలయ్యేట్టు ఎప్పటినుంచో అలోచిస్తున్నా … ఇంతవరకూ సమాధానం దొరికితే ఒట్టు . ఇప్పుడు పాపం విక్రమార్కుడేం సమాధానం చెప్పి తల కాపాడుకుంటాడో […]
Continue Reading
పునాది రాళ్లు-10 -డా|| గోగు శ్యామల కుదురుపాక రాజవ్వ కథ రాజవ్వ ఫై జరిగిన లైoగిక దాడిని మొత్తం ఉద్యమంఫై జరిగిన దాడిగా, మరియూ పోరాటాల్లో ఉన్న ప్రజలoదరి పై జరిగిన దాడిగా చూడాలని కుదురుపాక గ్రామ ప్రజలతో పాటు రాజవ్వ కుటుంబం మరియూ ఎమ్ఎల్ పార్టీ భావించింది. మరో విధంగా చెప్పాలంటే మనువాద కుల పితృ స్వామ్య రాజ్యం మోపిన నిర్బంధపు హింసలో భాగంగా ఈ అణిచివేత జరిగిందని చెప్పాలి. ఇదిలా ఉంటె, దక్కన్ […]
Continue Reading
రమణీయం విపశ్యన -2 -సి.రమణ నా స్నేహితురాలు నుండి వెబ్ సైట్ అడ్రస్ తీసుకుని, www.dhamma.org లో వివరాలు తెలుసుకుని, దరఖాస్తు చేసాను. దాదాపు 12 గంటలు కూర్చుని ఉండవలసింది ఉంటుంది. పదిన్నర గంటలు ధ్యానం, ఒకటిన్నర గంట ప్రవచనం లోనూ కూర్చుని ఉండాలి. గంటకు ఒకసారి ఐదు నిమిషాల విరామం ఉంటుంది. అదికాక, ఉపాహార, భోజనం, అల్పాహారం విరామాలు ఉంటాయి. మనం అసలు బాసింపట్టు వేసుకుని కూర్చోవడం మర్చిపోయాం కదా ఇప్పుడెలా అని అనుకోవద్దు . […]
Continue Reading
ఉనికి మాట -1 కొండ అద్దమందు – చంద్రలత (విక్టర్ హ్యూగో “లే మిజరబుల్స్” తెలుగుసేతకు ముందుమాట) ఇంతకీ, ఏ నవలయినా ఏం చెబుతుంది? ఏదో ఒక కథ చెబుతుంది. మరి,గొప్పనవల ఏదో ఒక గొప్పకథ చెప్పేసి ఊరుకోదు.ఎప్పటి కథ చెప్పినా,ఎక్కడి కథ చెప్పినా,ఎవరి కథ చెప్పినా, ఆ నవల మన కథే చెబుతుంది! అసలు అందుకేగా ఆ నవల గొప్ప నవల అయ్యిందీ! స్థల,కాలాల అవధులు దాటి పదికాలాలు పదిలంగా నిలిచిందీ! ఇదుగోండి, ఈ “లే […]
Continue Reading
తెలుగు సాహిత్యంలో మహిళలు -వసుధారాణి అంతర్జాతీయ మహిళా దినోత్సవం సందర్భంగా తెలుగు పాఠకులను ప్రభావితం చేసిన మహిళా కవయిత్రులు, రచయిత్రుల గురించి పాఠకులకు తెలిపే ప్రయత్నమే ఈ వ్యాసం. ప్రాచీన సాహిత్యంతొలి తెలుగు కవయిత్రి తాళ్ళపాక తిమ్మక్క 1423-1503 మధ్యకాలంలో జీవించిన తాళ్ళపాక అన్నమాచార్యుని పెద్ద భార్య ఈవిడ పేరు తిరుమలాంబ.తిమ్మక్క ‘సుభద్రా కల్యాణం’అనే కావ్యాన్ని మంజరీ ద్విపదలో రచించింది.ప్రాస నియమం మాత్రమే ఉండి యతి నియమం లేని దేశీయమైన ఛందస్సు మంజరీ ద్విపద.ఇందులో1170 మంజరీ ద్విపదలున్నాయి.ఈమె కుమారుడు తాళ్ళపాక […]
Continue Readingజానకి జలధితరంగం-5 -జానకి చామర్తి దమయంతి చిన్నప్పుడు రవివర్మ చిత్రం చూసాను, అందమైన మనోహరమైన మహిళ , వయ్యారంగా నిలుచుని , ఓ పక్కగా వాలి, చేతిని ఒక స్తంభానికి ఆన్చి, అందుమీద కిటికీ పక్కగా వాలిన ఒక హంస తో సల్లాపము ఆడుతున్న చిత్రమది. వేసుకున్న ఆభరణాలు రాజసమూ చూస్తే , రాజకుమారి లాగనో, రాణీ లాగానో తోచుతుంది. ముఖములో కోమలత్వం కంటే గట్టిదనమూ, తేలివితేటలు , పరిణితి కనిపించింది, చిక్కని ఆమె గుబురు కనుబొమలు […]
Continue Readingజ్ఞాపకాల సందడి-8 -డి.కామేశ్వరి సాధారణంగా అరవైయై డెబ్బయి ఏళ్ళువచ్చేసరికి ఆధ్యాత్మిక చింత మొదలవుతుందంటారు. చాలామంది ఆధ్యాత్మిక పుస్తకాలూ, లలితా పారాయణాలు, ప్రవచనాలు గుళ్లూ గోపురాలచుట్టూ ప్రదక్షిణలు, హనుమంచాలీసాలు చదువుకుంటూ నా వయసువాళ్ళందరూ కాలక్షేపం చేయడం చూసా. మరి నాకెందుకో ఆ వైపుకే బుద్ధి మళ్లడం లేదు. ఒకటి రెండుసార్లు. చూద్దాం దానివల్ల ఎమన్నామార్పు, మంచి జరుగుతుందేమో అని బుద్ధి మళ్లించడానికి ఎంత ప్రయత్నించినా కాన్సెన్ట్రేషన్ కుదరలేదు. ఎవరన్నా పూజలకు పిలిచి లలితా పారాయణ చేద్దాం అంటే సరే […]
Continue Reading
ఇట్లు మీ వసుధారాణి. అన్నింటిలోనూ పెద్ద-3 -వసుధారాణి కిన్నెరసాని అందాలను అలా వెన్నెలలో చూసిన చల్లని మనసులతో భద్రాచలం చేరాము.అదే మొదటి సారి నేను భద్రాచలం చూడటం.ఉదయాన్నే లేవగానే మేము ఉన్న చిన్న కొండమీద కాటేజీ కిటికీ నుంచి చూస్తే గోదావరి.”అదిగో భద్రాద్రి గౌతమి అదిగో చూడండి” కీర్తన గుర్తుకు వచ్చింది.సూర్యోదయం ,గోదావరి, గుడిగంటలు ఏదో తెలియని భక్తిభావం ఇంకా రామయ్యని చూడకుండానే.మా బావగారూ వాళ్ళు బద్దకంగా మేము కొంచెం నిదానంగా వస్తాము మీరు తయారయి గుడికి […]
Continue Reading
చిత్రం-9 -గణేశ్వరరావు కొరియన్ చిత్రకారిణి క్వాన్ క్యాంగ్ యప్ ఏకాంతాన్ని సున్నితంగా తన చిత్రాలలో చూపిస్తుంది. ఈ చిత్రానికి పెట్టిన పేరు: ‘పట్టీలు ‘ . అలంకారిక కళ లో చిత్రించింది. ఈ బొమ్మను చూస్తున్నప్పుడు ఏ దేవతనో, అంతరిక్షవాసినో, కలలో కవ్వించే సఖినో చూస్తున్నట్టుంటుంది . బొమ్మలో శారీరక లోపాలు లేవు . మొహం ముత్యం లా తెల్లని తెలుపు రంగులో మెరిసిపోతూంది. ఎక్కడా మచ్చుకైనా ముఖంలో ముడతలు లేవు. మెరుస్తూన్న శరీరాన్ని చూపించడం కేవలం […]
Continue Readingషర్మిలాం”తరంగం” -షర్మిల కోనేరు చిరాయురస్తు అమ్మా నాకు బతకాలనుంది …కానీ నేను చచ్చిపోతున్నాను . ” నన్ను ఒకడు వాడి గదికి రమ్మంటున్నాడు , లేకపోతే నా ఫొటోలు సోషల్ మీడియాలో పోస్ట్ చేస్తానంటున్నాడు అందుకే చచ్చి పోతున్నాను ” అని ఉరి తాడుకు వేలాడిందో ఇంటర్ చదివే పిల్ల . ఆ తల్లికి అంతులేని దుఖ్ఖం మిగిల్చింది . ” డాడీ లేకపోయినా నన్ను కష్టపడి పెంచావ్ . కానీ నీ మొఖంలోకి చూసి మాట్లాడే […]
Continue Readingపునాది రాళ్లు-9 -డా|| గోగు శ్యామల కుదురుపాక రాజవ్వ కథ కుదురుపాక ఊరు వాడ ఇంకా పూర్తిగా నిద్ర లేవలేదు . ఇంకా తెల్లవారలేదు. దొర పంపిన గుండాలు మాదిగ వాడలోని రాజవ్వమల్లయ్య దంపతుల ఇంటివైపు వేగంగా వెళ్లి వారి గుడిసెలోకి దూసుపోయిండ్రు. అరక కోసం తాళ్లను సర్దుతున్నమల్లయ్యను బైటకు గుంజిపడేసిండ్రు. తలపై నడములపై మోకాళ్లపై లాఠీలతో గొడ్డలి కామాతో ఎట్లా వడితే అట్ల రక్తాలు కారేటట్లు కొట్టి పడేసిండ్రు. అతని తాళ్ల తోనే అతన్ని […]
Continue Reading
రమణీయం విపశ్యన -1 -సి.రమణ ఈ సంచికలో, నెచ్చెలి పాఠకులకు, “విపశ్యన” గురించి పరిచయం చెయ్యాలనుకుంటున్నాను. విపశ్యన గురించి కొన్ని సంవత్సరల క్రితమే తెలుసు. అప్పుడు విపాసన అని అన్నట్లుగా విన్నాను. ఉపాసన అనే పదం విని వున్నాను కాబట్టి ఇది కూడ అటువంటిదే అని అనుకున్నాను. కాని దానిగురించి కొంచం తెలుసుకున్నాక, వింతగా, ఆశ్చర్యంగా అనిపించింది. పది రోజులు ఎవరితోను మాట్లాడకూడదు, అడవులలోకి వెళ్ళాలి, అన్నిటికీ దూరంగా, అందరికీ దూరంగా. మన వద్ద విలువైన వస్తువులు, […]
Continue Reading
కొత్త అడుగులు – 7 కిరణ్ బాల స్వాప్నిక దర్శనం -శిలాలోలిత కిరణ్ బాల కలంపేరది. అసలు పేరు ఇందిర. నిజామబాద్ లో అర్గుల్ లో టీచర్ గా పనిచేస్తున్నారు. నా కలల ప్రపంచంలో అనే కవితా సంపుటిని వెలువరించింది. 2011 లో ఒక కథా సంపుటి, నాటికల సంపుటి కూడా వేసింది. ‘కిరణ్ బాల’ స్వాప్నిక దర్శనం నిజామాబాద్ లో చాన్నాళ్ళక్రితం అమృత లత గారి పిలుపు మేరకు మీటింగ్ కి వెళ్ళాను. అక్కడ కవిత్వం […]
Continue Reading
ఉనికి పాట ఇంద్రధనుస్సుకు ఆవలగా! జ్యూడీ గార్లాండ్ – చంద్రలత “వద్దు! వద్దే వద్దు! వద్దంటే వద్దు! ” ముచ్చటగా మూడుసార్లు సినిమారికార్డుల్లోంచి ఆ పాట తొలగించబడింది. ‘గడ్డివాముల్లో దోబూచులాడుకొనే చిన్నపిల్ల గొంతులో ఇమడని ముది నాపసాని ఏడుపుగొట్టురాగంలా ఉంది,’ ‘ఆ మందగొండి పాట సినిమాని సాగదీస్తోంది’ అంటూ. వద్దన్నకొద్దీ కావాలని మొండిపిల్లల్లా పట్టుబట్టిన పెద్దల దార్షనికత వలన,మూడు తొలగింపుల తరువాత కూడా, ఆ పాట సినిమాలో చోటుచేసుకొంది.ఆ పాట స్వరంతోనే ఆ సినిమా మొదలవుతుంది. మాటల్లో […]
Continue Reading
సాహిత్య అకాడెమీ అవార్డు గ్రహీత పి.సత్యవతి గారితో ఇంటర్వ్యూ- -డా|| కె.గీత తెలుగు స్త్రీవాద సాహిత్యంలో పరిచయం అవసరం లేని పేరు పి.సత్యవతి. నానాటికీ మారుతున్న సమాజంలో, పురుషస్వామ్య ప్రపంచంలో కొన్నిసార్లు బహిరంగంగా, మరి కొన్నిసార్లు అంతర్లీనంగా స్త్రీ అడుగడుగునా అనుభవించే మోసాలు, నియంత్రణలు, బాధలు, కుటుంబపరంగా, సమాజపరంగా ఎదుర్కొంటున్న సమస్యలు, వేదనలు, సంవేదనల సమాహారం సత్యవతి గారి రచనలు. గత యాభైఏళ్ల నుండి యాభై కథలు, ఆరు నవలలే రాసినా రాశి కంటే వాసి గొప్పదని […]
Continue Reading
ఉత్తరాలు-ఉపన్యాసాలు-1 ఉత్తరం-1: మా అమ్మ కోసం (జే.ఎన్.సాల్టర్స్) రచయిత: జే.ఎన్.సాల్టర్స్ స్వేచ్ఛానువాదం: చింతకుంట్ల సంపత్ రెడ్డి మూలం: ఇంగ్లీష్ నేపథ్యం: అమెరికాలో….. ఈస్ట్ కోస్ట్ లో పుట్టి, వెస్ట్ కోస్ట్ లో జీవిస్తున్న జే.ఎన్.సాల్టర్స్ స్త్రీవాద రచయిత, యూనివర్సిటీ ఆఫ్ పెన్సిల్వేనియాలో పీ.హెచ్.డీ విద్యార్థిని. జాతి, లింగ, లైంగికత, మీడియా, రాజకీయాల పైన రచనలు చేస్తున్నారు. మదర్స్ డే ను పురస్కరించుకొని వ్రాసిన ఈ ఉత్తరం “A Love Note to Black Mothers on Mother’s […]
Continue Reading
ప్రమద తోరుదత్ –సి.వి.సురేష్ “For women, poetry is not a luxury. It is a vital necessity of our existence. It forms the quality of the light within which we predicate our hopes and dreams toward survival and change, first made into language, then into idea, then into more tangible action.” -Audre Lorde..“మహిళలకు కవిత్వం విలాసం కాదు. అది […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -6 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని ఎవరికొరకూ ఆగని కాలం, పరుగులు పెడుతూనే ఉంది. ఈ లోగా మెట్రిక్ పరీక్షలొచ్చాయి. లెక్కలంటే ఇప్పటి తరుణ నారాయణునికి సిం హ స్వప్నమే!! అందువల్ల మెట్రిక్ లో లెక్కల్లో తప్పారు. పరీక్ష తప్పినందుకు అయ్యగారి నుండీ దండన బాగానే అందింది. కారణం, ‘నాట్యమూ, సంగీతాభ్యాసం తో పాటూ, ఆకతాయి పనుల బదులు గణితాభ్యాసం చేసి ఉంటే, మెట్రిక్ గట్టెక్కి ఉండేవాడివి కదా!!’ అని వారి వాదన. కానీ..గణితమంటే, భూతం లాగే […]
Continue Reading
కొత్త అడుగులు – 6 ఒంటరి నక్షత్రం – రాజేశ్వరి -శిలాలోలిత సిరిసిల్ల రాజేశ్వరి కవిత్వంలో అందర్నీ ఆకర్షించింది. సిరిసిల్ల ఊరిపేరే ఆమె ఇంటిపేరుగా మారిపోయింది. చేతులు పనిచేయని ఈమె కాలి బొటనివేలుతో కవిత్వం రాస్తోంది. అది తెలిసిన సుద్దాల అశోక్ తేజ గారు ఆమెను వెతుక్కుంటూ వెళ్ళి, 2014 సంవత్సరానికి గాను, సుద్దాల ఫౌండేషన్ పురష్కారానికి ఎంపిక చేసి సత్కరించారు. ఆమెలోని ఆత్మవిశ్వాసానికి జీవన పోరాట పరిమకు గుర్తింపుగ పుస్తక రూపంలో సుద్దాల హనుమంతు జానకమ్మ […]
Continue Reading
ప్రమద మేరీ ఒలివర్ –సి.వి.సురేష్ ఇటీవల, అనగా జనవరి 17, 2019 ఒక అద్బుత ఆంగ్ల రచయత్రి మేరీ ఒలివర్ ఫ్లోరిడా లో మరణించింది. ఆమె ప్రకృతి ప్రేమికురాలు. ఆమె గురించి, ఇవాళ ‘నెచ్చెలి’ అంతర్జాల పత్రికకు అందచేస్తున్నాను. “ నా చిన్న తనం లో దారుణమైన లైంగిక వేదింపులకు గురయ్యాను. ఎన్నో భయానక నిద్రలేని రాత్రుల్లను గడిపాను. అత్యంత కుటుంబ సమీపకుల నుండి ఈ లైంగిక వేదింపులను నేను చెప్పుకోలేక పోయాను. నా జీవితం లో […]
Continue Readingపునాది రాళ్లు -8 -డా|| గోగు శ్యామల కుదురుపాక రాజవ్వ కథ కుల పితృ భూస్వామ్య వంటి వివిధ అధికారాలను ఏక కాలంలో ఎదురిస్తూ పోరాడిన ఆ స్త్రీలది కుదురుపాక గ్రామo . వారు అనుభవించిన వేదనలకు, గాయాలకు మరియూ నిర్వ హించిన పోరాటాలకు కుదురుపాక గ్రామం సాక్షంగా నిలిచింది. వారే చిట్యాల చిన రాజవ్వ, కనకవ్వ, బానవ్వా. ఈ ముగ్గురూ దళిత మాదిగ స్త్రీలే. కమ్యూనిస్ట్ పార్టీకి అనుబoదంగా ఏర్పాటైన సంఘాలకు పురుషులు నాయకత్వంలో […]
Continue Reading
ఉనికి పాట అరటిపడవలొచ్చాయ్ పదండ్రోయ్! కలిప్సో మహారాజు : హ్యారీ బెలఫాంటే – చంద్రలత పంతొమ్మిదివందల యాభైదశకం ఆరంభం.ఒక ఉత్తేజ సంగీతకెరటం అమెరికన్ యువసంగీత ప్రపంచాన్ని ఉర్రూతలూపింది.ఉక్కిరిబిక్కిరి చేసింది. అదే సమయాన, ఆ స్వరానికి సమాంతరంగా, చెప్పాపెట్టకుండా, ఊహాతీతంగా,సముద్రగర్భం నుండి ఉవ్వెత్తున ఎగిసిపడింది ఒక ద్వీపరాగాల పెనుతూఫాను. అన్ని అమెరికన్ సంగీత కొలమానాలలో మొదటి స్థానంలో నిలబడుతూ.మొట్టమొదటిసారిగా,మిల్లియన్ సోలో LP రికార్డులు అమ్ముడుపోయాయి.దాదాపు 37 వారాల పైగా అన్ని జాబితాలలో ప్రప్రథమస్థానంలో నిలబడింది.సవినయంగా.సహజంగా. మొదటి కళాకారుడు, రాక్ […]
Continue Readingజ్ఞాపకాల సందడి-7 -డి.కామేశ్వరి ఒకసారి ఎప్పుడో ఏదోసభలో ఎవరో నవలకి, కథకి తేడా ఏమిటి? “పేజీలసంఖ్య- అనద్దు, స్వరూప భేదం గురించి చెప్పండి” అని తెలివైన ప్రశ్న వేశారు. కాస్త ఆలోచించి ఇలా అన్నాను:- “నవల జీవితం అనుకుంటే, కథ అందులో ఒకరోజు అనచ్చు. నవల అనేకపాత్రల, అనేక సంఘటనల సమాహారం. ఒక జీవితంలో ఒకమనిషి పుట్టుకతో జీవితం ఆరంభం అయితే నవల లో ఒక కేరక్టర్ రచయిత సృష్టించుతాడు. జీవితంలో ఒక మనిషి పుట్టుకతో ఎన్నో […]
Continue Reading
రమణీయం సఖులతో సరదాగా -4 -సి.రమణ నాకు చిన్ననాటినుండి వున్న అలవాటు ఏమిటంటే, ఏ వాహనం లో కూర్చుని ప్రాయాణిస్తున్నా, కిటికీ లోంచి, వెనక్కు పరుగెడుతున్నట్లు కనిపించే చెట్లను చూడటం. అలసిపోయేవరకు అలా చూడటం, ఎంతో అనందాన్నిచ్చేది. ఇప్పుడు కూడా, అలా చూస్తూ వుండగానే, దట్టమైన చెట్లు తరిగిపోతూ, కొండలన్నీ కరిగిపోతూ, మైదాన ప్రాంతంగా రూపాంతరం చెందాయి పరిసరాలు. మంచు తెరలు మాయమయ్యాయి, సూర్యకిరణాలు సోకి. శీతలస్థితి నుంచి, సమశీతోష్ణ స్థితికి వచ్చేశాము. పళని కొండలు దిగి, […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం-5 -పుట్టపర్తి నాగపద్మిని ఆమె : ఎవరు నాయనా నువ్వు? బాల: మునిసిపల్ పాఠశాల తెలుగు పండితులు పుట్టపర్తి తిరుమల శ్రీనివాసాచార్యులవారి కుమారుణ్ణి. అమె: శ్రీవైష్ణవులన్నమాట!! నీ పేరు? బాల: పుట్టపర్తి తిరుమల నారాయణాచార్యులు. ఆమె : నాట్యం నచ్చిందా? బాల: బాగా..!! ఆమె: నేర్చుకుంటావా?? బాల: నేర్పిస్తే…!! ఆమె: మీ తండ్రిగారి అనుమతిస్తారా?? బాల: నేనే అడుగుతాను!! ఆమె : అలాగైతే..రేపటినుంచే రా మరి!! ఇంకేముంది?? మా అయ్య గారి జీవితంలో మరో కొత్త […]
Continue Readingఇట్లు మీ వసుధారాణి. అన్నింటిలోనూ పెద్ద -2 -వసుధారాణి నాకప్పుడు పద్దెనిమిది ఏళ్ళు ఉంటాయేమో మా పెద్దక్కయ్యా వాళ్ళింటికి నిర్మల్ వెళ్ళాను.చిన్నపిల్లవి కాదంటూ బోలెడు విషయాలు చెప్పింది.ఉదయాన్నే ఇంట్లో హాల్లోని సోఫాలు,నిర్మల్ బొమ్మలు,నిర్మల్ పెయింటింగ్స్ తుడవటంతో నా దినచర్య మొదలు. తర్వాత టీ (అపుడు మాకు ఇంట్లో కాఫీ అలవాటు ఉండేది.కానీ నిర్మల్ లో పాలు పల్చగా వుంటాయని అక్కయ్య టీ కాచేది),తర్వాత ఉదయం పూట ఉపాహారం నువ్వే తయారు చేయి అని ఏమి చెయ్యాలో కూడా […]
Continue Readingషర్మిలాం”తరంగం” -షర్మిల కోనేరు మనం మారాల్సిందే మా లక్ష్మి చెప్పిన విషయం విని నిజంగా ఆశ్చర్యపోయాను . ఏంటి ఒక దిగువ మధ్యతరగతి కుటుంబం ఇద్దరు ఆడపిల్లలు వుండగా రెండు లక్షలు పెట్టి ఒక మగ పిల్లడ్ని కొనుక్కుని పెంచుకుంటున్నారా ! అదీ అప్పు చేసి ఆ మొత్తాన్ని వాళ్లకి ఇచ్చి తెచ్చుకున్నారంట . రోజూ కరెంటు పనులకి వెళ్లి ఓ ఆరేడు వందలు తెచ్చుకుని తమకు పుట్టిన ఇద్దరు ఆడపిల్లల్ని చదివించుకుంటున్నారు . ఒక పిల్ల […]
Continue Readingజానకి జలధితరంగం-4 -జానకి చామర్తి సత్యభామ మగువలు నేర్వని విద్య గలదే ముద్దారనేర్పించగన్ , యుద్ధవిద్య మాత్రం తక్కువా..ఆనాడే నిరూపించేసింది సత్య. ఆత్మాభిమానం , పట్టుదల , అనురాగం , చిటికెడు అతిశయం , గోరంత గర్వం (supiriority) , సమయస్పూర్తి, ధైర్యం ..ఈ కాలం ఆడవారికి ఆద్యురాలు కాదూ ఆ శ్రీకృష్ణుని ముద్దుల భార్య . సాక్షాత్తు కృష్ణ భగవానుడే మెచ్చాడు , ఆవిడ సహకారం పొందాడు , ఆవిడకి విలువ, గౌరవం ఇచ్చాడు. […]
Continue Reading
చిత్రం-8 -గణేశ్వరరావు అమెరికాలో తరచూ చిత్రకళా ప్రదర్శనలు జరుగుతుంటాయి. అలాటి ఒక ప్రదర్శనకు నిర్వాహకులు పెట్టిన పేరు: ‘మాయా జీవుల చిత్ర ప్రదర్శన’. దీనిలో పాల్గొన్న లిబ్బీ స్మిత్ వికలాంగురాలు. ఆమెను ఒక విలేకరి ‘ఇదే మీ ఆఖరి చిత్రం అవుతుంది అని మీకు తెలిసినప్పుడు, మీరు ఏ బొమ్మ వేయడానికి ఇష్టపడతారు?’ అని ప్రశ్నించినప్పుడు, తడుముకోకుండా ఆమె ఇచ్చిన సమాధానం: ‘ఏముంది, దేవుళ్ళ బొమ్మలు గీస్తాను!’. దృష్టి లోపం వున్న లిబ్బీ ఎప్పుడూ ఏదో మాయలోకం […]
Continue Readingజానకి జలధితరంగం- 3 -జానకి చామర్తి సావిత్రి సావిత్రి నన్నెప్పుడూ ఆశ్చర్య పరుస్తుంది, తలచుకున్నప్పుడల్లా……ఏమిటండీ ఆ ధైర్యం ,ఎంత నమ్మకం ,మృత్యువు వెంటాడింది ,యముడితో మౌనంగా దెబ్బలాడింది ,ప్రియమైనవాడికోసం పోరాడింది . అవడానికి సత్యవంతుడు పతే, కాని తన ఆనందాలకు కేంద్ర బిందువు , ఒకరకంగా సావిత్రి సంతోషానికి మమతకు భవిష్యత్ జీవితానికి అతనే మూలకారణం. ఆ కారణాన్ని గెలుచుకోవడానికి ఎంత తెగువతో పోరాడిందీ , ఎంత నిష్ఠ చూపిందీ, ఎంత ఏకాగ్రంగా సాధించిందీ . పద్ధతి […]
Continue Readingకనక నారాయణీయం -4 -పుట్టపర్తి నాగపద్మిని నా చిన్నప్పటి నుండీ కథలు కథలుగా విన్న మా అయ్యగారి జీవన నేపథ్యం చెబుతున్నాను కదా!! ‘అననగననగ రాగ మతిశయిల్లుచునుండు.’ .అన్నట్టు, యీ కథలు ఎప్పటికప్పుడు శ్రవణ పేయాలే మా కుటుంబానికంతా!! ఇంతకూ, యెక్కడున్నాం?? అయ్యగారి బాల్య క్రీడల్లో వారికి తోడు, సమ వయస్కులైన పాముదుర్తి నారాయణ, హెచ్.ఎస్.నారాయణ, వానవెల్లి నారాయణలు!! వీళ్ళను దుష్ట చతుష్టయమనేవాళ్ళట, ఇరుగుపొరుగుల వాళ్ళు!! పెనుగొండ కొండలలో కొండ చిలువలూ, నెమళ్ళూ […]
Continue Reading
ప్రమద ప్రీతీ షెనొయ్ -సి.వి.సురేష్ భారతీయ రచయిత్రి. భారత దేశం లోని నూరు మంది ప్రముఖ సెలబ్రిటీ లలో ప్రీతీ షెనాయ్ ఒకరని ఫోర్బ్స్ పత్రిక ప్రకటించింది. ఇంత గొప్ప పేరు ప్రఖ్యాతులు గాంచిన భారతీయ రచయిత్రి ఇప్పుడు ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఆమె పేరు మార్మోగుతోంది. బ్రాండ్స్ అకాడమీ వారు ప్రకటించిన ఇండియన్ ఆఫ్ ది ఇయర్ అవార్డు గ్రహీత ప్రీతీ షెనొయ్. అలాగే, ఆమె ఢిల్లీ మేనేజ్మెంట్ వారు ప్రకటించిన బిజినెస్ ఎక్సలెన్స్ అవార్డు ను […]
Continue Readingఇట్లు మీ వసుధా రాణి అన్నింటిలోనూ పెద్ద -వసుధారాణి విజయలక్ష్మీ సరస్వతి అనే మా పెద్దక్కయ్య మా అమ్మకు పదహారవ ఏట పుట్టింది .అక్కయ్య పుట్టినప్పుడు దేచవరం అనే చిన్న పల్లెటూరిలో ఉండేవారు .మొత్తం ఊరు ఊరంతా అక్కయ్యను చూడడానికి వచ్చారట .వచ్చిన వారంతా పిల్లను చూడడం ,మాడున ఓ చుక్క ఆముదం అద్దడం ,నోట్లో ఓ చుక్క ఆముదం వేయడం ఇలా ఊరిలో జనం అంతా చేసేసరికి పిల్లకు విరోచనాలు పట్టుకున్నాయట .చిన్నప్పుడు నవ్వు వచ్చినా, […]
Continue Reading
కొత్త అడుగులు-5 దారిలో లాంతరు – శిలాలోలిత అనగనగా ఓ రక్షితసుమ. ఆ పాపకు పదమూడేళ్ళు. కవిత్వమంటే ఇష్టం. రక్షితసుమ అమ్మ పేరు లక్ష్మి డిగ్రీ చదివేరోజుల్లో హైకూ కవిత్వం రాసేవారు. నాన్న పేరు కట్టా శ్రీనివాస్, కవి, ‘మూడుబిందువులు’, ‘మట్టివేళ్ళు’ కవితా సంపుటులతో సాహిత్య ప్రపంచంలో తనదైన స్థానాన్ని స్థిరపరచుకున్న వ్యక్తి. వీళ్ళిద్దరి సాహిత్య వారసత్వ సంపదను రక్షిత కైవసం చేసుకుంది. నానమ్మ కట్టా లీలావతి చెప్పే కథలతో మౌఖిక సంపదనూ సమకూర్చుకుంది. ఇదీ క్లుప్తంగా […]
Continue Reading
రమణీయం సఖులతో సరదాగా-3 -సి.రమణ కొద్దిసేపటి తరువాత, బెరిజాం సరస్సునుండి వీడ్కోలు తీసుకొని, అడవినుండి బయలుదేరాము. దారిలో కనిపించిన Silent Valley దగ్గర ఆగాము. Car ను కొంచం దూరంలోనే ఆపి, మేము దిగి, నెమ్మదిగా నడుచుకుంటూ, Valley View దగ్గరకు వస్తుంటే, కింద ఎండుటాకుల చప్పుడు, పైన మా గుండె చప్పుడు తప్ప మరే ఇతర శబ్దం లేని, నిశ్శబ్దం లో, పద్మ అన్నది ” ఎండుటాకుల మీద కాలువేయకుండా నడవండి అని”. ఇక మా […]
Continue Reading
ఉనికి పాట “త్వరత్వరగా అమ్మా, త్వర త్వరగా!” ‘మమ్మా ఆఫ్రికా ’ మిరియం మకీబ -చంద్ర లత “మా లయ కుదరగానే అన్నాను “చూసుకోండిక!” మరి ఇదేగా పట పట! అదంతే , యువతీ ఇదే పట పట !” పట పట ఒక నాట్యం పేరు జొహెనెస్ బర్గ్ శివార్లలో మేం చేసే నాట్యం అందరం కదలడం మొదలు పెడతామో లేదో పట పట రాగం మొదలుతుంది “ప్రతి శుక్రవారం, శనివారం రాత్రి. […]
Continue Readingపునాది రాళ్లు -7 -డా|| గోగు శ్యామల కుదురుపాక రాజవ్వ కథ అది 1970వ దశకo. తెలంగాణా ప్రాంతం ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రoలో భాగంమై ఉంది. భౌగోళికంగా విశాలాంధ్రమై విస్తరించినప్పటికీ, ప్రాంతాల మధ్య సాంస్కృతిక, ఆర్థిక, సామాజిక పరమైన వైవిధ్యాలు, వైరుధ్యాలు కొనసాగుతూ వచ్చాయి. ఆ రకంగా ఉత్తర తెలంగాణాలోని గడీల దొర తనo ఆ ప్రజలఫై అత్యంత క్రూరమైన వెట్టి దోపిడి( కట్టు బానిసత్వం, వేతనం లేని పని, చట్ట విరుద్ధం మరియూ మనిషి […]
Continue Readingషర్మిలాం”తరంగం” -షర్మిల కోనేరు ఇదీ మాట్టాడుకోవాల్సిందే ! కొన్ని విషయాలు చాలా చిన్నవిగా అనిపిస్తాయి . కానీ వాటిగురించి పెద్ద చర్చే చేయాల్సి వస్తుంటంది ఒక్కోసారి . మన ఇళ్లల్లో ఎంగిలిపళ్లాలు కడిగి మనం పారేసే చెత్తని ఊడ్చి శుభ్రం చేసే మనుషుల పట్ల మనం ఎలావుంటున్నాం ! కనీసం వాళ్లు అత్యవసరంగా టాయిలెట్ వాడాల్సి వస్తే మనం అనుమతిస్తామా ? కొందరు వున్నత వర్గాల్లో బయట సర్వెంట్ బాత్రూంలు అని కడతారు . మామూలుగా అందరిళ్లల్లో […]
Continue Readingజ్ఞాపకాల సందడి-6 -డి.కామేశ్వరి “క్రూరకర్మములు నేరక చేసితి “ తెలియక చేసిన పాపాలు , తెలిసిచేసిన పాపాలు (బొద్దింకలు , ఎలకలు, ఈగలు, దోమలు వగైరా ) వాటి బాధ భరించలేక తప్పక చంపడం, చిన్నప్పుడు తెలియక తల్లినించి కుక్కపిల్లలని, పిల్లిపిల్లలని దాచి వినోదించడం, బోనులో ఉడతలని పట్టుకుని వినోదించడం కాలికింద మనకు తెలియకుండా చీమలలాటివి చచ్చిపోవడం ఇవన్నీ తెలియక చేసిన పాపాలు. ఇవన్నీ అందరు చేసేవే. మరి మాంసాహారులు జంతువులని చంపి తినడం పాపంకిందకివస్తుందా? అది […]
Continue Reading
చిత్రం-7 -గణేశ్వరరావు కొందరు గొప్ప వారు తమ జీవితకాలం లో కీర్తి ప్రతిష్ట లను అనుభవించ కుండానే పోతుంటారు, విన్సెoట్ వాంగో తను గీసిన ఒకే ఒక బొమ్మని అమ్ముకో గలిగేడు. మరి కొందరి విషయం లో అదృష్టం ఎప్పుడూ వారి వెంటే ఉంటుంది, ఫ్రాన్స్ చిత్రకారిణి ఎలిజబెత్ వీజీ ల బ్ర న్ గీసిన 900 చిత్రాలన్నీ ఆమ్ముడయాయి – అదీ ఆమె జీవించిన 18వ శతాబ్దంల, స్త్రీలకి విద్యా సంస్థలలో, శిక్షణాతరగతుల్లో ప్రవేశమే దొరకని […]
Continue Readingజ్ఞాపకాలసందడి-5 -డి.కామేశ్వరి మొన్న ఎవరో శేఖాహారంలో ప్రోటీన్ వుండే వంటలు చెప్పామన్నారు. మనం తినే వంటల్లో పప్పుదినుసుల్లో చేసే అన్నిటిలో ప్రోటీన్స్ వున్నవే. పప్పు లేకుండా సాధారణంగా వంటవండుకోము. కందిపప్పు, పెసరపప్పు రెగ్యులర్ వాడతాము. పాలకపప్పు, గోంగూర, తోటకూరపప్పు, మామిడికాయ, దోసకాయ, టమోటా పప్పు వీటన్నిటిలో ఈ. రెండుపప్పులుతో విధిగా ప్రతి ఇంట పప్పు చెస్తాం. శేఖాహరులం, ముద్దపప్పు సరేసరి, ఇదికాక, ఆనపకాయ, పోట్ల, అరటి, బీర అన్నిటిలో పెసరపప్పు, సెనగపప్పు కానీ వేసి చేస్తాం. సాంబారులో […]
Continue Reading
రమణీయం సఖులతో సరదాగా-2 -సి.రమణ కొడైకెనాల్ వెళ్తున్నాం అంటేనే ఎంతో ఉత్సాహంగా ఉంటుంది నాకు. సాయంకాలం 5.30 కి చేరుకున్నాము, మేము book చేసుకున్న rewsorts కు. కొండలు, లోయలు, ఎత్తైన చెట్లు దాటుకుని, మధ్య మధ్యలో చల్లని కొండ గాలులు శ్వాసిస్తూ, road పక్కన అక్కడక్కడ పెట్టిన పండ్ల దుకాణాలలో, మాకు ఇష్టమైన పళ్ళు కొనుక్కుంటూ, కొండల ఎత్తు పల్లాలలో, ఉయ్యాలలూగుతున్నట్లున్న పండ్ల చెట్లని, వాటి నిండా విరగ కాసిన పండ్లనూ చూస్తూ, పేరు […]
Continue Reading
ఉనికి పాట కదిలిందొక కాండోర్…! ఎల్ కాండోర్ పాసా…! -చంద్ర లత *** కొండమీద “కో” అంటే, “కో… కో… కో…” అని అంటుంటాం. వింటుంటాం. కొండగాలి వాటున గిరికీలుకొడుతూ, ప్రతిధ్వనించే ప్రతి పలకరింపును ప్రస్తావిస్తూ. కొండైనా కోనైనా, మాటకి మాట తోడు. మనిషికి మనిషి తోడు. అది ప్రకృతిసహజంగా అబ్బిన మానవనైజం. పలుకు పలుకులో ఉలికిపాటును నింపుకొని, చెక్కిన వెదురుముక్కలను వరుసగా కట్టి, తమ ఊపిరితో ఆయువుపాటకు ప్రాణం పోస్తూ, పర్వతసానువుల్లో,లోయల్లో,కనుమల్లో, సతతహరితారణ్యాల్లో, కొండకొమ్ము నుంచి […]
Continue Reading
కొత్త అడుగులు-4 ఆత్మగల్ల కవిత్వం – డా|| శిలాలోలిత రమాదేవి బాలబోయిన ఈతరం కవయిత్రి. తెలంగాణ సాధించుకున్న తర్వాత కవిత్వరంగంలో ఎందరెందరో వెలికివస్తున్న కాలంలో ఎన్నదగిన కవయిత్రి ఈమె. వృత్తి రీత్యా ఉపాధ్యాయురాలైనప్పటికీ, ప్రవృత్తిరీత్యా కవయిత్రి. సామాజిక కార్యకర్త. ‘సాంత్వన’ అనే సేవా సంస్థను నడుపుతున్నారు. చాలా మందికి బాసటగా, ఊరటగా నిలబడ్డారు. తనవంతు సాయం అందించడమనేది మనిషిగా తన కర్తవ్యం అని భావించే వ్యక్తి. రాష్ట్ర నలుమూలలలో తననెరిగిన వారందరూ ఆమెను గౌరవించిన తీరులో ఆమె […]
Continue Reading
చిత్రం-6 -గణేశ్వరరావు బ్రోర్ద్రిక్ గీసిన ఈ చిత్రం ఒక పోటీలో ప్రధమ బహుమతి పొందింది. బహుమతి ఎంపికకు జ్యూరీ నిర్ణయానికి వున్న కారణాలు ఏవైనప్పటికీ, ఈ చిత్రంలో ఒక విశేషం వుంది: అదే చిత్రంలో మరో చిత్రం. నేపథ్యంలో సుప్రసిద్ధ చిత్రకారుడు పొలాక్ గీసిన చిత్రం వుంది. బ్రోర్ద్రిక్ చిత్రంలో ఒక విద్యార్థి బృందం చిత్ర కళా ప్రదర్శనలో ఒక కళా కృతిని చూస్తున్నట్టు చూపించబడింది. పొలాక్ ఆమెను ప్రభావింతం చేసాడు, అతను తనకు అందించిన స్ఫూర్తికి […]
Continue Readingషర్మిలాం”తరంగం” -షర్మిల కోనేరు “ఆడదిగాపుట్టడం కంటే అడివిలో మానై పుట్టడం మేలు” అని ఏ ఆడపిల్ల ఎంత నిర్వేదంతో అందో ఏమో! ఒకప్పుడు ఆ నానుడి నాకు నచ్చేదికాదు .నిరాశావాదం లాగా అనిపించేది “నరజాతి సమస్తం పరపీడన పరాయణత్వం” అన్న మహాకవి మాటని ” నరజాతి సమస్తం స్త్రీపీడన పరాయణత్వం అని సవరించుకోవాలి ఎన్నెన్ని అవమానాగ్నుల్లో కాలి బూడిదై , అడుగడుగునా హింసాకాండకి బలై అగ్నిపునీతగా నిరూపించుకుంటూ మళ్లీ మళ్లీ కొత్త ఆశలతో చిగురిస్తూనే వుంది. అణిచెయ్యాలనే […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం-3 -పుట్టపర్తి నాగపద్మిని అలా, ఎన్నెన్నో నా పుణ్యాల ఫలంగా, విజయ నామ సంవత్సరం (1953), ఆషాఢ శుద్ధ అష్టమి, (రేపు అష్టమి అనగా) ఆదివారం తెల్లవారుఝామున 3.10 నిముషాలకు, నేను కడపలో మా అమ్మ,అయ్యల సంతానంగా పుట్టగలిగాను. (ఈ విషయం అయ్యగారి వ్రాతలోనే చూసినప్పుడు, ఎంత ఉద్వేగానికి గురయ్యానో తెలుసా?) హమ్మయ్య…నా పేరు వెనుక నేపథ్యం అదండీ!! ఆ మాట కొస్తే, మా తోబుట్టువుల పేర్లకూ ఒక్కొక్క నేపథ్యం ఉంది. మామూలుగా, పిల్లలకు […]
Continue Readingపునాది రాళ్ళూ -6. -డా|| గోగు శ్యామల కుదురుపాక రాజవ్వ కథ కుదురుపాక ఊరు దొర గురించి ప్రత్యేకంగా చెప్పాల్సిందే. తనకున్న రాజకీయ ధనస్వామ్యాన్ని, అన్యాక్రాంతంగా పొందిన భూబలంతో తిరుగు లేని ఆధిపత్యాన్ని నడిపేవాడు . ఆ రకంగా కుదురుపాక గ్రామంలో తలెత్తే ప్రతి చిన్న వివాదాన్ని నిర్వహిస్తూ అక్రమ వసూళ్లు భూకబ్జా చేసెవాడు. ఆ విధంగా ఊరు లోని వివిధ కులాల మధ్య, అన్నతమ్ములు మధ్య, భర్త భార్యల మధ్య తలెత్తే వివాధాలను పరిష్కరించే పేరుతో […]
Continue Readingజానకి జలధితరంగం- 2 -జానకి చామర్తి గోదా దేవి ఒక్కొక్క పూవే అందిస్తోంది తండ్రి విష్ణుచిత్తునకు, గోదా , ఏకాగ్రంగా, ఆ పూవుల అందమూ రంగు పరీక్షిస్తూ , ఏ పూల కి జత చేసి ఏ పూలు కట్టితే అధిక చక్కదనమో, మరువము దవనమూఆకుపచ్చకి ఈ పచ్చనిచామంతి పూలు నప్పునో నప్పవో అనుకుంటూ..నందివర్ధనాల మధ్య మందారాలు కూర్చిన దండ అందమా కాదా.. అనుకుంటూ.. విల్లిపుత్తూరు తోట పూవులు ఇవి, తులసీమాలలు అయితే కో కొల్లలు .. […]
Continue Reading
ఇట్లు మీ వసుధారాణి. ఆనందాంబరం మా నాన్న-2 -వసుధారాణి మా తాతగారు అలా అర్ధాంతరంగా చనిపోవటం ,మా నాయనమ్మ అయిదుగురు కొడుకులతో విజయవాడలో ఉండటం విన్నప్పుడు నాకు కుంతీదేవి తన కొడుకులతో లక్కయింటి నుంచి బకాసురుడి ఊరు వెళ్లటం గుర్తుకు వచ్చింది . తమ బాబాయి కొడుకు అయిన రూపెనగుంట్ల పిచ్చయ్య గారి కుటుంబం ఇలా అయిందని తెలుసుకుని మా పెద్ద అమ్మమ్మ విజయవాడకు తమ్ముడి భార్యని అంటే మా నాయనమ్మని పలకరించటానికి వచ్చిందట.అప్పుడు […]
Continue Readingషర్మిలాం”తరంగం” అత్తా కోడళ్ల అంతర్యుద్ధాలు -షర్మిల కోనేరు “పెళ్లైంది మొదలు మా అబ్బాయి మారిపోయాడేంటో !” అంటా నిట్టూర్చే తల్లులూ ఒకప్పటి కోడళ్లే ! పెళ్లైన కొత్తల్లో”అమ్మ అమ్మ ” అని తిరిగే మొగుడ్ని చూస్తే మండిపోతుందంటూ సణుక్కునే ఆమె కాస్తా తాను అత్తయ్యాకా ” ఏంటో నాతో అబ్బాయి కాస్త మాట్లాడుతుంటే మా కోడలు భరించలేదమ్మా !” అని దీర్ఘాలు తీస్తుంది . ఎంతో ప్రాణంగా పెంచుకున్న కొడుకును అప్పనంగా కోడలు చేజిక్కించుకుందే అన్న బాధ […]
Continue Reading
కొత్త అడుగులు-3 వెలుగుతున్న మొక్క నస్రీన్‌ -శిలాలోలిత తెలంగాణా మట్టిని తొలుచుకుని వచ్చిన మరో స్వప్న ఫలకం నస్రీన్‌. ఒక జర్నలిస్టుగా తాను చూసిన జీవితంలోంచి, ఒక ‘పరీ’ కన్న కలే ఆమె కవిత్వం. ఆమె రాసిన ‘అంధేరా’ కవితను చదివి నేను పెట్టిన కామెంట్‌ గుర్తొస్తోంది. ‘పరీ’(దేవత)… ‘ఓ నా దేవతా! మొలిచిన రెక్కలు జాగ్రత్త’ అని. నస్రీన్‌ జర్నలిస్ట్‌గా ఎదిగిన క్రమంలో జీవితాన్ని అతి […]
Continue Readingజ్ఞాపకాల సందడి-4 -డి.కామేశ్వరి దీపావళి హడావిడి అయ్యాక తిండి గోలకి కాస్త విరామమిచ్చి ఇంకేదన్న రాద్దామంటే ఆలోచన తట్టలేదు. సరే, ఇవాళ చిన్న,పెద్ద ల వేళా పాళా లేని తిండి, బయట తినే జంక్ ఫుడ్ తో ఎంత అనారోగ్యాల పాలవుతున్నారో చెప్పాలనిపించింది. పాతకాలంలో ఏమిచేసుకున్న ఇంట్లోనే అత్యవసరపడితేనే హోటల్. టిఫినో, భోజనామో. చిరుతిండి పిల్లలకి ఇంట్లోనే చేసేవారం. తల్లులు ఉద్యోగాలొచ్చాక టైంలేక అన్నీ బజారు సరుకే, పండగొచ్చినా ఓ స్వీట్ హాట్ (పులిహోరలాటివి సహితం) కొనేస్తున్నారు. స్కూల్ […]
Continue Reading
ప్రమద బి. టిఫనీ -సి.వి.సురేష్ ఆఫ్రికన్ అమెరికా రచయత్రి tiffany బి. రాసిన “the distance love” కవిత లో ఎంత స్వల్ప మాటలతో,ఎంత గాడత ను వ్యక్త పరిచారో చదివి ఆశ్చర్య పోయాను. ఈ కవిత ను తెలుగు లోకి అనువదించాల్సిన అవసరం ఉందని భావించాను. ఈ కవిత లో అభివ్యక్తి, ఆ శైలి మనం గమనించాల్సిన అంశం. ఆంగ్లం నుండి, తెలుగు లోకి అనుసృజన చేయడానికి సిద్దపడి, “సుదూర ప్రేమ” ను కవిత ప్రియులకు […]
Continue Reading
పునాది రాళ్ళు-5 -డా|| గోగు శ్యామల రాజవ్వ ఉత్తర తెలంగాణా ప్రజల పోరాటాలతో అట్టుడికిపోతోంది. 1970 వ దశకంలోని హిందూ ఆధునిక దొరల అధికారపు గడీలలో, పొలాలలో కుదురుపాకలోని ప్రతి మాదిగ ఇంటినుండి వెట్టి చేయడానికి వెళ్లేవారు. అంతే కాక పేదలు , సన్నకారు రైతుల భూములను, దళితుల దేవుని మాణ్యాలను, పోరంబోకు వంటి వివిధ రకాల పేదల భూములను చట్టవిరుద్దoగా దొరలు తమ ఆధీనం లోకి తీసుకున్నారు. ఇదే తీరు సిరిసిల్ల కరీంనగర్ ప్రాంతాల్లో భూములు […]
Continue Readingజానకి జలధితరంగం- 1 -జానకి చామర్తి అపర్ణ కావ్యనాయికలు పురాణ నాయికలు , స్త్రీల గురించి పుస్తకాలలో చదువుకుంటున్నపుడు తెలుసుకుంటున్నపుడు ..ఒక స్ఫూర్తి వస్తుంది , కలగా కమ్మగా ఉంటుంది, వారిలోన లక్షణాలకు మురిపం వస్తుంది, అలా ఉండలేమా అనిపిస్తుంది. మంచివిషయాలు , అనుసరించదగ్గ విషయాలకే, ఇప్పటికాలానికిసరిపోనివి,సంఘవ్యతిరేకమైనవాటిగురించి కానే కాదు. చదివిన కధలూ కావ్యాలూ మానసికానందమే కాక , చేయగలిగే సాయం కూడా ఏమిటని. కొందరు స్త్రీనాయికలు లో గల శ్రద్ధ పట్టుదల ప్రేమ వాత్సల్యము పోరాటము […]
Continue Reading
రమణీయం సఖులతో సరదాగా -సి.రమణ సాయంకాలం సమయం నాలుగు గంటలు. పెరటిలో కాఫీ బల్ల దగ్గర కూర్చొని తేనీరు సేవిస్తుంటే ఫోన్ మోగింది. ఆయన తీసి, నీకే ఫోన్, పద్మ చేసింది, అన్నారు. “నేను చేస్తాను, ఒక్క పది నిమిషాలలో అని చెప్పండి” బయటినుంచి అరిచాను. ఉదయం నుండి పనులే, పనులు. మూడు రోజులపాటు నీళ్ళు రావని, మంజీరా పైపులు బాగుచేస్తున్నారని, సందేశం వచ్చింది, కాలని నిర్వహణ సముదాయం నుంచి. అటకెక్కించిన గంగాళాలు, గుండిగలు క్రిందికి […]
Continue Reading
